Een week lang zwoegen in Kytopia voor Studio Stekker

Nog niet gecreëerde muziek en verrassende samenwerkingen bij Utrechts festival

Menno de Meester ,

Stel je een festival voor waarbij alle artiesten de week voor het festival helemaal vrij houden om samen nieuwe muziek te maken. Het klinkt als een droom, maar die droom is voor het derde jaar op rij een feit. Het Utrechtse festival Studio Stekker maakt het mogelijk, Kytopia biedt onderdak aan de tientallen internationale artiesten uit de vooruitstrevende elektronische muziek. Met een zeer interessante line-up (Brandt Brauer Frick, Apparat, Francesco Tristano, Pitto, Tom Trago, Hunee en vele anderen) gaat het unieke festival Studio Stekker zaterdag weer een veelbelovende afsluiting tegemoet. Nieuw dit jaar zijn de doordeweekse evenementen, waardoor de studioweek en het festival meer een geheel moeten worden.

Pitto staat wat gestresst om zich heen te kijken in de studio naast de voormalige Spiegelbar. “Ik moet nog zoveel doen.” Die zelfde avond treedt hij op in filmtheater ’t Hoogt, waar hij live de soundtrack voor een animatiefilm gaat spelen, met cellist Maarten Vos. “We hebben alles pas vandaag geschreven.” Het is een van de nieuwe programmaonderdelen bij Studio Stekker. Vorig jaar voelde de studioweek nog erg gescheiden van het festival op zaterdag. Nu wordt met doordeweekse evenementen ook aan het publiek duidelijk gemaakt dat de Stekkerweek één geheel is.

Net als vorig jaar is het oude pand van Tivoli Oudegracht, het huidige Kytopia, de speeltuin voor de Stekker-muzikanten. De voormalige poptempel leent zich zeer goed voor het project. Er zijn allerlei studio's in voormalige vergaderruimtes, de zolder is geëvolueerd tot synthesizerstudio Sonar Traffic en in de oude popzaal neemt Johannes Brecht zijn nieuwe album op. Zeer beheerst slaat hij een noot aan op een enorme marimba. De Duitse componist maakte de orkestrale arrangementen voor het album 'Instruments' van Henrik Schwarz, maar neemt hier zijn eigen album op, dat hij integraal op het festival zal primeuren. De Duitse producer Stimming, die hij hier bij Stekker leerde kennen, zal hem ondersteunen met diverse gastmuzikanten.

Organisatoren Pitto en Lodewijk Rondeboom, beide van VersVermaak, zijn zeer ambitieus in hun Stekker-projecten. Ze willen het onmogelijke mogelijk maken. Voor het derde jaar op rij weten ze een internationale groep muzikanten naar Utrecht te trekken om in hun drukke agenda's tijd vrij te maken om samen de studio in te duiken. Naast Studio Stekker (voorheen Stekker In Het Park) organiseerden ze Stekker In De Tunnel. Na veel gedoe met de Gemeente Utrecht diende de parkeergarage onder Hoog Catharijne uiteindelijk toch als decor voor deze legale rave.

Stekker begint steeds meer een familie te worden. Het is een samenkomst van bekende gezichten. De Duitse producers Johannes Brecht en Stimming, maar ook de Canadese Mathew Jonson, The Mole en Iron Galaxy komen maar al te graag terug voor hun tweede of derde studioweek. De Duitse zangeres Delhia De France speelde de afgelopen twee edities mee in verschillende samenstellingen. Zelfs nu ze dit jaar niet op de line-up staat, neemt ze de moeite om naar Utrecht te reizen voor de studioweek.

In een goed verstopte studio op de zolder van Kytopia zit Howie B de woordeloze zang van Dehlia De France te bewerken. “Aaah aaah aaaaaah”. Minutenlang tweaken tot hij precies de juiste klank te pakken heeft. Misschien doet de naam Howie B niet meteen een belletje rinkelen, maar de Schotse producer werkte onder meer Björk en U2 samen. Hij voelt zich zeker niet te groot om hier aan de slag te gaan. Dehlia de France zit diep in gedachten verzonken achter haar laptop, met een koptelefoon op nieuwe ideeën te neuriën. Hier wordt serieus gewerkt, zelfs tot diep in de nacht. Een deur verder, in Sonar Traffic, staan ook Tom Trago en Hunee nieuwe sounds op te nemen. De synthesizerstudio bevat vele exclusieve analoge instrumenten die de artiesten maar al te graag willen leren kennen.

Doordeweekse evenementen voor het publiek

De studioweek is nu meer dan ooit zichtbaar voor het publiek. Gedurende de week zijn er verschillende evenementen voor bezoekers. Zo trad de Luxemburgse pianist Francesco Tristano maandag solo op in de Grote Zaal van TivoliVredenburg, die met kussentjes voor de bezoekers goed aansloot op de gemoedelijke sfeer van de studioweek. Dinsdag werd de film Eden over de Franse electroscene vertoond in het Louis Hartlooper Complex, woensdag begeleidden Pitto, Maarten Vos en Stimming live twee korte films in theater ‘t Hoogt.  

Stimming neemt de surrealistische film Un Chien Andalou uit 1929 onder handen met een tafel vol live electronica. Zelden is hij zo nerveus voor een optreden, een film live begeleiden is toch weer heel iets anders dan voor een grote festivalweide spelen. Hoe futuristisch en anachronistisch de elektronische soundtrack ook lijkt te zijn, binnen een mum van tijd verdwijnt het besef dat de muziek splinternieuw is en niet altijd al zo had moeten zijn. Voor de Oscarwinnende animatiefilm Father and Daughter van Michael Dudok de Wit schreven Pitto en Maarten Vos in één dag een zeer passende soundtrack. De wind die de fietser in het filmpje tegemoet komt wordt perfect verbeeld door de ruisklanken van Pitto’s synthesizers, de cello van Vos vergroot het dramatische effect.

Zelfs een zeer technisch college van sound designer Richard Devine was woensdag goed te verteren. De passie waarmee de experimentele muzikant over zijn klankcomposities vertelt, laat de bezoekers van ’t Hoogt fantaseren over de oneindige mogelijkheden die modulaire synthesizers bieden. Het is altijd weer een verrassing hoe het precies gaat klinken, legt Devine uit. "The machines have soul."

Vanavond geeft Peaking Lights een showcase in EKKO, vrijdag is er het Modulation evenement in Kytopia waarbij Sonar Traffic diverse modulaire synthesizertovenaars uitnodigt om hun abstracte muziek laten spelen. De Stekkerweek eindigt zaterdag met het Studio Stekker festival in de Voorveldse Polder. Het festival krijgt nog een laatste staartje met de Verlengsnoer afterparty in TivoliVredenburg.

Studio Stekker: de samenwerkingen

Het zijn de verrassende samenwerkingen die vaak goed uitpakken bij Stekker. Twee jaar geleden was een van de absolute hoogtepunten het gelegenheidsproject van T. Raumschmiere, Colin Benders (Kyteman), Niels Broos, Lydmor en Delhia De France. Benders bleek ook zonder trompet een indrukwekkende show neer te kunnen zetten. Achter zijn enorme stellage van modulaire synthesizers toverde hij de meest bizarre geluiden tevoorschijn, een perfecte aanvulling op de energieke beats van T. Raumschmiere. Vorig jaar ging de show van Colin niet door vanwege technische problemen en tijdgebrek in het programma. Misschien duikt de gastheer van Kytopia alsnog ergens op tijdens het festival.

Dit jaar zal Tom Trago een unieke show met The Mole spelen, treedt Brandt Brauer Frick op met Francesco Tristano, en laat Johannes Brecht zijn nieuwe album voor het eerst live horen op het festival, met verschillende gastmuzikanten. Matt Didemus en Iron Galaxy werkten al samen bij Stekker In Het Park, en gaan nu samen als N/Y/X de live première van hun nieuwe show geven. De nieuwe projecten die in Utrecht ontstaan, moeten ooit nog gebundeld worden op een eigen label. Pitto: "Er is hier al zoveel muziek opgenomen die nog niet is uitgebracht. Nu is de tijd wel rijp. Artiesten komen ook zelf al met voorstellen. Sebastian Mullaert heeft hier vorig jaar 40 uur aan muziek opgenomen, hij wil een Studio Stekker Sessions album uitbrengen. Dat maakt het nog tastbaarder en het geeft weer een verdieping." Of het daadwerkelijk tot een label komt, moeten we nog afwachten. Eerst maar eens kijken of de experimenten van Stekker zullen slagen op het festival aanstaande zaterdag.