3voor12 bespreekt Award-genomineerde: De Jeugd Van Tegenwoordig

Ja, Natúúrlijk! is een nare, onvriendelijke plaat met alle ruimte voor Bas Bron

Atze de Vrieze ,

Wat is erger? Suiker in het zoutvaatje, of zout in de suikerpot? Dat laatste natuurlijk, maar het eerste bekt lekkerder, en daarom belandde het in het nieuwe album van De Jeugd Van Tegenwoordig. De suiker in je zoutvaatje, dat zijn Willie Wartaal, Faberyayo, Vjeze Fur en Bas Bron op hun vierde langspeler. En dat is het, een langspeler. Je zou het zelfs haast een conceptplaat noemen, met twee rode draden: inhoudelijk is het een nare, irritante, onvriendelijke plaat, muzikaal krijgt Bas Bron meer dan ooit de ruimte.

Ja, Natúúrlijk! is het album van de synthesizersolo. Luister vooral naar de lange versie van Een Barkie, die eindigt met meer dan twee minuten virtuoos glijwerk. Het is muzikaal de meest luchtige track, deze ode aan de duistere kant van het 'Leidsesquare, entertainment area', zoals tegenwoordig in de Amsterdamse trams klinkt. Een fade-out suggereert dat Bas Bron nog een minuut of tien doorgegaan is. Hoor de volgende geweldige ballade Het Mysterie Van De Koude Schouder, waarin De Jeugd klinkt als een soort post-ironische Sly and the Family Stone. Neem vooral ook de tijd voor de negen minuten klokkende tranentrekker Dromen Van Karton ('dagen zonder zon, pak mijn hand, want ik ben bang dat ik er anders niet uit kom'), waarin Bron zich maar liefst drie minuten mag uitleven op zijn meest spacey klinkende synth. Het best is De Jeugd als vorm en inhoud samenvallen, en dat gebeurt in eerste single De Formule.

Ook hier krijgt Bas Bron de laatste twee minuten de ruimte om los te gaan, alsof dat de plek is voor zijn 'verse'. Daarvoor hoor je Willie Wartaal over hoe ie je moeder wil 'wiepen', slaat Faberyayo aan het woordknutselen met kunstschaatsen en slaapt Vjeze Fur in een achtbaan, meteen de eerste metafoor voor hun aller favoriete onderwerp: 'het Slechtgaan', met een hoofdletter S. En dan dus Bas Bron, die een sirene lanceert die menig radioluisteraar de handen naar de oren zal laten bewegen. Zo wild, zo over de top, en dus zo euforisch als maar kan in een volle Lowlands-tent. Ja, Natúúrlijk! is een plaat zonder angst. Geen angst om buiten de strenge formats van radio en tv te vallen, geen angst om onaardig gevonden te worden.

Bewuste Sabotage is een song over ontregelen, klikken en sarren, met als tagline: 'Plassen in de tank van de samenleving.' In Er Zijn Weer Dingen worden geïnteresseerde vrouwen met lege blikken met de lelijkst mogelijke waarheden afgewimpeld. Tussen de ongemakkelijke tracks Psychantisch en Issook zit nog een luchtige knipoog naar de theaterwereld in De Toneelacademie ('hou het klein, hou het dicht bij jezelf'), maar dan belanden we bij de meest fenomenaal miserabele song uit het hele oeuvre van De Jeugd: Benden. Op een harde, modern-Amerikaanse beat vult Vjeze Fur de gaten in zijn hart met de gaten in de nacht, hij lacht als een boer met een hakbijl. Hij opent met misschien wel zijn meest bevlogen en destructieve verse ooit. "Gemixte emoties, wiepig, verdrietig. Brandstof in liters, meer naar de tyfus. Alles wordt vernietigd. […] Ik ben niet meer te genieten, en mama ik mis je."

En toch voel je aan het eind van de rit niet de behoefte jezelf te verhangen. Want ja, natuurlijk is Ja, Natúúrlijk! ook grappig en slim. We mogen lachen om de miserie, om de zinloze woordspelingen, om platte seks en de gekke buren, om de maffe stemmetjes en uitzinnige muzikale uitstapjes. En zo is De Jeugd Van Tegenwoordig er opnieuw in geslaagd een plaat te maken die je opnieuw en opnieuw kunt draaien. Het enige wat je daar van kan weerhouden is dat bloedirritante 'ja, natúúrlijk'-stemmetje als je het doosje open doet. Maar goed, dat hoort bij de totaal-experience.