3voor12 bespreekt Album van de Week (44): PAUW

Macrocosm Microcosm spacet van mythische koninkrijken tot het heelal

Sjoerd Huismans ,

PAUW werd het afgelopen jaar in bijzonder rap tempo een Nederlandse festivallieveling, met een indrukwekkende show in een bomvolle X-Ray op Lowlands als voorlopige apotheose. De live-reputatie hebben de Twentse psychrockers dus snel gevestigd, nu is de debuutplaat Macrocosm Microcosm er ook. Bevalt die al net zo goed?

Het is met weinig Nederlandse bands afgelopen jaar zo snel gegaan als met PAUW, het psychedelische kwartet (voorheen trio) uit Haaksbergen. Zoals in zo ongeveer elk verhaal over de band wel naar voren komt, was de hype al aan voor de Popronde 2014 begon. PAUW was namelijk veruit de meest geboekte band. Nu zal jaren zeventig-achtige rock bij de gemiddelde café-uitbater bij voorbaat een streepje voor hebben (dat scheelt wellicht in de boekingen), maar toch is het op basis van twee liedjes knap. Ook hadden de Twentenaren al het voorprogramma van Temples verzorgd. Maar goed, je moet die aandacht natuurlijk nog wel even waar zien te maken en dat gebeurde ook. Er waren nog wat weinig liedjes en de locaties kunnen bij de Popronde natuurlijk heel wisselend zijn, maar er werd uitstekend psychedelisch gejamd en daartussen waren al een paar steengoede songs te herkennen. 

De officiële release van Shambhala (en de eerste EP) volgde in november en die track is eigenlijk nog steeds wel hét PAUW-nummer, natúúrlijk ook terug te vinden op Macrocosm Microcosm. Met blokfluitintro, killer-gitaarriff, Indiase sitar, een mythisch koninkrijk uit Tibetaanse verhalen als titel en een langgerekt Pink Floyd-achtig slot, komt alles wat PAUW definieert samen in de track. En dus klokt hij uiteindelijk af op zeven minuten, best knap dus dat ze die minuut bij DWDD - met stopwatch in de hand - voor elkaar kregen. Op een groot deel van de plaat is de band op vergelijkbare manier aan het zweven, neem de recente single Visions die werd geschreven als ode aan de 25-jarige Hubble-ruimtetelescoop, met bovendien nog een ode aan The Beatles’ Lucy in de tekst (de liefde voor The Fab Four komt ook in Brian Pot’s gitaarriffs naar voren). Onlangs liet de band openingsnummer Memories ook los. Ja, dat nummer met een melodie die wat op een zeker dubieus eerbetoon aan onze koning lijkt, inderdaad. Nog steeds stromen de sms’jes binnen elke keer dat hij op 3FM wordt gedraaid, maar PAUW bleef stoïcijns en liet Memories gewoon pontificaal aan het begin van de plaat staan.

Terecht ook, in de PAUW-versie werkt de melodie eerder als ode aan Koning Midas <insert hier welke mythische koning dan ook> dan aan onze eigen Willem-Alexander. Maar het is vooral de ritmesectie (met dubbel opgenomen drums) die opvalt op de track, net als op de groovende opvolger Today Never Ends waar naast alle gitaren, orgels en effectenpedaaltjes ook een arsenaal aan percussie de studio in wordt gesleept. Minpuntje aan de plaat is dat hij bij vlagen wat al te lomp is geproduceerd, de subtiliteit is soms ver te zoeken en alle lagen staan heel luid in de mix. Als een bepaald instrument even centraal moet staan, wordt die schuif ook meteen helemaal opengegooid – bijvoorbeeld halverwege High Tide als de bas het overneemt. Het rauwe van de optredens is er zo een beetje af: wie PAUW ooit live zag op een van de vele festivalshows, weet hoe verrassend opzwepend de band uit de hoek kan komen op het podium. Later op de plaat slaat PAUW ook echt aan het psychrocken in Abyss, een nummer dat al langer op de setlist en op de eerste EP stond. Heftige orgelmelodie, heftige drumbreaks en een groovende bas zijn hier de ingrediënten. De band zet dat hoge tempo nog even door op High Tide, maar geeft de plaat dan een gepast spacy afsluiter door Glare in de reprise te gooien, met lang orkestraal slot inclusief David Gilmouresque solo en natuurlijk die blokfluit.

Nog één keer heb je bij die afsluiter het gevoel terug in tijd en ruimte geworpen te worden naar een lsd-feestje op een van de vroege popfestivals. Maar het zijn gewoon vier jongens uit Twente waarvan een ook nog eens de broer van volksheld Thomas Berge is. Het kan allemaal in 2015, het jaar waarop Eindhoven Psych Lab een van de hipste kleine festivals van Nederland was en voormalig schoenstaarders Tame Impala dé show van Lowlands (vond ook Brian Pots zelf) gaven. De wederopstanding van psychrock lijkt nog lang niet voorbij en in Nederland loopt op dit moment één band voorop, de naam hebben ze maar alvast in hoofdletters gespeld: PAUW.