Een jaar TivoliVredenburg volgens TivoliVredenburg: “Het vliegveldgevoel moet eruit”

1200 deuren, 5 supermoderne zalen en ... een roltrap

Atze de Vrieze ,

Een jaar geleden opende De Kolos Van Utrecht; TivoliVredenburg, een pand met vijf zalen, waarin alle vormen van muziek samen moeten komen. Van popmuziek tot klassiek, van mainstream tot underground. Reden voor een feestelijk festival op 13 juni, vindt het podium zelf. Hoe verging het de meest ambitieuze popzaal van Nederland? We vroegen het vier mensen die het gebouw van binnen en buiten kennen.

"Je kunt niet met die lift, je moet even wachten op die grote." Het is vandaag zaterdagavond, maar er is maar één zaal open, in de nok van het pand: One Night In Pandora, een uitgeklede versie van Le Guess Who Mayday. De roltrap is gesloten, dus we zijn aangewezen op Tivoli-crew met pasjes. Het duurt lang, maar dan glijden langzaam de deuren van de goederenlift open. Deze lift komt rechtstreeks uit op het podium van de Ronda, en hij is voorbereid op serieuze productionele uitdagingen. Er past zelfs een auto in, als het moet. En… een bar, zo blijkt. Een bar! Met een piano, posters aan de muur, sfeervol licht, een bak met ijs en bier op de toog. Vladimir is er de baas, een nep-Rus in een streepjesshirt. Zijn haar weggeschoren opzij, een staartje bovenop. Hij probeert zijn passagiers een shotje wodka aan te smeren. “Wodka no? Only three euro.”
 
Man man, wat was het nodig, zo'n speelse vondst. Hoe vaak waande je je niet in een museum of een verlaten winkelcentrum als je door een man met een V'tje op zijn jas drie roltrappen omhoog gestuurd werd. En dat cafe op de begane grond, dat had toch wel de juiste naam: Het Gegeven Paard. Je kijkt het niet in de bek, maar daar is ook eigenlijk wel alles mee gezegd. En wie is er niet wel eens verdwaald geraakt aan de verkeerde kant van een van de 1200 deuren. Ja, het was even wennen, en toch kan TivoliVredenburg terugkijken op een succesvol eerste jaar. De zalen bevallen stuk voor stuk uitstekend, qua geluid en design. Met 700.000 bezoekers scoorde het 35% beter dan vooraf ingeschat. En hoewel de zorgen over geluidslekken en gaten in de begroting enorm zijn, gaat het programmatechnisch beter dan verwacht. De Nieuw-Zeelandse Lorde vertolkte haar Royals in zaal Ronda met veel grandeur. De monden vielen open bij de volwassen show van een 17-jarige. Rappers Run The Jewels veranderden de Pandora in een kolkende menigte, Morrissey kreeg het voor elkaar ALLE zalen vleesvrij te krijgen. Al met al waren er heel wat shows waar zelfs verstokte Amsterdammers van aan het twijfelen sloegen. En daar moet - dat weet iedereen - heel wat voor gebeuren. 
 
Hoe was dat eerste jaar voor TivoliVredenburg zelf? Was dat kolossale gebouw middenin de grootste bouwput van Nederland een beetje te temmen? Tegen welke uitdagingen liep de organisatie aan? Vier sleutelfiguren die de overstap maakten van de Oudegracht naar het verzamelgebouw aan het woord.
 
Sytse Wils: “Bands overtuigen is moeilijker dan publiek vinden”
(Popprogrammeur)
“Die 35% boven de verwachtingen, daar is natuurlijk wel wat op af te dingen. We hebben best bescheiden ingezet, zowel voor klassiek als voor pop. Laten we ons niet overschreeuwen en daarna meteen met slecht nieuws komen. Maar kijk naar de bezoekcijfers en vooral het aantal concerten dat we hebben weten te realiseren, dan zit er nog steeds een enorme plus op. We wisten van tevoren: bands overtuigen is moeilijker dan er vervolgens publiek voor vinden. Dat is onze voornaamste prestatie: acts en tussenpersonen overtuigen ons te verkiezen boven Amsterdam of Tilburg.

Ik vind de show van Morrissey het meest in het oog springen. We zijn daar heel lang mee bezig geweest, en er was zoveel om te doen. De dag dat Morrissey speelde, kwam er slecht nieuws over de begroting naar buiten. Dat werd eigenlijk meteen overklast door het bericht dat Morrissey het hele pand vleesvrij wilde hebben, en hoe belachelijk of juist fantastisch dat was. Later op de dag kwamen ook nog alle berichten over hoe goed de show was. Voor de klassieke muziek was het een maf jaar. De Hertz-zaal bleek een week na oplevering toch geluid te lekken. Er was een jaar vooruit geprogrammeerd, en veel optredens moesten verplaatst worden. Vanaf januari hebben we zoveel mogelijk geprobeerd op te lossen door te schuiven met tijden. Zo lang in de Ronda niets speelt, is Hertz prima te gebruiken. Er wordt momenteel gewerkt aan een oplossing, die rond de zomervakantie klaar moet zijn. Het wordt heel spannend of dat lukt. Zo niet, dan zijn we de zaal misschien wel anderhalf jaar kwijt.

Ook over de sfeer in het gebouw ben ik kritisch. Voor uitgaan is het nog een beetje kil en koud, die balans is nog niet goed. Het gaat wel langzaamaan de goede kant op. Rond de HMH heerst vaak de sfeer ‘het staat nu eenmaal daar, dus we gaan er maar heen’. Als dat op lange termijn ook voor TivoliVredenburg geldt, zou ik het project niet geslaagd vinden.” 
 
Michiel Peeters: “Spacen op zeven hoog”
(Danceprogrammeur)
“De oude Tivoli had sfeer, maar ook het slechtste geluidssysteem van Utrecht. Veel dance acts kon ik er niet boeken. Daar komt bij dat de capaciteiten van het nieuwe pand heel flexibel zijn. We kunnen bijvoorbeeld twee, of zelfs drie zalen tegelijk inzetten. Je kunt dat combineren tot een groot evenement, maar ook drie heel verschillende avonden naast elkaar hosten: een Singles Feestje in de Ronda, een technofeest in Pandora en een burlesque party in Cloud Nine, om maar wat te noemen.

Tijdens Catch en De Revolutie tijdens Koningsnacht kozen we voor een evenement waarbij mensen heen en weer konden lopen. Dat is ons heel erg goed bevallen. Beide concepten keren terug, en we hebben de ambitie om in 2016 met een nieuw festival te komen. TivoliVredenburg is een festivalpand. Het publiek heeft de dance-nachten goed weten te vinden. Op grote namen als Tiga en Boyz Noize, Ben Klock en Noisia komt een vrij algemeen publiek af, dat simpelweg naar een groot evenement wil. De ‘bass music’ heeft het op dit moment lastiger. Avonden met Cashmere Cat en Rustie bijvoorbeeld bleven achter. Wat mij betreft is Pandora de ideale zaal voor clubnachten. Het geluidssysteem is er goed, het heeft een goede omvang voor een ‘knowledgable crowd’, en ik merk dat mensen het te gek vinden: met een pil op spacen op zeven hoog, met uitzicht over de stad.

Een echte club zal TivoliVredenburg nooit worden, net zoals dat geldt voor Paradiso. Toch denk ik dat het pand wel degelijk aantrekkingskracht heeft, en steeds meer. Het is een modern gebouw, iets cleaner dan je gewend bent, maar persoonlijk vind ik die paarse foyers en toiletten juist wel tof.”
 
Erik Mans: “Roltrappen, gecompliceerde warmte-kou installaties, er komt een hoop bij kijken”
(Hoofd productie)
“Ken je die scene uit Spinal Tap waarin de band rondjes loopt in de backstage en het podium niet kan vinden? Ze hebben zichzelf helemaal opgepompt voor het optreden en oefenen de hele tijd wat ze zullen zeggen als ze eindelijk op het podium staan: ‘Hello Cleveland!’ Die spreuk staat nu in de backstage in TivoliVredenburg op de muur. Wij weten natuurlijk ook wel dat het een complex gebouw is, vooral aan de achterkant. Met de zalen zijn we superblij. De akoestiek is goed, de zichtlijnen ook, het comfort. Artiesten vinden het fijn om in een zaal met een arena-gevoel te staan, zoals de Ronda. De zalen, daar waren we het snelst mee klaar. Al het andere kwam toch onverwacht, en dat terwijl we het wisten.

Bedenk je wel: de foyer van Tivoli Oudegracht zag er ook niet bepaald fantastisch uit, maar dat was niet zo belangrijk. Je hing je jas op en ging naar binnen. Nu heeft het veel meer focus, omdat je lange routes moet lopen om bij een zaal te komen. Ook qua onderhoud is het nogal een extra taak. Zo’n groot pand met gecompliceerde warmte-kou installaties, roltrappen, 1200 deuren, er komt nogal wat bij kijken. Nee, ik ken geen verhaal van iemand die een hele nacht opgesloten gezeten heeft. Ik herinner me zo’n broodje-aap-verhaal ook van het oude Vredenburg. Een oud dametje zou daar twee dagen door de gangen gezworven hebben.

Voor ons is het vooral interessant dat we grotere producties kunnen ontvangen. Pet Shop Boys was de grootste tot nu toe, Kraftwerk komt eraan. De grootste uitdaging was de 3FM Awards. Muziek op acht plekken, vastgelegd met vijftig camera’s, een super ingewikkelde operatie. We zijn ongelofelijk blij met hoe soepel het ging.”
 
St Paul: “De eerste plakken aangekoekt bier in de Ronda”
(Dj Pop-O-Matic)
“De eerste keer dat ik door de artiesteningang het nieuwe pand betrad, werd ik met een ambtelijke blik ontvangen door iemand die niet wist wie ik was. Niks mis mee, maar wel even wennen. Diezelfde gast zag ik laatst bij Le Guess Who in de zaal naar vrij heftig gitaargeweld kijken. Zelf probeerde ik vooraf zo min mogelijk verwachtingen te hebben. Ik vond het te groot om te behappen, en wilde me vooral richten op het zo goed mogelijk afsluiten van de Oudegracht. Veel mensen vragen me nu: hoe vind je het ten opzichte van de oude Tivoli? Ik vind het echt niet te vergelijken. Er is iets moois nieuws voor in de plaats gekomen, iets heel anders.

Ronda is voor mij een productioneel paradijs. Het is heel makkelijk met decor, het geluid is supervet, ik krijg er een next level uitgaansgevoel bij, totaal anders dan de Oudegracht. Pop-O-Matic trekt nu gemiddeld 1200 bezoekers, waar dat er voorheen rond de 900 waren. Natuurlijk, het vliegveldgevoel in de gangen moet er wel uit. Geef mij de keuze tussen slecht geluid of een keer op de roltrap staan, nou, dan weet ik het wel. En het fijne is: de poppetjes zijn meeverhuisd, iedereen is het er over eens dat daar aan gewerkt moet worden.

Laatst wees iemand me op er de eerste plakken aangekoekt bier in de Ronda, van die viezigheid die niet meer weg gaat. Nog een teken dat het de goede kant op gaat: laatst speelden The Specials in Ronda. Ik zou het overnemen en zat me te bedenken met welke hiphopplaat ik zou openen toen ik aangeschoten werd door de toiletjuffrouw die dolenthousiast zei: weet je wie er komt? Frans Bauer!”