Schimanski. Liefhebbers van de Duitse krimi Tatort weten dan precies over wie we het hebben: Horst Schimanski, een fictieve politie-agent uit Duisburg die tussen 1981 en 1991 in 29 afleveringen van de serie voorkwam. Van alle karakters in alle steden waar de serie zich afspeelt, is Schimanski onbetwist het allerbest, aldus Pascal Pinkert, die de serie met de paplepel ingegoten kreeg. “Mijn ouders keken altijd naar Tatort. Vroeger toen ik echt heel klein was. Maar ook toen ik later het huis al lang en breed uit was, trof ik mijn moeder wel eens achter een aflevering Tatort aan als ik bij ze thuis kwam. Ik heb er altijd een zwak voor gehad, maar kwam er pas onlangs achter dat ik niet de enige ben. In Duitsland blijkt het hartstikke hip te zijn.”
Dollkraut: van Tatort tot Terminator
Perfectionist op zoek naar de juiste imperfectie
De Amsterdamse Tukker Pascal Pinkert alias Dollkraut brengt deze week een van de meest eigenwijze elektronische albums van het jaar uit. Schimanski’s Black Lullabies is geïnspireerd door obscure soundtracks, vroege elektronische pop en exotische psychedelica, en is een regelrechte ode aan de valse noot. “Doe mij maar een ontstemde piano ergens op de achtergrond. Dan pas doet het me echt iets.”
Nu heeft Dollkraut er over het algemeen niet al te veel moeite mee niet hip te zijn. Zo woont hij al een paar jaar in Amsterdam, maar zijn geluid heeft weinig te maken met de populaire Amsterdamse sound - een mix van house en techno. Dollkraut draait als dj veel oude muziek, van elektronische pioniers tot soundtracks. Met name dat laatste is zijn grote liefde. “Ik luister veel naar Intergalactic FM, en dan naar Channel 4, dat helemaal gewijd is aan filmmuziek. Het is heel ondergewaardeerde muziek. Ik houd van de muziek uit b-films, waarvan de muziek beter is dan de films zelf. De laatste tijd wordt dat soort muziek wel opgepikt door labels als Finders Keepers, maar het heeft toch vaak net niet de sfeer waarnaar ik zoek. Maar ik ben ook fan van James Bond. Zowel van de films als van de muziek van John Barry, die perfect op elkaar aansluiten. Alles klopt.”
Je vindt er allerlei sporen van terug in Dollkrauts werk. Zo is er een track die Theme Of Fukoyama heet, een soort thematune van een niet-bestaande film. De synths die hij gebruikt roepen herinneringen op aan oude Italiaanse horrorsoundtracks uit de jaren zeventig en tachtig, al refereert Dollkraut zelf aan Oosterse vechtfilms. Het album kent ook interludes met filmquotes. In het nummers The Stars And You lijkt hij bijna letterlijk te knipogen naar het beroemde baslijntje van de Knightrider tune. En dan zijn er nog de videoclips. Rollercoaster en Fukoyama zitten al vol obscure filmbeelden. De nieuwe videoclip bij Loose Ends (een track die niet op het album staat) is een mini B-film waarin een vrouw wordt verkracht en genadeloos wraak neemt met een strijkijzer als wapen. “Er moeten wel mensen afgeslacht worden”, zegt Pinkert. “Er mag gelachen worden.”
En toch zit er ook wel ergens een soort ideologische gedachte achter Dollkrauts benadering. Hij noemt als voorbeeld de film Blade Runner, een klassieke sciencefictionfilm uit de jaren tachtig, met onder andere de Nederlandse filmheld Rutger Hauer. “Een groot bedrijf heeft een aantal superrobots gemaakt, zo super dat ze bijna menselijk zijn”, vertelt Pinkert. “Aangenomen wordt dat die zogeheten ‘replicants’ zich in de ruimte bevinden, maar een aantal van hen keert terug. De Blade Runner, Harrison Ford, is in staat deze replicants op te sporen en te elimineren. Het is een film over de zwarte kant van de technologische vooruitgang. Een interessant onderwerp, dat alleen maar actueler geworden is. Mensen staat er niet vaak bij stil dat technologie het echt van ons gaat overnemen. Misschien met alle gevolgen van dien, misschien ook niet, maar we gaan daar hoe dan ook naartoe. Terminator, ook zo’n grote film uit verleden over hetzelfde onderwerp. Ik vind dat heel interessant.”
“Durf pessimistisch te zijn”, trekt Dollkraut zijn eigen conclusie. En daarmee bedoelt hij: omarm niet zomaar elke technologische ontwikkeling als vooruitgang. Imperfectie is vaak veel mooier, vindt hij. Het is een opvallende tegenstelling, maar het is bij Dollkraut echt zo: perfectionistisch gaat hij op zoek naar de juiste imperfectie. “Er staat ook een track op mijn album die Zaghrouta heet, naar het euforische geluid dat vrouwen op Marokkaanse bruiloften maken. Die track is onder andere geïnspireerd door Arabische disco. Ik houd ook erg van Turkse muziek uit de jaren zeventig, waarop instrumenten vaak ontstemd klinken of synthesizers veel te hard in de mix lagen. Geld om het over te doen was er niet. Dat vind ik fantastisch. Dat is puurheid. Mijn eigen muziek klinkt soms ook beroerd, maar dat geeft helemaal niet. Misschien moet je er iets voor doen als luisteraar. Het is geen Instagram-filter, het is ook geen laptop-act. Ik houd van de harigheid van analoge synthesizers. Ze zijn niet berekenbaar, en dan is goed.”
Een live-band heeft Dollkraut tot nu toe ook nog niet, al is dat wel een droom. De producer weet van hogerhand wel hoe een goede elektronische live-act kan werken, want zijn album verschijnt bij The Gym, het huislabel van de Duitse groep Brandt Brauer Frick (volgende week te zien op Le Guess Who?). Zijn labelbazen namen hem ook mee in hun DJ-Kicks-compilatie, waar zijn track Rollercoaster naadloos past naast de onlangs herontdekte Nigeriaanse electrofunkpionier William Onyeabor. “Ze hebben me ontdekt toen ze in Arnhem optraden, en een vriend van me een cd’tje met muziek van mij opzette. Ze hadden op dat moment net een label gestart en wilden graag met me werken. Ze hebben me de afgelopen jaren enorm gesteund. Ze kunnen me helpen met de zakelijke kant - zo hebben ze een paar negatieve ervaringen met slechte boekers en hebben ze mij aan een goede geholpen. Maar als iets wat ik maak niet goed is hoor ik dat ook van ze, en ik neem het aan.”
Goed. Hij kiest er niet de meest eenvoudige weg voor, maar Schimanski’s Black Lullabies is nu in elk geval uit, en Dollkraut is klaar om zijn vleugels uit te slaan. Een cross-over buiten de dansvloer ligt voor de hand. “Als iemand een goed idee heeft voor een slechte film, dan kan hij zich bij mij melden.”
Dollkraut speelt zaterdag 22 november op Le Mini Who? in Utrecht.
Dollkraut speelt zaterdag 22 november op Le Mini Who? in Utrecht.