Song van het Jaar: de sluimerende Megahit van Hozier

Half jaar in de la, toen ineens een hit én aanklacht tegen homohaat

Sjoerd Huismans ,

3voor12 had hem in eerste instantie ook even gemist: de Ierse singer-songwriter Hozier met dat geweldige nummer Take Me To Church op zak, dat door de video een anthem tegen homohaat zou worden. Hij speelde twee shows op Eurosonic, waarvan we de eerste niet zagen. Na uitbundig positieve reacties stuurden we alsnog een verslaggever naar het tweede optreden die optekende: “Het lijkt een kwestie van tijd voordat deze man internationaal doorbreekt”. Waarom duurde dat dan nog een half jaar?

Take Me To Church was in oktober 2013 al een nummer 2 hit in Ierland (en zelfs nummer 1 in de Ierse iTunes chart), en bleef dat vier weken lang. Op de Nederlandse radio werd het nummer twee maanden later voor het eerst gedraaid: Take Me To Church kwam 17 december langs bij 3voor12 Radio, de een-na-laatste uitzending van het jaar. In januari stond de Ier op Eurosonic, waar zijn grote hit jammer genoeg live de mist in ging. Het zou tot 18 juni duren voordat het nummer weer gedraaid zou worden, een paar dagen later werd Hozier gebombardeerd tot 3FM Megahit.

Thijs Mantel van Universal: “De ‘looptijd’ was heel lang: aan het begin van het jaar begon het al te borrelen maar uiteindelijk duurde het acht maanden voordat we het konden verbreden. En pas nú is het een echte hit aan het worden: afgelopen vrijdag stond hij voor het eerst in de top 5 van de single chart.”

De kerk en homohaat
Dat het nummer de potentie had, stond dus acht à negen maanden eerder al vast. Bij de eerste keer luisteren hoor je al waarom het ook een zeer spraakmakend nummer is. De 24-jarige Andrew Hozier-Byrne groeide op in het Ierse kustplaatsje Bray, onder de rook van Dublin. Een bakermat voor de katholieke kerk, in Ierland nog gigantisch. Maar Hozier moet er weinig van hebben: ‘I was born sick, but I love it. Command me to be well’, zingt Hozier. Tekstueel gebruikt Hozier religie vooral als metafoor voor zijn hulpeloosheid in de liefde.

Toch werd Take Me To Church al snel meer dan dat: een felle aanklacht tegen de kerk én homohaat. Dat komt door de indringende zwart-wit videoclip over twee homoseksuele mannen en het geweld waar ze mee te maken krijgen. Het herhaalde ‘Amen’ kreeg een nog sarcastischer lading en het nummer werd een soort anthem tegen homohaat. Door het geweld tegen homo’s in Rusland - uitgelicht vanwege de Olympische Spelen in Sotsji - was dat een jaar geleden een groot thema. In de VS trok het nummer al vroeg de aandacht vanwege die boodschap. “Het nummer gaat over menselijkheid op zijn meest natuurlijk, en hoe dat ondermijnd wordt door religieuze organisaties en mensen die je willen laten geloven dat ze in naam van de menselijkheid handelen”, zei Hozier al in september 2013 tegen The Huffington Post. “Wat er in Rusland gebeurt is niet minder dan een nachtmerrie.”

De Billboard Hot 100 en Down The Rabit Hole
Maar ook in de VS werd Take Me To Church pas later een grote hit. Op SXSW won hij met een optreden - ironisch genoeg in een kerk - alvast wat zieltjes. In mei trad Hozier op bij David Letterman en Ellen DeGeneres. Een maand later werd het nummer door Columbia naar de radio gestuurd en kwam hij op nummer 3 in de Billboard Hot 100 terecht. In hetzelfde weekend werd het nummer in Nederland eindelijk geplugd, tegelijk met Hoziers show op het nieuwe festival Down The Rabbit Hole, georganiseerd door Mojo. Dat is een belangrijke reden dat er pas vanaf juni écht getrokken werd aan Take Me To Church door Universal. “Vanuit verschillende hoeken kregen we te horen dat er veel interesse was, bijvoorbeeld door Mojo”, zegt Mantel.

En zo werd een nummer dat al acht maanden aan het sluimeren was, uiteindelijk toch nog een grote radiohit. Onlangs kreeg de song nog meer zichtbaarheid: Take Me To Church werd gebruikt in een reclame voor Beats by Dr. Dre en bereikte een top 5 positie.

Mantel noemt One Day Like This van Elbow en Pompeii van Bastille als voorbeelden van singles waar het label eveneens lang mee heeft moeten “lopen”. “Je zou er een studie op kunnen loslaten waarom dat zo gaat”, zegt hij. “Er zijn een aantal redenen waarom een nummer een hit wordt, maar er is ook altijd een x-factor waar je vooraf geen rekening mee kunt houden. We hadden bijvoorbeeld niet zien aankomen dat Home van Dotan een rol zou gaan spelen in de WK-euforie. Twee jaar geleden gebeurde iets soortgelijks: Keep Your Head Up van Ben Howard kreeg juist een opbeurende betekenis toen Nederland er zo snel uit lag.”

Hoewel Take Me To Church een vergelijkbaar momentum leek te hebben tijdens de Olympische Spelen eerder dit jaar, werd het nummer pas 3FM Megahit tijdens het volgende sportevenement - het weekend van Down The Rabbit Hole maar ook van de WK-match Nederland-Mexico. Alsnog is de geruchtmakende track van Hozier een belangrijke outsider voor de Song van het Jaar 2014 geworden. Wat goed is komt niet altijd snel.