Lowlands niet uitverkocht: is het Lowlands-gevoel verdwenen?

"Het hyperige is eraf, op lange termijn is dit goed voor het festival"

Ingmar Griffioen ,

Lowlands verkocht zaterdag voor het eerst in jaren niet in één klap uit. Om 13.00 uur tweette het festival dat 50.000 van de 55.000 kaarten verkocht waren en de teller staat nu op maandag op "50.000 en een beetje". Wat is er aan de hand? Komt het door de recente negatieve publiciteit, door de toegenomen concurrentie, waren de eerste namen (o.a. QOTSA, Skrillex) te voorspelbaar of is het Lowlands-gevoel aan het verdwijnen? Voor de organisatie geen reden tot ongerustheid: "Het hele hyperige van de laatste jaren is er een beetje af. Ik denk dat het op de lange termijn goed is voor het festival als mensen meer op de inhoud beslissen." Directeur Eric van Eerdenburg voegde daar in 3voor12 Radio aan toe: "Wij rusten niet op onze lauweren."

Vorig jaar ging de Lowlands-kaartverkoop nog ouderwets hard. Om 11.45 uur, drie kwartier na de start, waren de kaarten al op. "Lowlands verkoopt pas sinds 2010 zo bizar snel uit", stelt woordvoerder Bente Bollmann met nadruk. "Als ik eerlijk ben is het natuurlijk hartstikke leuk als het in één zucht uitverkoopt, maar 50.000 kaarten in één dag is ook een gigantisch aantal. Dus je kunt ook zeggen dat we een beetje aan het normaliseren zijn." Niettemin is het een verandering die elke organisatie achter de oren zou doen krabben. Bovendien kwam er rond de vorige Lowlands-editie en net voor de start van deze voorverkoop de nodige kritiek los en dat is Lowlands ook niet ontgaan: "Ik zag de weken voor de voorverkoop veel discussie op internet en in die zin is dit geen verrassing."

3voor12 legt Bollmann een paar mogelijke oorzaken voor:
Uitgerekend Lowlove, een platform door en voor Llow-liefhebbers, publiceerde vorige week: 'Vier redenen om niet meer naar Lowlands te gaan'

BB: "Zij zijn al jarenlang trouwe Lowlands-gangers (ik heb trouwens begrepen dat ze dit jaar ook gaan), maar ze zijn ook kritisch. Ze kwamen met een goed onderbouwd artikel dat behoorlijk wat los heeft gemaakt. Dat heeft zeker een rol gespeeld. Ze hebben wel een gevoel verwoord dat bij meerdere mensen leeft."

Gaan jullie daar als festival wat mee doen?
BB: "We luisteren en waar mogelijk komen we aan kritiek tegemoet. En met enige regelmaat leggen we in media uit waarom we dingen doen zoals we ze doen. We doen wel elk jaar ons best om een hartstikke mooi en tof festival neer te zetten. Maar het moeilijke is dat er veel aspecten zijn waarom de gages van artiesten stijgen; de cd-verkoop is ingestort, de internationale concurrentie van festivals in hetzelfde weekend is enorm. Daardoor stijgen de stages en dat moeten we toch links of rechts doorberekenen in de ticketprijs."

De ticketprijs is gestegen van 185 naar 195 euro

BB: "We zitten in een weekend waarin we concurreren met acht andere internationale festivals met een vergelijkbare line-up. Daardoor concurreer je op artiesten en stijgen de gages. We geven hierdoor dit jaar c.a. €500.000,- meer uit aan programmering dan vorig jaar. Dat verklaart de verhoging van de kaartprijs." Bollmann signaleert wel dat mensen de prijs een issue beginnen te vinden. "Ik zeg altijd: het is wel veel geld, maar het is niet duur. Je krijgt er wel drie dagen en tweehonderd acts voor terug. Als je sommige van die acts in de HMH of Ziggo Dome gaat zien ben je voor een concert al 40 tot 65 euro kwijt."

Ook het afschaffen van het statiegeldsysteem en de parkeertickets voor 15 (vvk) tot 25 euro wekken wrevel
BB: "We hebben afgelopen jaar zoveel klachten gehad over bekerrapers en hun gedrag, dat het niet langer houdbaar was. Het goed werkende systeem heeft zichzelf opgeblazen. Het begon teveel types aan te trekken die irritatie opwekten. De kritiek is dat we met de afschaffing van het statiegeld de bierprijs verhogen. Maar die was al drie jaar gelijk en we hebben wel een accijnsverhoging bovenop een inkoopprijsverhoging gehad de afgelopen jaren en die zijn niet doorberekend. Realiseer je ook dat de voedselprijzen dus wel gelijk blijven. Het duurzaamheidsaspect van het inzamelen van bekers gaan we wel overeind houden. We huren veel meer schoonmakers in en de bekers worden als aparte afvalstroom verwerkt. 

Een ander duurzaamheidsaspect is een in te voeren bussysteem met 570 opstapplaatsen door heel Nederland tegen een zeer scherp tarief voor de gebruikers. Dat financieren we uit de parkeergelden."

Toegenomen concurrentie op de festivalmarkt. Afgelopen jaar kwamen onder meer Best Kept Secret en Where The Wild Things Are erbij.
BB: "En dit jaar Down The Rabbit Hole. Een bewuste stap om de druk op de ketel bij Lowlands wat te verminderen. Ik denk dat dit een van de belangrijkste oorzaken is: dat veel mensen afwachten wat de festivals gaan doen. Er zijn veel festivals bijgekomen en je kan niet naar allemaal, dus dat is een logische ontwikkeling."

En dan hebben jullie als Mojo met Down The Rabbit Hole (DTRH) voor nog meer concurrentie gezorgd.
BB: "Dat klopt. Een van de redenen dat we met DTRH gestart zijn is juist dat Lowlands zo hard ging. De andere reden is dat we in een andere periode (27-29 juni, IG) zitten, waarin andere bands op tour zijn die we met een festival wilden bedienen. Er zullen zeker mensen zijn die al zes tot acht keer naar Lowlands zijn gegaan die nu voor DTRH kiezen. Dat is niet nieuw. We doen elk jaar publieksonderzoek en zien dan dat mensen een jaartje voor Pukkelpop of Sziget kiezen, maar dan vaak weer terugkomen."

In een tijd dat beleving en comfort meespelen bij de keuze voor festivals; kan het zijn dat mensen Lowlands te druk vinden en/of de locatie te onhandig?
BB: "Ik krijg niet specifiek die indruk. Je ziet wel dat er steeds meer kleinschalige alternatieven zijn met andere accommodatiemogelijkheden. Daarom hebben we zelf ook Where The Wild Things Are en DTRH opgezet. Ik denk dat het wel een rol speelt, vooral voor een oudere groep die al een paar keer naar Lowlands is geweest. Lowlands is ook ontzettend intens, er gebeurt drie dagen lang continu wat."

Is het nog een item dat de leeftijdsgrens voor alcohol verhoogd is naar 18 jaar?
BB: "Dat verwacht ik niet. Vroeger kreeg je een bandje als je onder de zestien was en nu als je jonger dan achttien bent. We hebben de CJP-actie dit jaar toegespitst op eindexamenleerlingen (voorheen kreeg iedereen met CJP een tientje korting). Dat zijn de jonkies die het het moeilijkst kunnen opbrengen. Zij hebben allemaal een mail gehad."

Skrillex kwam al drie keer in de laatste vier jaar naar Biddinghuizen en QOTSA en Imagine Dragons ook al eerder. Kan het zijn dat het programma niet verrassend genoeg is?
BB: "Mensen moeten zich realiseren dat er nu twaalf van de tweehonderd acts bekend zijn. Ik ben het daar dus niet mee eens. Ieder jaar is de invulling anders. Dat geldt naast muziek bijvoorbeeld ook voor het randprogramma en de aankleding van het terrein. De tenten staan wel op dezelfde plek en een paar bands komen op herhaling, maar op programmagebied is er wel degelijk vernieuwing. Het verrassende zit niet in de Alpha maar vooral in wat er in de andere tenten gebeurt. We gaan straks weer naar SXSW waar we veel acts zullen zien en houden altijd een aantal plekken tot het laatst open. Dat geldt niet voor de Alpha, maar voor de India, X-Ray en Charlie willen we flexibiliteit houden voor als het opeens heel hard met een artiest gaat."

Hebben jullie nu expres voor de voorverkoop al een paar grote namen gemeld?

BB: "We merkten dat dit jaar de boekingen heel snel gingen en dan kondigen we het aan. Het is geen bewuste keuze om zonder programma in de verkoop te gaan zoals de afgelopen jaren wel eens is gebeurd. Met name om Skrillex was er behoorlijk wat discussie. Maar hij komt in mei eindelijk met zijn eerste eigen album met nieuw werk, waardoor hij voor ons juist weer relevant is. Ook in het licht van de discussie dat dubstep dood is, zijn we benieuwd welke kant hij op gaat."

Net in de week dat Lowlands in de voorverkoop gaat is de 3FM presents Best Kept Secret-actie op de radio. Dat komt ook niet lekker uit?
BB: "Wij krijgen toch ook nog onze actieweken. Er zijn nu eenmaal ook andere festivals en het gaat zoals het gaat."

Vorig jaar werden veel tickets vlak voor het festival aangeboden, soms voor dumpprijzen. Denk je niet dat mensen dat liever afwachten in plaats van met vijf laptops en twee tablets klaar te gaan zitten?
BB: "Dat zou kunnen meespelen. Ik heb vorig jaar zelf ook rondgekeken: dumpprijzen vond ik wel meevallen, maar er werden wel veel kaarten aangeboden. Het is moeilijk te bepalen waar dat nu aan ligt. Wie koopt er nu een kaart op Marktplaats? Dus dat de zwarthandel en mensen die extra hebben ingekocht om ook een graantje mee te pikken dan met wat kaarten blijven zitten is op zich goed nieuws. Ik denk dat mensen even afwachten wat het programma wordt en dat zou mooi alleen maar logisch zijn. Ze kijken wat DTRH, Best Kept Secret en Lowlands gaan doen en op basis daarvan beslissen ze."

Zit Lowlands niet in een lasige spagaat waarbij mensen voor de grote namen naar Werchter of Pinkpop gaan en voor de sfeer Into The Great Wide Open (ITGWO) of Best Kept Secret (BKS) prefereren?

BB: ""Ook Lowlands wordt geroemd om zijn sfeer en saamhorigheidsgevoel. Er is een groep festivalbezoekers die zich meer thuisvoelt bij kleinere en intiemere festivals. Lowlands is toch meer de grote stad, met een hoger tempo. Lowlands biedt kleine en grote acts een plek maar niet de mega-acts die op Werchter en Pinkpop headlinen. Ieder mens heeft zo zijn voorkeuren en dat is prima. Ik heb nu niet het idee dat de laatste jaren op Lowlands een rotsfeer hing en heb op het terrein en op de camping veel blije mensen gezien."

Dus het Lowlands-gevoel is niet aan het verdwijnen?
BB: "Ik ben daar niet zo bang voor. De spirit zat er afgelopen jaar goed in bij zowel de doorgewinterde als bij de nieuwe Lowlands-bezoeker. Ik verwacht dat dat dit jaar ook weer zo zal zijn.  Misschien wel het belangrijkste van het Lowlandsgevoel is dat je je openstelt voor wat er nu gebeurt en daarop ingaat."

Directeur Eric van Eerdenburg komt vanavond in 3voor12 Radio aan het woord. Michiel Veenstra voelt hem vanaf 22.00 uur aan de tand op 3FM.