Het Kraaiennest van SBMG: "Het was hier best grimey, maar we showen altijd love"

Maand van de Underground: rapduo brengt met debuutalbum een ode aan Bijlmer-wijk

Timo Pisart ,

Op debuutalbum Richting Kraaie brengt SBMG een ode aan de Bijlmer-wijk Kraaiennest. 3voor12-redacteur Timo Pisart laat zich rondleiden door Chivv en Henkie T: "Nadat Weezy werd vermoord, is de sfeer echt veranderd."

“Normaal is het hier hartstikke druk!”, roept Chivv enthousiast, “dan komen er Dominicanen, Surinamers, Ghanezen en allerlei andere nationaliteiten samen om te voetballen en chillen.” We staan op het pleintje van Bijlmer 3, bij een basisschool en een door hekken omheind veldje met twee goals. De lucht is zo mogelijk nog smoezeliger grijs dan de betonnen flats, de straten zijn verlaten en er dwarrelen dikke natte vlokken sneeuw neer. 

Voor een rondleiding door Kraaiennest is het de allerslechtste dag die je je maar kunt voorstellen, maar Chyvvon Pala (Chivv, 21) en Henk Mando (Henkie T, 21) slaan zich er dapper doorheen. Sterker nog, dat rotweer werkt wel verbroederend voor die twee van SBMG. Ze zijn super-aardig en bijzonder eerlijk over de wijk waar ze opgroeiden, over de schaduwkant ervan maar ook de eendracht waarin al die culturen samenleven. Henkie wijst over het plein. “Kijk, in de tijd dat Hydroboyz upcoming waren, zo rond 2009, liep Mocromaniac hier vaak rond met een stereo in zijn hand. Wij zaten dan te barbecueën en te lachen.” Mocromaniac was zo iemand die vroeg: ‘Yo, wat is er gaande?’, om vervolgens een freestyle te doen van drie minuten, en dat maakte diepe indruk op de jongens van SBMG. “Drie minuten!”, kirt Henkie nog eens. “Voor een buitenstaander doet ie dat niet, hoor, maar voor ons? Sowieso. Muziek heeft ons altijd samengebracht.” 

SBMG, dat staat voor Sawtu Boys Money Gang, is de hotste Bijlmer-hiphopact van het moment. Vrijdag verschijnt hun debuutalbum Richting Kraaie. Het is een album waarmee ze de brug slaan tussen donkere trap en gangsterrap, kleurrijke R&B, speelse dancehall, Caribische beats en echte mainstream pop. Hun komische hitje Oeh Na Na (“wine op me cocky, baby, je plet m’n balzak!”) uit 2014 kreeg op Spotify en YouTube meer dan 12 miljoen plays, recente straattrack Mandela staat al bijna op de 10 miljoen. En hier in Kraaiennest zijn de twee wereldberoemd, bekennen ze schoorvoetend. Henkie was laatst op zijn oude basisschool om zijn juf te spreken, en al gauw was hij omringd door de piepjonge kids, die allemaal smeekten om een handtekening. “We kregen hier in Kraaiennest al heel snel de street cred”, zegt Henkie, “we representeren altijd de buurt, daarom hebben ze ons hier heel hoog zitten. We showen altijd love terug.”

Het einde van de harmonie
Inmiddels zijn we aanbeland bij Kleiburg, de laatste Bijlmer-honingraatflat in de originele jaren zeventig-staat. Verder zijn vrijwel alle oude gebouwen inmiddels tegen de vlakte gegooid, vertellen Chivv en Henkie. “De oude bewoners van Kleiburg zijn wel misleid, hoor. Ze moesten naar een andere flat verhuizen, omdat deze zou worden afgebroken. Dat hebben ze nooit gedaan: nu kun je hier een atelier krijgen en wonen er dokters. Als je veel money hebt, kun je er een dikke mansion bouwen.” Henkie: “In Kraaiennest staat er tegenwoordig veel meer laagbouw en is alles opengebroken, zodat de politie meer overzicht kan houden, en er zijn meer rijke mensen naar de wijk getrokken. Ze hebben specifiek de chillplekken weggehaald, zodat we niet meer met vrienden kunnen hangen. Dat heeft wel gezorgd dat er minder criminaliteit is.” 
Dat lijkt me ontzettend dubbel, zeg ik: enerzijds is het kut dat je geen plek meer hebt om te hangen, anderzijds is de sfeer dus verbeterd? Henkie: “Precies! Als het hier nog zo was als tien jaar geleden, misschien waren we er dan niet eens meer geweest!”

Kijk daar maar, zegt Henkie, er staat een grijs winkelcentrum even verderop dat ontzettend is opgeknapt. Vroeger was er hier een avondwinkel en een grote garage tot achteraan de flat, en daar een ijzeren trap waar ze altijd hingen, wijst Chivv, nu rest slechts nog een braakliggend terreintje. Henkie: “Er was altijd al harmonie in de wijk en er zijn hier zoveel leuk mensen, maar toegegeven: Kraaiennest stond ook wel een beetje bekend als een gewelddadige plaats. Zeker vroeger was het echt grimey. Er is hier van alles gebeurd, we hebben van alles meegemaakt en dat proberen we uit te leggen op onze tracks. Rap is niet alleen maar leuk, man.”

De twee beginnen steeds sneller en harder te praten naarmate we een speeltuintje en een tennisbaan naderen. “Hier gebeurde het! Hier is ie neergeschoten! Hier is Weezy vermoord, man!” Wat blijkt: Weezy was een rapper uit Sint-Maarten, die pas sinds kort in de Bijlmer woonde. Hij was bijzonder geliefd in de buurt en sprak geen woord Nederlands, maar Engels met een dik Jamaicaans accent. En in 2009 ging het mis. Chivv: “Hij had een soort conflict met een meisje in de Albert Heijn. Ik weet niet precies wat er is gebeurd, maar het meisje heeft haar vriend opgebeld en gezegd dat Weezy haar lastigviel. Toen heeft die jongen Weezy hier ter plekke neergeschoten, hij was op slag dood.” Op precies dat moment waren Chivv en Henkie op het aansluitende pleintje aan het voetballen. “Wij horen die schoten en rennen hiernaartoe. De dader was al weg, maar we zagen Weezy hier doodbloeden. Dat was echt fokked op, voor het eerst dat ik iemand zag sterven. Er zaten gaten in zijn buik waar het bloed uit stroomde, zijn broek raakte ervan doorweekt.” 

Ik weet even niet wat te zeggen, en stel de oh-zo-verschrikkelijke vraag: ‘Wat, eh... wat gaat er dan door je heen? Ben je dan boos? Verdrietig?’ Chivv: “Tuurlijk ben je dan boos! Tuurlijk ben je verdrietig, en denk je: is deze buurt wel veilig voor me? Man, er waren zelfs kleine kinderen bij.”
Henkie: “Dat vond ik het ergste, man. Er waren kleine kinderen die dit hebben gezien, er stonden zelfs moeders met baby’s. Dit incident was een van de redenen dat het daarna best rustig is geworden op het pleintje. De hele wijk is ervan geschrokken. Daarom is er zoveel afgebroken.”
Chivv: “Deze speelplaats stond bekend als een plek waar IEDEREEN kwam, al woonde je in Noord of West, of was je uit Rotterdam. Er was een snoepvrouw die snoep verkocht, maar dat mocht niet meer omdat ze geen vergunning had. Barbecues werden stopgezet. Na het geval van Weezy is het hier bergafwaarts gegaan.”
Henkie: “Nu gebeurt er niet meer zoveel, je hoort steeds minder sirenes, het is inmiddels een van de rustigste plekken van de Bijlmer.”

In de schaduw van de Bijlmerramp
We lopen verder, en eindelijk hebben we even een afdakje gevonden bij de flat Kikkerstein. Chivv: “Hier had een vriend van ons een soort stalling waar we gingen chillen, playstation spelen en rappen. Maar goed, dat mocht op een gegeven moment niet meer.” Je kunt je het wel voorstellen, inderdaad: daar zaten ze dan met vijftien man in een veel te kleine ruimte. “Ja, dat zorgt voor overlast. We hadden niet eens een mic of een laptop, maar iemand zette een beat op, en daar ging je dan op freestylen. Brag ’n boast over je kleren, over wijsheid, over money. Eigenlijk gewoon over het leven en wat je meemaakt.” 

Even verderop staat op een grasveldje het monument van de Bijlmerramp. Henkie: “Kijk, letterlijk tussen deze twee flats in is het vliegtuig neergestort.” Hij was net een dag op aarde toen de ramp zich voltrok: hij is 3 oktober 1992 geboren, de crash vond plaats op 4 oktober. “Ik heb er nooit zoveel van gemerkt, maar heb er wel veel over gehoord. Ik zat op de basisschool Kruispunt, en het bleek dat er vroeger kinderen op school zaten die in die flat woonden. Kun je het je voorstellen? Dat je op een dag op school aankomt, en je klasgenootjes zijn door zoiets bizars overleden?”

Van generatie tot generatie
Tijd voor een laatste stop: een pleintje met nog eens twee basisscholen, Crescendo en Onze Wereld. “Hier is het gebeurd”, zegt Henkie. “Hier hebben we elkaar voor het eerst ontmoet en zijn we begonnen met rappen. Ik zag Chivv altijd voetballen. Er stond een glijbaan met zo’n mal houten huisje. Daarin verzamelden we ons, gingen we tegen elkaar battle-en, echt elkaar dissen: ‘Hee, je broek is lelijk!’” Chivv: “En dat moest uit het hoofd, hè? Grappig genoeg gingen sommige jongens dan naar huis om studie te doen, kwamen ze de volgende dag met geschreven bars terug. Dan zeiden we direct: ‘Broer, dat heb jij thuis geschreven!’ Wat een losers.”

Het was de tijd van de Straatremixes van D-Men (o.a. Ali B, The Opposites, Dio, Negativ en Yes-R), en daardoor wilden Chivv en Henkie ook gaan rappen. Internet hadden ze nog niet. Hoe ze er dan aan kwamen? Dat is best een grappig verhaal, zegt Henkie. “Het zit zo: ik zat jarenlang met het zoontje van Jan De Man op voetbal, in FC Bijlmer. Dus Jan de Man brengt ons naar voetbal, en na de wedstrijd naar de studio. Daar zagen we al die bekende rappers: Lange Frans, Yes-R. Zij weten ’t waarschijnlijk niet meer, maar wij wel.“ Maar eh, wie is Jan de Man? “Ah, dat was de manager van D-Men. En hij is nu ónze manager. De wereld is heel klein, blijkt maar weer. Hij gaf ons dan een gebrand cd’tje met een 3 erop, dat was dus Straatremixes 3. Die draaiden we plat, zo wilden we klinken.” 

Henkie was zo goed in voetbal, dat hij zelfs nog een tijdje op hoog niveau heeft gespeeld. En zo kent hij ook de jongens van Broederliefde weer, en ook Kev’n, die nu op de track Langs Je Rij staat. “Een keer wilden die boys me testen, begon Kev’n me opeens te battlen tijdens een toernooi in Groningen. Ging hij me dissen: ‘Gast, je komt uit Amsterdam!’ Haha, ik heb ze wel teruggepakt, hoor.” En toch is de plaat van SBMG typisch voor de nieuwe generatie rappers: er is geen haat meer tussen verschillende steden of rapbewegingen. “Inderdaad, only love. Of iemand nou in Maarssen, Vlissingen of Kraaiennest woont, als je skills hebt, dan benaderen we je gewoon.” 

Chivv wijst nog eens naar de basisscholen: “Er zijn hier vast alweer nieuwe generaties bezig, jochies die skills hebben en naar onze muziek en de Kraaiennest-scene luisteren. Dat weet ik zeker, zo ging het bij ons, waarom zou het bij hen niet zo zijn? Er zitten hier sowieso weer natuurtalenten die keihard gaan komen.”