Wie de punt in Anderson .Paak negeert, doet niet meer mee

"Ik was de underdog, en ik voel me nog steeds de underdog"

Sjoerd Huismans ,

Ongetwijfeld is de ram uitverkochte show in de Tolhuistuin vanavond de laatste gelegenheid om Anderson .Paak hier in zo’n klein zaaltje te zien. Sinds hij op maar liefst zes tracks van Dr. Dre’s Compton verscheen, gaat het hard met de R&B-zanger. Zeker nu hij zelf zijn soulvolle nieuwe plaat Malibu gedropt heeft weten we: Anderson .Paak is onderweg naar de top. Maar die weg was keihard.

Het afgelopen zomer onverwacht gedropte Dr. Dre-album Compton bevatte maar liefst zes tracks van een toen nog onbekende R&B-zanger: Anderson .Paak (waarom die punt belangrijk is, legt hij later in dit interview uit). Met name Animals, een scherpe aanklacht tegen politiegeweld viel op. En zo trekt Malibu, het tweede album van Anderson .Paak onder zijn eigen naam, een stuk meer de aandacht dan zijn eerdere werk. Het is een jazzy, soulvolle plaat met gastbijdrages van onder meer Schoolboy Q en The Game. Anderson .Paak pakt de draad ongeveer op waar Kendrick Lamar hem liet liggen met zijn To Pimp A Butterfly. Hoewel het gelikte album van Anderson .Paak een stuk makkelijker te behappen is dan de plaat van Kendrick, liggen er onder de oppervlakte wel degelijk heel heftige verhalen. Zo zingt Brandon Paak Anderson, zoon van een Afro-Amerikaanse vader en een Koreaanse moeder, in opener The Bird over zijn familiegeschiedenis: Mama was a farmer / Papa was a goner.

“Ik groeide op in Ventura County, ongeveer een uur van L.A.”, vertelt Anderson .Paak in Amsterdam. “Ik werd geboren in het plaatsje Oxnard, een van de weinige plaatsen daar. Ik heb twee oudere zussen en een jongere zus. Oxnard is een en al fruitteelt en boerderijen. Mijn moeder heeft haar eigen aardbeienplantage, mijn vader was een monteur bij de marine. Hij werd eervol ontslagen toen ze hem betrapt hadden met wiet. Daarna raakte hij in een neerwaartse spiraal van drugs en alcohol. Op het laatst was hij volledig de weg kwijt. Hij was vaak weg, en boos op mijn moeder als hij weer thuis was. De laatste keer dat ik hem zag, lag hij op mijn moeder, in een poel van bloed op straat. Hij schreeuwde dat we terug naar binnen moesten. Dus dat deden we, we belden de politie en daarna heb ik hem nooit meer gezien.” De vader van Anderson .Paak moest 14 jaar de gevangenis in voor de aanval op zijn moeder. “Ik belde wel eens met hem, dan vertelde hij me hoe trots hij op me was en alles wat er gebeurde. Niet lang nadat hij vrijgelaten werd, is hij gestorven.”

"Amerika is een white man’s playing field"
Toen Anderson .Paak 17 was, gebeurde het onvoorstelbare: ook zijn moeder moest de gevangenis in. “Het was een blue-collar crime", is het enige wat Anderson .Paak erover kwijt wil. “Het was een erg rommelige zaak, maar ze hadden 75 aanklachten tegen haar. Ik snap gewoon niet hoe dat kan gebeuren met iemand die vooraf geen strafblad had, en die niemand gedood of verwond heeft. Er zijn mensen die een moord hebben gepleegd en een lagere straf hebben gekregen. Ze kreeg 14 jaar, en moest er 7,5 uitzitten. Mijn moeder heeft altijd veel te maken gehad met racisme in ons stadje, ik denk dat het systeem haar onrechtvaardig behandeld heeft. Amerika is nu eenmaal een white man’s playing field. Ik probeer het geen excuus te laten zijn voor mijn zoon, maar ik ben me er erg bewust van dat mensen voordoordelen hebben op basis van mijn huidskleur. Amerika heeft een lange weg te gaan.”

Wat opvalt aan Malibu, is dat je wel over deze hele geschiedenis zingt, maar nergens op de plaat boos of verbitterd klinkt.
“Het punt is: mijn moeder heeft me daarin het goede voorbeeld gegeven. Zelfs toen al deze dingen gebeurden was ze nooit haatdragend, ik heb haar nooit mijn vader naar beneden horen praten. Ze had altijd een positieve houding, dat is ook hoe ze mij opvoedde. Ik heb geen haat of vijandigheid in mijn hart. Ik probeer om het in mijn muziek te gebruiken, als een manier om ermee om te gaan. Muziek is mijn therapie, hoe ik dingen loslaat.”

Hoe ben je begonnen met muziek maken?
“Mijn moeder was een full-time workaholic, omdat ze haar eigen bedrijf had was ze veel weg. Ik zat vaak voor de tv, speelde veel met mijn zussen en andere familie en toen ik 11 was ging ik drums spelen, ik speelde in de kerkband. Ik had ook draaitafels en een MPC en begon met produceren. Tegen de tijd dat ik op de middelbare school zat, had ik een volledige studio. Maar toen ik eenmaal geslaagd was, kreeg ik baantjes en stopte ik met de muziek.” 

Wat voor baantjes had je?
“Een tijdje in een supermarkt, een tijdje in een schoenenwinkel en in een verzorgingstehuis voor ouderen en mensen met een geestelijke achterstand. Ik gaf ze medicijnen, verschoonde luiers, was de chauffeur. Later werkte ik op een enorme marihuanaplantage, in Santa Barbara. Een voetbalveld vol cannabis. Ik begon met het knippen van de bladeren, uiteindelijk kwam ik op de plantage zelf terecht. Daar groef ik de planten op, knipte de takken eraf, liet ze drogen en stopte ze in papieren tassen. Uiteindelijk bracht ik ze naar de apotheken. Zelf maakte ik er nog boter, kokosnootolie, chocolademelk en van alles van. Zo verdiende ik een tijdje snel geld, tot ik dat baantje kwijtraakte. Ik had toen al een vrouw en een zoon, en betaalde alles uit mijn zak. We woonden bij mijn zus, maar konden daar de huur niet meer betalen. Ze zei: ik denk dat je het allemaal eens moet gaan uitzoeken. Ik ging een tijdje wonen bij mijn vriend Shafiq Husayn, die in de band Sa-Ra Creative Partners zat. Hij had een enorm huis met een studio, waar hij aan zijn album werkte. Ik hielp hem daarbij, en hij liet me de studio gebruiken om mijn eigen album af te maken.” 

Dat album O.B.E. Vol.1 bracht Anderson .Paak uit onder de enigszins corny naam Breezy Lovejoy. Nog niet bepaald zijn grote doorbraak, maar in elk geval kon hij weer leven voor de muziek. Hij ging drummen in de liveband van American Idol-ster Haley Reinhart en ging op tour met de rapper Dumbfoundead, voor wie hij zowel het openingsprogramma als de live-drummer was. Hij kon weer een appartement voor zijn vrouw en zoon betalen, maar zag ze nauwelijks meer. “Sinds 2012 ben ik non-stop op tour. Mijn vrouw was altijd bij mijn zoon, ik was altijd aan het bedenken hoe ik wat geld kon verdienen. Zo zijn de dingen nu eenmaal. Hoe beter het gaat met mijn carrière, hoe meer ik weg ben van mijn familie. Dat is klote. Ik probeer een manier te bedenken om ze met me mee te nemen, maar mijn zoon begint ook met school dus dat is moeilijk. Ik heb het gevoel dat dit mijn tijd als artiest is, maar uiteindelijk wil ik me volledig richten op mijn familie.”

Op single The Seasons / Carry Me van de nieuwe plaat zing je: Say ain’t shit change but the bank statements. Ben je nog steeds wie je was?
“Ja. Mijn arbeidsethos is hetzelfde gebleven, ik hang nog steeds rond in dezelfde groep mensen. Dat bedoel ik daarmee. Maar om me heen verandert veel: er is veel afleiding. Het is makkelijk vol van jezelf te raken: mensen die je de hemel in prijzen, mensen die zeggen dat je niet zo fantastisch bent. Mijn familie, mijn vrienden en mijn team houden me gefocust op wat belangrijk is, zij hebben me geholpen op dit niveau te komen. Zolang ik me daarvan bewust ben, stijgt het niet maar mijn hoofd.”

Dat is toch ook de reden voor de punt in je naam?
“De punt staat voor detail. Ik was de underdog, ik voel me nog steeds de underdog. Ik heb altijd tegen de stroom in gezwommen, en ben langzaam vooruitgekomen. De punt herinnert me aan hard te blijven werken, met discipline en oog voor detail. Een herinnering voor mezelf, en voor iedereen die me slecht behandelde. Zij moeten die punt daar nu zetten. Als ze die punt negeren, negeer ik hen.”

Alles kwam natuurlijk in een stroomversnelling toen je eerder Dr. Dre ontmoette. Hoe is dat gegaan?
“Ty Cannon (hoofd A&R bij Aftermath, het label van Dre, red.) belde me op en zei: ik wil dat je onderdeel wordt van een project waar Dre aan werkt, met DJ Dahi en DJ Khalil. Ik kwam in de studio, en de eerste mensen die ik daar ontmoette waren Dre zelf en The D.O.C. Even later kwamen King Mez en Justus daarbij, dus de belangrijkste schrijvers aan Compton zaten bij elkaar. Ze zeiden tegen me: we vinden dat nummer Suede (samen met Knxwledge onder de naam NxWorries, red.) van je heel cool. Ze wilden dat ik het speelde voor Dr. Dre. Hij draaide het op standje 11 zo ongeveer, en speelde het opnieuw en opnieuw. Uiteindelijk wilden ze aan het werk, ze hadden wat beats waarop ik wat ideeën probeerde. Toen ik mijn ogen weer opende, waren ze helemaal gek aan het worden. Ik was aan boord.”

Wat me het raarst lijkt, is dat Dre alles waar hij aan werkte had weggegooid toen hij aan Compton begon. En nu zit je ineens op zes tracks.
“De timing is te maf voor woorden… bizar hoe het universum werkt. Met Dre werken leek zo vergezocht, ik had nooit gedacht dat het zou gebeurden. Ik heb het gevoel dat het pas het begin is, maar het is een geweldig hoofdstuk.”

Je had Animals al eerder gemaakt met DJ Premier. Hoe is dat nummer op
Compton terechtgekomen?
“DJ Premier en Spacekid ontmoette ik in Moskou, waar ik een Boiler Room-show deed met NxWorries. We werkten samen aan een nummer en ik nam een andere beat mee naar huis. Zodra ik thuis was, nam ik het op. Ik wilde het zo snel mogelijk uitbrengen: het is relevant voor de tijden waarin we leven. Aan het eind van een sessie met Dre wilde ik net naar huis gaan toen mijn manager zei: ‘hey, laat dat nummer waar je met Premier aan werkt eens aan Dre horen’. Ik twijfelde, het was nog niet gemixt, ik had het eerder die dag opgenomen. Maar toen ik het speelde voor hem, schreeuwde hij al na de eerste paar maten: ‘what, this is crazy!’ De volgende dag belde hij me: ‘Ik weet dat het jouw nummer is en het is geweldig, maar ik heb nog nooit met Premier gewerkt en zou het te gek vinden voor mijn album'.”

In Animals zingt Anderson .Paak: ‘The police don't come around these parts / They tell me that we all a bunch of animals / The only time they wanna turn the cameras on / Is when we're fuckin' shit up, come on’. Met andere woorden: het is niet moeilijk te begrijpen waarom Dre de track relevant vond voor Compton. Anderson .Paak: “De enige momenten dat er wat licht geschenen wordt op die plekken, komt het van politiehelikopters of de media, om te laten zien hoe chaotisch het is. Ze laten het nooit zien als de Million Man March aan de gang is, met miljoenen mensen die samenkomen in vrede. Dat haalt de krantenkoppen niet. Geweld verkoopt, geweld trekt aandacht en kijkcijfers. Ik vind dat bullshit; het is een ziekte waarvan Amerika moet genezen.”

Wat is de oorzaak van het probleem, denk je?
“Ik denk oprecht dat het op een bepaalde manier strategisch is, dat die hoods onderontwikkeld zijn met een reden. Als je een groep mensen verwaarloost, dan creëert dat een bepaalde omgeving en houding. Het is een neerwaartse cyclus die verbroken moet worden. Weet je: de politie krijgt natuurlijk ook klote betaald, sommige slechte agenten zorgen ervoor dat drugs juist op straat terechtkomen. Aan de andere kant heb je kinderen die in een klote-omgeving opgroeien en die als monsters worden behandeld door de politie. Hoe denk je dat ze gaan reageren? Het moet beginnen met de jeugd, met betere educatie en het veranderen van hun mindstate. Jongeren zijn bang voor de politie, ze zouden niet moeten denken dat de agenten de bad guys zijn. Ik wil dat mijn zoon zijn open geest behoudt, zonder vooroordelen over de wereld. Maar ik weet dat er dingen gaan gebeuren, en hij me gaat vragen waarom.”