Nederlandse indies op de achterbank bij YouTube-strijd

Jiggy Dje: "Ik wacht wel op de eerste goede Twitter-discussie"

Atze de Vrieze ,

Binnen een paar maanden moet YouTube's langverwachte abonnementsdienst gelanceerd worden. Het is het antwoord van Google op Spotify, Deezer en Apple's Beats. De voorbereidingen zijn in volle gang, en dat betekent vooral: onderhandelen. Gisteren werd bekend dat Google dreigt materiaal van labels die niet akkoord gaan met de voorwaarden van de abonnementsdienst, ook helemaal van de gratis YouTube te verwijderen. De majors zijn al akkoord, maar de indies zijn nog niet helemaal gelukkig. Wat betekent dat eigenlijk voor Nederlandse onafhankelijke labels?

Wat is er aan de hand: de Amerikaanse krant Financial Times had gisteren een woordvoerder van Google aan het woord, ene Robert Kyncl, YouTube’s 'head of content and business operations'. Die zegt dat YouTube momenteel probeert met zoveel mogelijk labels een overeenkomst te sluiten. 95% heeft dat inmiddels gedaan, claimt hij. "Hoewel we streven naar een dekking van 100%, begrijpen we dat dat vermoedelijk geen haalbaar doel is. Het is onze verantwoordelijkheid naar onze gebruikers en de industrie om de 'enhanced music experience' te lanceren." Oftewel: of ze nu meedoen of niet, die dienst gaat er komen. Financial Times tekent op dat labels die niet akkoord gaan, uit de dienst verwijderd worden. De formulering is niet helemaal duidelijk: gaat het nu om de betaalde dienst of om YouTube in het algemeen. De krant suggereert het laatste. YouTube is voor 3voor12 niet bereikbaar om uitsluitsel te geven.
 
Dat zou een tamelijk dramatische stap zijn. Volgens industrie-watcher Bob Lefsetz nog maar weer eens bewijs dat het kapitaal in hoog tempo naar de 1% meest succesvollen toe aan het vloeien is. Hij schrijft: "Welkom in de 'winner take all economy'. Met andere woorden: dacht je echt dat Google en Facebook gratis waren? […] Dit is deel van een grotere trend: hoe ons hele universum kantelt richting de 1%. De blockbusters triomferen, de rest moet overleven op de paar pinda's die ze toegeworpen krijgen."

De major labels zijn al wel akkoord met Google's voorwaarden. Wat die voorwaarden precies inhouden, dat wordt niet naar buiten gebracht, zoals dat ook bij Spotify het geval is. Aangenomen wordt dat de grote labels betere deals voorgeschoteld krijgen dan de minder machtige kleintjes. Onder die kleintjes vallen ook toonaangevende labels als XL en Domino, die onder meer Arctic Monkeys, Adele en M.I.A vertegenwoordigen. Google zelf claimt dus dat 95% van de labels akkoord is, maar ervaring leert dat klanten geen genoegen nemen met een catalogus waarin te veel echt belangrijke artiesten ontbreken. Zeker de laatste jaren hebben indies stilaan een steeds groter deel van de markt in handen gekregen, volgens alliantie Impala tot wel 30%. De claim van 95% zou dan ook bluf of een misrekening zijn. Bovendien zou een draconische maatregel als het verwijderen van populaire artiesten wel eens tegen YouTube kunnen gaan werken.
 
Ferry Roseboom van Excelsior is het met Lefsetz eens. "Hij is vandaag wonderbaarlijk helder en kort. Het geld komt bij Google binnen tegenwoordig, en maar een fractie ervan komt binnen bij de aanbieders van de content. Dat is scheef, niet ok. Ik sta achter wat Impala probeert te bewerkstelligen." Impala is inderdaad degene die nu aan zet is. De alliantie van independent labels is degene die momenteel keihard onderhandelt met Google. "Ik vind Helen Smith van Impala steengoed", zegt Roseboom, die met zijn label ook lid is. "Zij hebben de lobby op orde en hebben onder meer de deal met Last.fm heel goed gedaan. Spotify kan beter, maar er komt wel geld op binnen, er wordt afgedragen. Maar de majors blijven de boventoon voeren."
 
Roseboom is goed op de hoogte, maar volgt de strijd op afstand. Meer kun je volgens hem ook niet doen. "Anderen halen de ijzers voor mij uit het vuur", zegt hij. Anderen zitten nog verder weg. Gaetan van de Sande bijvoorbeeld is nog helemaal niet op de hoogte van de recente ontwikkelingen. Hij houdt zich bezig met YouTube-kanonnen als Mr Polska en JeBroer. "Een heel belangrijk platform", zegt hij. "Niet alleen voor videoclips, maar ook voor trailers, promofilmpjes, melige shit. Op zich hebben wij met YouTube/Google een prima contact, ik denk dat ik maar eens ga bellen. Ik ben wel benieuwd wat ze nu precies van plan zijn. Gaan ze eerst alles blokken en dan weer een voor een alles vrijgeven, of gaan ze er vanuit dat je meegaat in het systeem, tenzij je anders aangeeft? Het lijkt me sterk dat ze van de ene op de andere dag al onze content blokkeren."
 
Volgens Ferry Roseboom is YouTube ook voor zijn label van groot belang, en is het uitgangspunt een goede deal met de abonnementsdienst. "Wij realiseren ons dat onze gebruiker ook graag bij YouTube kijkt. Ik ben nu een persbericht aan het tikken over The Sore Losers, die in Belgie op 1 in de Afrekening staan. Dat succes komt ook deels door de leuke clipjes." Mochten Excelsior-clips tijdelijk of voorgoed van YouTube verdwijnen, dan is dat volgens Roseboom echter geen onoverkomelijke ramp. "Kijk naar The Black Keys. Is het een ramp dat zij hun muziek niet op Spotify zetten? Je bent geneigd te zeggen van niet, die band wordt als 'huge' beschouwd. Overigens gaat onze digitale content via The Orchard, wat weer deels eigendom is van Sony. Ik vermoed dat onze content niet zomaar verdwijnt. Met Impala zijn wij weer net iets anders verbonden."
 
Zo heeft ieder indie label weer op zijn eigen manier de zaken geregeld, vaak met grotere buitenlandse partners/aggregators. Noah's Ark, het label van Kraantje Pappie en Jiggy Dje, is bijvoorbeeld in zee gegaan met Universal voor zijn digitale exploitatie. Vincent Patty kan dus rustig achterover zitten. Het tekent de afwachtende houding die 'kleine' Nederlandse muzikanten en labels wel moeten innemen. "Ik ga ook maar eens een belletje plegen naar Universal. Ik verwacht dat diegene zegt: 'don't worry about it'. Het voordeel van de huidige tijden is: nu weet ik eigenlijk niet waar je het over hebt, over een week heeft iedereen het me wel verteld. Ik wacht meer eens op de eerste goede Twitter-discussie. Dan lees ik mee en weet ik het ook."