The Bigger Picture: het vermakelijke machtsvertoon van de sitdown

Na tientalle sitdowns op Lowlands zoeken FeestDJRuud, Joost van Bellen en O-Dog naar de origine van het fenomeen

Timo Pisart ,

We zagen het weer op Lowlands; hoe telkens duizenden tegelijk op de grond gingen zitten, om bij de climax van de muziek allemaal weer keihard omhoog te springen. Het gebeurde bij New Wave, bij Major Lazer en bij Opgezwolle Tot Nu, maar waar komt de sitdown eigenlijk vandaan? Wat is de magie ervan? En wat is de volgende gimmick? We vroegen het aan sitdowndeskundige FeestDJRuud, discodinosaurus Joost van Bellen en O-Dog, broer en hypeman van Typhoon, verantwoordelijk voor de grootste sitdown van Lowlands: “De sitdown is als de allerbeste seks met je ex.”

Opgezwolle Tot Nu, een van de beste shows van Lowlands 2015, was eigenlijk al afgelopen. DJ A.R.T. had de laatste track al gestopt en Rico en Sticks gingen het podium af, maar toen was daar opeens O-Dog, de broer en vaste hypeman van Typhoon. Hij begint spontaan te bulderen wanneer hij erop terugblikt: “Ik ben meestal de persoon die als eerste die het podium opkomt en de laatste die eraf gaat. Ik voelde en proefde de liefde, dus dacht: laten we dit gewoon flikken. De hele Alpha-tent ging vervolgens door z’n knietjes: een ongekende grootheid voor de sitdown. Ik lag later op bed en dacht: ‘Oh my god, did that really happen? We killed this motherfucker!’ Wat ik er zo supervet aan vond: er kwam géén muziek achteraan, wat je juist zou verwachten."

De oertijd van de sitdown
Nu het hem toch wordt gevraagd: O-Dog dacht altijd dat hij de eerste was die ooit een sitdown initiëerde. “Ik ben het op een gegeven moment gewoon maar gaan doen.” Ruud Geurts alias FeestDJRuud weet wel beter. Hij is deskundige op het gebied van sitdowns en heeft inmiddels al honderden – zo niet duizenden – sitdowns geregisseerd met zijn feestelijke mix van moombathon, carnavalskrakers, gabber en undergroundhiphop. Hij zag de eerste sitdown bij een show van Boys Noize op Paaspop, waarschijnlijk in 2009, toen hij zijn My Moon My Man-remix draaide. Maar FeestDJRuud kreeg de sitdown uit nog een hoek mee: “Toentertijd trokken The Opposites met de Op Volle Toeren-show door het land. Ik ben een paar keer met ze meegeweest en weet nog dat die jongens achter de schermen de hele tijd filmpjes van death metal-concerten zaten te bestuderen. Dat hebben ze doorgetrokken in hun eigen show, met walls of death, circle pits en de sitdown.”

Even terug naar Boys Noize: de Duitse electro-dj schijnt de sitdown in Nederland te hebben geïntroduceerd, aldus Joost van Bellen, discodinosaurus en de grondlegger van RAUW-feesten. “Volgens mij kwam het fenomeen overwaaien vanuit DC10, een legendarische undergroundclub op Ibiza, een ratjetoe en zooitje waar minimal echt en vogue was. RAUW was niet minimal maar behoorlijk maximaal, maar wij namen het al na een maandje over. We moesten het publiek echt opvoeden: een microfoon in de hand en mensen oproepen te gaan zitten. In de zaal plaatsten we dan een paar lui die het al begrepen en andere op hun schouders klopten. Het kwartje viel toen al gauw, en het nummer dat de sitdown legendarisch maakte was The Raven van Proxy. Ja, en die keer dat Crookers op Valtifest draaide: die sitdown was zo uitzinnig dat de tent ontplofte. Ik was zelfs bang dat de tent naar de maan geschoten zou worden.” Van Bellen herinnert zich ook nog de keer dat het Tiga ‘overkwam’ op de afsluitavond van Club 11 in Amsterdam. “Hij raakte eerst in paniek, omdat hij niet begreep wat er gebeurde: ‘Iedereen gaat zitten, waarom?!’ Toen sprong iedereen weer omhoog, dat vond ie wel weer leuk.”

Was Boys Noize nu echt de eerste die een sitdown in Nederland teweeg bracht? Een rondvraag op Twitter leert echter dat de sitdown al veel langer in Nederland verkeert. Zo gingen mensen al en masse zitten op het toepasselijk getitelde nummer Sit Down van de Britse rockband James in 1989. Nog langer geleden maanden de boerenrockers van Normaal het publiek al op de knieën te gaan met hun klassieker Oerend Hard uit 1977. “Ik weet niet beter dan dat het erbij hoort”, reageert Thea de Jong. Muziekjournalist Peter Bruyn herinnert zich zelfs een schoolfeest op het Mendel in 1972 met de Flowertown Jazzband die al vergelijkbare sitdowns deed. Joost van Bellen lacht nu hij dat hoort: “Weet je wat me niet zou verbazen? Dat men in de oertijd al is begonnen met de sitdown. Waarom ook niet?”

"De sitdown is als de allerbeste seks"
Goed, waar de sitdown precies vandaan komt, we zullen het wel nooit weten. Maar wat bezielt mensen om collectief met zijn duizenden op hun knieën te gaan? En waarom doen artiesten het zo graag? O-Dog heeft er een smeuïge verklaring voor: “Ik kan niet uitleggen hoe dat voelt, maar er is niets mooier dan een zaal zó klein laten aanvoelen dat je een huiskamerconcertje geeft. Dat gevoel maal veertig. En dat dan gecombineerd met de beste seks ever: je had een supergoede relatie, het is nu uit, maar je hebt nog één keertje seks. Dat is de bom, en je begrijpt niet waarom het uit is gegaan. Zoiets is de sitdown.”

“Het is publieksparticipatie”, reageert FeestDJRuud lachend, “en voor mij als dj is het een grote kick om als dirigent duizenden tegelijk naar beneden kunt krijgen en op hetzelfde moment weer naar boven kunt laten springen. Dan heb je het publiek echt onder controle, als een kleine dictator.”

Er zijn best veel ingrediënten nodig voor een goede sitdown, en de belangrijkste is natuurlijk de muziek: je hebt climax nodig die vooraf wordt gegaan aan een rustige break. Die break moet ook nog eens lang genoeg duren. Maar dat kun je ook met een loopje oplossen. O-Dog vult aan: “Ja, en een goede host… ja, had ik het over mezelf? Ja ik had het over mezelf! Verder een ijzersterke show en heel veel liefde. Dat kun je ook niet faken. Als jij naar beneden gaat en het publiek niet, dan is het nóg lulliger.” FeestDJRuud: “Daarnaast moet je wel een soort controle hebben over jezelf en het publiek kunnen aanspreken. Ik zag New Wave op Lowlands, die stonden met 30 man door elkaar te schreeuwen. Dan werkt een sitdown niet: je hebt één iemand nodig die de leiding neemt.” Ja, en soms heb je iets meer tijd nodig. “Dan zeg ik: ‘Als je niet gaat zitten, dan kun je gewoon naar buiten gaan, dan hebben we je niet nodig.’ Je moet mensen echt persoonlijk aanspreken. En het gaat ook wel eens fout, ik merkte dat de mensheid er een beetje moe van werd en dacht: ‘Flikker op met je sitdown, ik ben er nu wel klaar mee.’ Daarom doen we het nu minder.”

Joost van Bellen herkent dat wel, daarom zijn er al jarenlang geen sitdowns meer op RAUW-feesten. “Met acts als de Bloody Beetroots zag ik steeds meer moshpits, crowdsurfers en sitdowns op RAUW. Daardoor werd een deel van het publiek zich uitgesloten: veel meisjes en homo’s voelden zich weggejaagd door dat testosteron-vertoon.”

Op zoek naar de nieuwste gimmick
Dat brengt ons op de laatste vraag: wat is na de sitdown de volgende gimmick na de sitdown? FeestDJRuud is als feestprofessional altijd op zoek naar de laatste trends en ontwikkelingen. Hij weet er dus wel een paar op te dissen in zijn Brabantse tongval. “Allereerst is er Kolo, dat komt uit de voetbalwereld. Dan ga je met z’n allen op het ritme van No Limit woorden blèren. Ik heb het van de zomer ook overgenomen, op Solar ging de hele tent zo mee in een sitdown: ‘Laag laag, laag laaglaag laag!’” Als tweede noemt hij Der Alte Desauer. “Dat is een Duitse trompetplaat met een trompet die blijft hangen. Om de een of andere reden gaan mensen vanzelf zitten op die plaat. Ik denk dat het van het Oktoberfest afkomstig is.”

Het meest trots is FeestDJRuud op wat hij de ‘sitdown of death’ noemt. Hij introduceerde hem tijdens een show in Bulgarije en deed het twee dagen later weer op Solar 2015. “Ik vroeg om een wall of death, een scheiding in het publiek van een man of achtduizend, dus. De ene helft stond met zijn handjes te wapperen, zichzelf op te hypen en keihard te gaan, de andere helft moest gaan zitten. Op de drop doken ze op elkaar in. Dat was voor mij wel een van de tofste trucs die ik ooit heb gedaan.”

Goed, nog eentje dan, uit de koker van Typhoon’s broer en Neerlands beste hypeman O-Dog: de Wave of Love. “Dat doen we meestal bij Bumaye, we vragen alle koningen en koninginnen om één vuist in de lucht te steken. Als je liefde hebt voor de ander, het feest of whatever: dan steek je ook je andere vuist in de lucht. Wanneer die beat erin komt, beginnen we met de Wave of Love. Dan waaiert iedereen zijn liefde rond, waardoor die zich door de hele zaal verspreidt. Ook al wil je ‘m niet, dan ontvang je de liefde nog.”