Stutterheim deed zijn uitspraak bij zijn afscheid van ID&T, en natuurlijk heeft het alles te maken met zijn frustratie over de hoge gages van top-dj's. Aan zijn events gaan ze voorbij, terwijl anderen de hoofdprijs wel neerleggen. Gevolg: Avicii staat waar ie niet hoort te staan, vindt het dance icoon. "Eén ding klopt dan misschien wel, en dat is de cheque. Voor hem heel leuk, ja." Popjournalist Joris Belgers van Trouw is het met hem eens. Avicii hoort niet bij Pinkpop. Hij vindt hem een 'walgelijk gladde maar uiterst succesvolle Zweedse danceproducer die de tienduizenden handen op de festivalweide gegarandeerd op elkaar gaat krijgen, maar die helemaal niets met vernieuwende elektronische muziek te maken heeft.'
Waarom Avicii wél op Pinkpop thuishoort
Zweed draait geen vernuftige dj-set, maar maakt hits
Eindelijk heeft Pinkpop hem te pakken: Avicii, de olijke Zweed met zijn scheve petje en zijn euforische progressive house. Vorig jaar ging het nog mis, nu is ie erbij, en hij is meteen de meest opvallende boeking van deze editie. De meest spraakmakende ook, want niet iedereen ziet zijn komst zitten. Duncan Stutterheim van ID&T bijvoorbeeld. "Dan denk ik: tja, gast... Dat klopt van geen kanten. Je bent geen rockster."
Nieuwe Revu wijdde zelfs de hele rubriek 'Wie denkt ... wel niet dat hij is' aan de komst van de Zweed. De relrubriek maakt gehakt van Avicii's kunsten. "In tegenstelling tot oudere collega’s die live inspelen op het publiek, heeft Tim Berling zijn muziek van tevoren al voorgeprogrammeerd en met een computer aan de lichtshow gekoppeld. Hoewel Avicii druk springt en zwaait achter zijn draaitafel, doet hij eigenlijk niets. Nou ja, bijna niets. Af en toe draait hij aan de volumeknop en is hij bezig met de faders." Oftewel: weg met die oplichter!
Rockistenmentaliteit
Hoort een grote dj niet op Pinkpop? Waarom eigenlijk niet? Wat is dat voor rockistenmentaliteit? En geen rockster? Met al die verhalen over drugs en helikopters is Avicii toch juist meer rockster dan George Ezra, Passenger en The Script bij elkaar? Nou ja, we weten wel dat Jan Smeets ook zijn twijfels heeft over dance op zijn festival. In 2011 zei hij daarover tegen 3voor12: "Een derde dance afsluiter in de tent kan ik me voorstellen, maar het hoofdpodium ligt anders. Op het hoofdpodium moet een band staan, dat is ons uitgaanspunt." Eén keer kende Pinkpop drie live dance-acts als headliner: in 2005 sloten The Chemical Brothers, The Prodigy en Faithless af. Het geldt als een dramatische editie, een van de slechtst bezochte in de historie. Een jaar later ging het roer om en trok Pinkpop voor het eerst serieus de beurs om een wereldtopper te halen, Red Hot Chili Peppers.
Toch kende Pinkpop ook goede dance-ervaringen. Zo stonden twee van die drie headliners - The Prodigy en The Chemical Brothers - ook op de legendarische editie van 1996. Dat jaar stonden ook Underworld, Orbital, Leftfield, Eboman en zelfs Dark Don Dave Clarke op het festival. Ongelofelijk als je daar nu bij stilstaat, een monumentaal schakelpunt in de acceptatie van elektronische muziek. De afgelopen jaren ging het ook eigenlijk altijd goed met de spaarzame dance acts op Pinkpop. Justice? Tent aan gort. Deadmau5, The Bloody Beetroots? Hoogtepunten in hun jaar. En de afgelopen editie liepen de mensen flink uit voor de frivole vioolhouse van Clean Bandit. En hoewel dance er op Pinkpop altijd een beetje bij hangt (heel anders dan bijvoorbeeld op Paaspop), kun je gerust stellen dat er vraag naar is.
Rockistenmentaliteit
Hoort een grote dj niet op Pinkpop? Waarom eigenlijk niet? Wat is dat voor rockistenmentaliteit? En geen rockster? Met al die verhalen over drugs en helikopters is Avicii toch juist meer rockster dan George Ezra, Passenger en The Script bij elkaar? Nou ja, we weten wel dat Jan Smeets ook zijn twijfels heeft over dance op zijn festival. In 2011 zei hij daarover tegen 3voor12: "Een derde dance afsluiter in de tent kan ik me voorstellen, maar het hoofdpodium ligt anders. Op het hoofdpodium moet een band staan, dat is ons uitgaanspunt." Eén keer kende Pinkpop drie live dance-acts als headliner: in 2005 sloten The Chemical Brothers, The Prodigy en Faithless af. Het geldt als een dramatische editie, een van de slechtst bezochte in de historie. Een jaar later ging het roer om en trok Pinkpop voor het eerst serieus de beurs om een wereldtopper te halen, Red Hot Chili Peppers.
Toch kende Pinkpop ook goede dance-ervaringen. Zo stonden twee van die drie headliners - The Prodigy en The Chemical Brothers - ook op de legendarische editie van 1996. Dat jaar stonden ook Underworld, Orbital, Leftfield, Eboman en zelfs Dark Don Dave Clarke op het festival. Ongelofelijk als je daar nu bij stilstaat, een monumentaal schakelpunt in de acceptatie van elektronische muziek. De afgelopen jaren ging het ook eigenlijk altijd goed met de spaarzame dance acts op Pinkpop. Justice? Tent aan gort. Deadmau5, The Bloody Beetroots? Hoogtepunten in hun jaar. En de afgelopen editie liepen de mensen flink uit voor de frivole vioolhouse van Clean Bandit. En hoewel dance er op Pinkpop altijd een beetje bij hangt (heel anders dan bijvoorbeeld op Paaspop), kun je gerust stellen dat er vraag naar is.
Avicii zag de kans, en greep hem
Natuurlijk waren The Chemical Brothers, The Prodigy en zelfs Faithless in de jaren negentig een stuk meer credible dan Avicii nu. Zij waren het die het alternatieve publiek liet zien dan house ook voor hen was, en dat dancesterren net zo groot konden worden als rockbands. Maar Pinkpop was ook nog echt een alternatieve festival, en dat is het al een paar jaar niet meer. Pinkpop draait niet om subculturen en underground. Het meest duidelijk zien we dat aan het vorig jaar voor het eerst toegevoegde vierde podium voor kleine acts, dat het in scherpte aflegt tegen acts van die grootte op Lowlands, Down The Rabbit Hole of Best Kept Secret. De cutting edge elektronische live acts van nu - een Moderat, een James Blake - zijn dan ook veel meer thuis op festivals als Pitch en Lowlands.
Veel meer dan twintig jaar geleden volgt Pinkpop wat op de radio gebeurt, vooral bij de belangrijke mediapartner 3FM. Het verklaart de aanwezigheid van one hit radiowonders Sheppard en Magic!, het maakt George Ezra en Sam Smith (die helaas afzegde) logische boekingen. Met Nederlandse acts neemt Pinkpop liever geen al te grote gokjes: gevierde acts als Kensington en Typhoon mogen er hun ereronde komen doen. En ook Avicii is dus een logische keuze. Met Levels scoorde hij een gigantische radiohit, nota bene met een instrumentaal nummer. Nog veel groter werd hij dankzij twee cross-over hits: Wake Me Up en Hey Brother.
En daar heeft Joris Belgers simpelweg ongelijk: Avicii is wel degelijk vernieuwend. Hij is misschien (nou ja, laat misschien maar weg) schaamteloos commercieel, maar Avicii is wel een smaakmaker, een trendzetter. Neem nu Hey Brother, die gekke folk-house tune. Wie had ooit gedacht dat die combi zou werken? Terwijl het idee eigenlijk voor het oprapen lag: Avicii trekt simpelweg de mateloos populaire Mumford And Sons sound het elektronische domein in. Marcus Mumford begon zijn eerste hits allemaal met een voet op de kickdrum. Geen andere percussie, alleen die vierkwartsmaat. Die hoef je eigenlijk enkel een beetje aan te zetten, en je hebt een dansplaat. Avicii zag de kans en greep hem.
Geen dj, maar een producer
Een hele reeks producers volgde hem. Met name uit Duitsland horen we het ene na het andere akoestische deuntje met een beat, met Robin Schulz als de meesterremixer. De ingedutte megaband Coldplay keek naar hem voor inspiratie en vond die met het bombastische Sky Full Of Stars. Niet iedere Coldplay-fan was er blij mee, maar voor de band werkte het. Inmiddels is er ook alweer een nieuwe Scandinavische ster opgestaan, die de vocale house van Avicii als zijn blauwdruk gebruikt: de Noor Kygo. Die gebruikt net nog wat lichtere melodieën, maar de essentie is hetzelfde. Die jongen heeft dezelfde handicap als Avicii: hij is in feite geen dj, maar een producer.
Een hele reeks producers volgde hem. Met name uit Duitsland horen we het ene na het andere akoestische deuntje met een beat, met Robin Schulz als de meesterremixer. De ingedutte megaband Coldplay keek naar hem voor inspiratie en vond die met het bombastische Sky Full Of Stars. Niet iedere Coldplay-fan was er blij mee, maar voor de band werkte het. Inmiddels is er ook alweer een nieuwe Scandinavische ster opgestaan, die de vocale house van Avicii als zijn blauwdruk gebruikt: de Noor Kygo. Die gebruikt net nog wat lichtere melodieën, maar de essentie is hetzelfde. Die jongen heeft dezelfde handicap als Avicii: hij is in feite geen dj, maar een producer.
En daar zit natuurlijk de achilleshiel. Dat is wat Jan Smeets vervelend vindt, en waar Nieuwe Revu de draak mee steekt. Avicii's ambacht is niet het draaien van een vernuftige dj-set, maar het maken van hits. Hoewel Revu er iets te makkelijk een generatieconflict van maakt (er zijn ook jongen dj's met skills), staat Avicii natuurlijk wel voor een belangrijke golf dj's voor wie hun eigen producties veel belangrijker zijn dan hun technische ervaring. Dj worden kan iedereen tegenwoordig, met drie weken oefenen heb je het in de vingers. Het gaat erom dat je tunes maakt die iedereen wil horen.
Met name de EDM-wereld worstelt met de vraag: is het nu wel of niet ok, deze manier van optreden? Mag je het gebrek aan techniek verhullen met CO2-kanonnen, visuals en vuurwerk? Music manager Peter Hillebrands van Sensation liet zich vorige week op 3voor12 kritisch uit over het kleine aantal ‘echte’ dj’s aan de top. “Er is een x-aantal artiesten dat het nog steeds doet. Chuckie bijvoorbeeld, die draait echt. Ik denk dat hij in al die jaren de beste dj is die ik gezien heb. Hij en Laidback Luke kunnen alles met draaitafels. Ik probeer daar in de programmering rekening mee te houden.” De pers heeft er ook altijd moeite mee gehad. Zie bijvoorbeeld de zuinige recensies van Hester Carvalho over Swedish House Mafia en Avicii de Ziggo Dome. Dan is daar ineens weer al aloude adagio: ze kunnen daar net zo goed hun mail staan te checken, achter die laptop van ze.
Peter van Brummelen voor Parool over Avicii in de Ziggo Dome, hetzelfde verhaal: “Wat hij daar doet achter die tafel? We gaan ervan uit dat hij live mixt, maar voor hetzelfde geld is alle muziek voorgeprogrammeerd en staat hij daar gewoon te Facebooken op zijn laptop. Vaak steekt Avicii zijn rechterarm omhoog en maakt hij met zijn vingers de bewegingen van een toetsenist. Op de videoschermen links en rechts is verder te zien dat hij de teksten van alle vocale nummers die hij draait, woord voor woord meezingt. Maar daar valt natuurlijk niets van te horen.”
Dezelfde kritiek hoor je overigens ook bij meer credible acts, maar lang niet zo sterk. Neem Daft Punk, een van de meest credible grote dance-acts ooit. Toen zij in 2007 in de HMH stonden, vroeg ook iedereen zich af wat ze nu precies stonden te doen in die piramide van ze. Maar ze hadden de tunes. Hetzelfde geldt voor Justice, dat zich verschuilde achter een muur van nep-Marshalls (leuk voor de rockliefhebbers), maar in feite natuurlijk niks anders deed dan Avicii. Pinkpop vond het prachtig.
Maar goed, als we het dan toch hebben over een generatieconflict, dan is dat het: een zaal vol mensen gaat volkomen uit zijn dak bij zo’n optreden van Avicii, net zoals het dat deed bij Skrillex en zijn ruimteschip op Lowlands, of bij de broertjes van Disclosure, die voor de vorm nog een elektronisch drumstel op het podium hebben waarmee af en toe live wat aan het geheel wordt toegevoegd. Het dance publiek weet niet anders, en keurt enkel het resultaat, terwijl de kritische recensent zich met zijn opschrijfboekje in de hoek staat af te vragen hoe het in godsnaam mogelijk is. Avicii groeide de afgelopen jaren uit tot een van de populairste dj’s van de wereld. Of eigenlijk: een van de grootste popsterren van de wereld. En dat is precies waarom hij thuis hoort op Pinkpop.