LGW14: De vernietigende catharsis van Iceage: "Het is noodzakelijk jezelf te verliezen”

Sensationele Deense noisepunk met gelaagd derde album op Le Guess Who

Timo Pisart ,

Regelmatig moest Elias Bender Rønnenfelt met een zakdoek zijn neus doen stoppen met bloeden, nadat hij weer eens op de grond belandde tijdens de show. Maar dáár gaat het hem juist om: “Jezelf verliezen in het moment.” Met het gelaagde, waanzinnig spannende album Plowing Into The Field Of Love staat de sensationele Deense noisepunkband komend weekend op Le Guess Who?. Over de livereputatie, catharsis en jezelf verliezen in het moment.

Even terugblikken naar november 2011: vier Deense snotneuzen van hoogstens 19 speelden dB’s plat tijdens Le Guess Who. Het concert van bloghype Iceage klokte nog geen twintig minuten, was hard, onvriendelijk en waanzinnig intens. dB’s explodeerde. Drie jaar later en 'volwassener' keert de band nu terug naar Le Guess Who?, met het fascinerende Plowing Into The Field Of Love, een album waarin noiserock en een primitief soort country en folk een ongewoon huwelijk met elkaar aangaan. Nick Cave and the Bad Seeds en The Pogues zijn nooit ver weg. Frontman Elias Bender Rønnenfelt gromt ondertussen als een gewonde wolf, en de valse gitaren worden voor het eerst in het oeuvre van Iceage ook omlijst door violen, trompetten en spookachtige pianomotieven. In zijn teksten zwalkt Rønnenfelt ondertussen dronken en verloren door een brandende, surrealistische wereld. Het maakt hem niet uit wiens huis er brandt, als hij zijn handen er maar aan kan warmen, zingt hij letterlijk op opener On My Fingers. Een weergaloos mooi album, waarin Iceage de esthetiek toont van lelijkheid, een viering van destructie.

Maar of hij dat aan de telefoon ook zo kan verwoorden? Zo fel, militant en uitgesproken Iceage live is, zo afwezig, gehavend en vermoeid klinkt Elias Bender Rønnenfelt (22) vandaag. Regelmatig laat hij lange stiltes vallen, weigert hij vragen te beantwoorden of wuift hij opmerkingen weg. “Of ik destructie aantrekkelijk vind? Ik denk het wel…” Stilte. “Ik leid een behoorlijk chaotisch leven.” Lange stilte. “En in mijn schrijven heb ik de neiging mezelf uit proportie te blazen…” Stilte. “Ik gebruik graag gewelddadige beelden en schrijf vanuit het perspectief van een persoon die bovenop een bergtop staat te schreeuwen, maar weet niet of het over destructie gaat. Het gaat me om een honger die nooit wegtrekt….. gaten die niet kunnen worden gevuld... en hoe ik kan bijten, als je te dichtbij komt.”

De catharsis van optreden

In zijn teksten, waaronder de bizarre country-stomper The Lord’s Favorite met hoempa-bas, gromt Rønnenfelt inderdaad dat een deel van hem je pijn wil doen. Een minstens zo belangrijk thema: jezelf kwijtraken. “I’d lose myself forever”, klinkt het op Forever. Dát gevoel is het hoogst haalbare, aldus Rønnenfelt. “Shows kunnen een transcendent medium zijn, waar je voor een seconde vergeet wie je bent en wat je doet. Ik hou van shows waar zoveel catharsis plaatsvindt dat ik breek of knap, waar ik mezelf verlies in het moment. Het gebeurt lang niet altijd, maar dát is waar ik het voor doe. Het is een absurde situatie, net zo absurd als mensen die er in sm-kelders geld voor betalen om zich te laten behandelen als een hond.”

Eigenlijk niet eens zo’n gekke vergelijking met de shows van Iceage. Die cathartische shows hebben inmiddels een legendarische status: de band speelt ongekend fel en Rønnenfelt belandt menigmaal tussen het publiek of op de grond, met bloedende neus, geschaafd voorhoofd, kneuzingen en verwondingen tot gevolg. Iceage doet pijn, maar kan jezelf boven jezelf doen uitsteigen. Rond het meedogenloze tweede album You’re Nothing werkte die status tegen Iceage. Het publiek kwam vaak al naar de shows met de intentie te ontvlammen en de meest brute mosh-pits te beginnen. “Dat was echt een groot probleem”, aldus Rønnenfelt. “De hele ervaring wordt verschrikkelijk als mensen met zo’n mindset naar de optredens toe komen. Nu onze muziek gelaagder is geworden, wordt dat gelukkig wat moeilijker. Maar ze zijn nog altijd wild, in beweging, en op momenten gewelddadig gedrag tijdens shows juich ik alleen maar toe.”

“Ik hoop dat deze tour me niet vernietigt”, zei Rønnenfelt vorig jaar nog over de lange reizen die de band maakt. En dat heeft niet eens zozeer met de fysieke verwondingen van het optreden te maken, denkt hij. “Nee, hoor. Tuurlijk zijn die onderdeel van het touren, maar het gaat me meer om mijn geestelijke gezondheid. Het is lastig om mijn gezonde verstand te behouden als ik te lang onderweg ben. Je bent nóóit alleen, gaat iedere dag door dezelfde routine, je slaapt te weinig.” Stilte. “Het is niet gemakkelijk. Lezen helpt. Een beetje. Ik probeer me ertoe te zetten, zelfs als ik geen energie heb, omdat je zoveel tijd vergooit door in auto’s te zitten en te wachten.”

Moord of een onschuldig kind?

Het laatste boek dat Rønnenfelt las was Memories of My Melancholy Whores van schrijver Gabriel Garcia Marquez, vertelt hij, en de zanger bedient zichzelf van eenzelfde soort magisch realistische beelden. Ook de albumhoes van Plowing Into The Field of Love is er zo een: een kleine blanke voet die slapjes in een hoge zwarte hak hangt op een houten vloer. “We bedachten het beeld pas last-minute”, geeft Rønnenfelt toe. Eerst gaven ze hun laatste geld uit aan verf en werkten ze twee dagen aan een schilderij. Dat werkte niet. Dus in een paniekscheut belden ze een vriend of hij een foto wilde maken. ‘Wat moet erop staan?’ ‘Geen flauw idee.’ ‘Wat dacht je van een schoen met hoge hak?’ ‘Ja! Laten we kijken of we er eentje kunnen lenen bij het oude vrouwtje van hierboven.’ “Vervolgens gingen we schuiven met de plant. Het kleine broertje van bandlid Jakob zat op de vloer te spelen, dus we vroegen hem of hij in de schoen kon poseren. Die drie elementen bleken fantastisch bij elkaar te passen. Het lijkt op moord, inderdaad, maar zou ook een seks-ding kunnen zijn, of een onschuldig jongetje die de schoen van zijn moeder aandoet. Het is geen groots symbool voor ons album of een statement over Iceage, maar ik weet ook niet of er zoiets is.” Stilte. “Ik weet alleen dat we ons laten drijven door onze honger. En dat terwijl ik niet eens weet waar we precies naar hongeren.”

Iceage staat vrijdag op Le Guess Who in de Pandora-zaal van TivoliVredenburg. 3voor12 doet uitgebreid verslag van het festival.