Bevrijdingsfestivals: zwaar weer raakt financiële reserves hard

Erbarmelijke weersomstandigheden hebben mogelijk consequenties voor programma van volgend jaar

Timo Pisart ,

De extreem slechte weersomstandigheden gooiden gisteren op de Bevrijdingsfestivals heel wat roet in het eten. Sommige festivals openden het terrein uren later, anderen onderbraken hun programma en in Almere werd het hoofdpodium zelfs helemaal niet gebruikt. Daar werden shows van o.a. Kensington en Caro Emerald afgeblazen. Hoe wordt dat besloten? Wat zijn de consequenties van het noodweer? Leidt het tot tegenvallende bezoekersaantallen? Lagere baromzet? En daarmee minder financiële reserves voor een mooi programma in 2016? Of kan een festival zich verzekeren tegen slecht weer? 3voor12 zoekt het uit. "Als we niet goed draaien op bar en horeca, gaan we gewoon hartstikke nat."

"Dat we er toch nog in zijn geslaagd om er een geslaagd festival van te maken? Dat is een wonder te noemen", aldus Hans Haerkens, voorzitter van Bevrijdingsfestival Drenthe. Die regio kreeg het gisteren het zwaarst te verduren met vroeg in de middag onweersbuien en hagelstenen ter grootte van pingpongballen. En dat terwijl het festival op een wat lastig te controleren locatie plaatsvond, aan de Baggelhuizerplas tussen de bossen en meertjes midden in de natuur van Assen. "Qua festivalbeleving onverslaanbaar, maar met omstandigheden zoals gisteren ben je buitengewoon kwetsbaar."

Rond de geplande openingstijd scheen het zonnetje, maar een uur later werden harde windstoten en onweer verwacht. Daarom besloten politie, brandweer en festivalorganisatie in Assen het noodweer af te wachten en het festivalterrein uiteindelijk pas om half 4 te openen, drieënhalf uur later dan volgens planning en met afzegging van onder andere Mainstreet en Ali B. tot gevolg. Haerkens: "Dat deden we niet van harte. Vorig jaar kwamen er 34.000 bezoekers, dit jaar waren het er 28.000. We hebben natuurlijk een commercieel belang, maar ons allereerste belang is de veiligheid van de bezoeker, in die zin was het een bijzonder gemakkelijk besluit." Het veld voor het hoofdpodium was "een groot kikkerbad", aldus Haerkens. "Een stel onverstoorbare Drenten heeft sleuven gegraven en zo 24 kuub water afgeleid. De grond was niet kurkdroog, maar je stond in ieder geval niet met je enkels in het water naar Van Dik Hout te kijken."

Bevrijdingsfestival Drenthe was slechts een van de vele festivals die gisteren werd getroffen door het noodweer. In Groningen werd het programma halverwege de middag een dik uur onderbroken, in Haarlem werd het hoofdpodium pas twee uur later geopend en het tweede podium zelfs pas vijf uur later. Daardoor moest punkrockband John Coffey toezien hoe in hun allereerste show ooit werd gecanceld.

Almere: "Hoofdpodium afgelast maar risico lag bij horeca"
De grootste consequenties waren er voor Almere, dat de opening van het hoofdpodium alsmaar uitstelde en uiteindelijk helemaal afgelastte. Optredens van onder andere Kensington, Caro Emerald en konden geen doorgang vinden. "Onze hoofdlocatie lag aan een groot stuk open water met windstoten van windkracht 8 en hoger", aldus organisator Barry Bouquet. "Het was gewoon niet verantwoord om open te gaan. Honderd meter verderop was het zelfs lekker weer, maar veiligheid gaat voor alles." In de wandelgangen werd gezegd dat het hoofdpodium simpelweg verkeerd was geplaatst. Was deze honderdtachtig graden gedraaid, dan was er spreekwoordelijk geen wolkje aan de lucht geweest. Dat gerucht spreekt Bouquet tegen. "De podia waren wel blijven staan tot windkracht 19, maar rukwinden zijn funest voor vuilnisbakken, hekken en andere onderdelen die weg kunnen waaien. Dat vormt een groot gevaar voor bezoekers."

Heeft het afgelasten van het gehele evenement ernstige gevolgen voor Bevrijdingsfestival Flevoland in 2016? Dat lijkt mee te vallen: waar de meeste festivals voornamelijk afhankelijk zijn van de baromzet en horeca-inkomsten, geeft Bouquet aan dat sponsors en subsidie bij hem een veel grotere bijdrage leveren. "Sterker nog: wij hebben de horeca uitbesteed en verpacht. Daardoor ligt het risico en de ellende bij hen. Er is voor ons financieel niet veel aan de hand. Het heeft voor ons geen consequenties voor volgend jaar. Dan doen we het twee keer zo goed."

Haarlem: "Goede hoop op tegemoetkoming voor slecht weer"
Bij veel van de andere Bevrijdingsfestivals ligt dat heel anders. "Wat je uitgeeft aan bier, is je entree", zo geldt de regel op Bevrijdingspop Haarlem. "Het publiek drinkt het programma bij elkaar, we hebben die omzet gewoon hard nodig om ieder jaar zo'n mooi programma te kunnen blijven bieden", aldus woordvoerder Heleen van Loenen. In 2014 heeft Haarlem een 'knaller' gedraaid met 150.000 bezoekers ("waardoor we nu wat meer reserves hebben"), dit jaar verwelkomde het festival een kleine 110.000 man, en dat leidt vanzelfsprekend ook tot lagere horeca-omzet. "Wat de gevolgen zijn, weet ik nog niet. Als we niet goed draaien op bar en horeca, gaan we gewoon nat. We hebben goede hoop dat alle festivals een tegemoetkoming krijgen voor het slechte weer."

Marinke Kerkhoff van Bevrijdingsfestival Groningen sluit zich aan bij het verhaal van Haarlem. "Het slechte weer had een flinke invloed. Het merendeel van onze inkomsten bestaat uit de drankomzet, we verbieden niet voor niets mensen zelf bier mee te nemen. De bars waren 75 minuten lang gesloten, dat slaat een flink gat in onze begroting."

Kun je je verzekeren tegen kutweer?

Het weer is de meest wankele factor voor bezoekersaantallen, drankomzet en uiteindelijk ook het financiële succes van een festival. "Als je elk jaar hondsberoerd weer hebt, houdt het gewoon op", erkent Hans Haerkens van Bevrijdingsfestival Drenthe. Kunnen evenementen zich eigenlijk verzekeren tegen zulk slecht weer en andere 'acts of god', zoals de juridische term luidt? Jazeker, aldus George Linck van Elswout Assurantiegroep. Hij bemiddelt namens evenementen als Bevrijdingspop, Best Kept Secret en Indian Summer met verzekeringsmaatschappijen. "Het grootste probleem van een Bevrijdingsfestival is dat ze geen kaartverkoop hebben. Als een evenement wordt geannuleerd en ze moeten de tickets restitueren, dan kunnen ze zich daarin verzekeren. Gratis evenementen kunnen gemiste drankomzet níét verzekeren." Wel kunnen ze de aansprakelijkheid, kosten voor artiesten en schade aan materialen verzekeren, vertelt Linck. Wanneer wordt dat uitgekeerd? "Wij spreken niet in termen van windkracht, maar als de organisatie of overheid het te gevaarlijk acht, dan mogen ze annuleren en is er dekking. Wanneer een zeil teveel wind dreigt te vangen, kan een organisatie dat bijvoorbeeld kapotsnijden."

Bevrijdingsfestival Flevoland geeft aan nu uit te zoeken of zij aanspraak kunnen maken op hun evenementenverzekering. Bevrijdingsfestival Drenthe verwacht naar eigen zegge geen beroep te hoeven doen op hun verzekering.