Miley Cyrus: de geile coming of age-nachtmerrie

Internet: preuts en anything goes tegelijk

Atze de Vrieze ,

Er zitten stickertjes bij het nieuwe album van Miley Cyrus. Miley in haar onderbroek, haar handen voor haar borsten. Een wietblaadje. En drie emoticons: een hartje, een dollarteken en een feesthoedje. Love Money Party, ook de titel van een track op haar album. Miley Cyrus gaat lekker. Haar twerk-moves bij de MTV-awards maakten haar de meest besproken popster van het moment. Single Wrecking Ball - met al net zo geruchtmakende video - is haar grote internationale doorbraak. Miley Cyrus' coming of age-verhaal weerspiegelt de nachtmerrie voor iedere ouder in het internettijdperk. Feilloos op de grens van preutsheid en ordinaire geilheid die het web domineert.

Nu zijn we in de popmuziek wel wat gewend op het gebied van provocaties als deze. De uitdrukking 'sex, drugs & rock 'n roll' is zo oud als de weg naar Rome. In de jaren zestig speelde de popmuziek een cruciale rol. De lijst 'incidenten' sindsdien is oneindig: Madonna deed ooit een masturbatie-act op het podium en ze pijpte een flesje in haar beruchte film, Dr Dre speelde een pornoscene na op zijn album, Justin Timberlake ontblootte de borst van Janet Jackson al bij de Superbowl, en Katy Perry was toch ook naakt in de clip van California Gurls? Dat twerken, dat doen ze in de dancehall toch ook al jaren? Diplo plaatst op Instagram vrijwel dagelijks foto's en filmpjes van twerkende meisjes. En gaat Miley Cyrus nou echt verder dan Christina Aguilera in haar Dirrty video? Nee toch?

Je zou zeggen dat we zo langzamerhand de obligate seks wel zo'n beetje zat zijn. Been there, done that. Niets is minder waar. Seks speelt een vreemde rol in de media anno 2013. De opzwepende moves van een bekende zangeres zijn nog steeds instant wereldnieuws, terwijl het internet overvol staat met plaatjes van blote vrouwen. Over het keurige naakt van Miley Cyrus in haar Wrecking Ball (geen tepels, lichaamshaar of schaamlip te zien) valt de hele wereld, terwijl het web vol staat met soortgelijke meisjes die zich omringd door hun vrienden laten nemen op een schoolfeestje. Alles waar je van droomt is te vinden, en zo goed hoef je niet eens te kunnen zoeken. Miley Cyrus ziet zelf het probleem dan ook niet zo met die act van haar. Ze is helemaal niet bang om ordinair te zijn. Natuurlijk was het een provocatie. Ze wilde simpelweg historie schrijven én haar brave verleden achter zich laten. "Madonna heeft het gedaan, Britney heeft het gedaan. Ik wilde afrekenen met het verleden, zodat ik de ondeugende bitch kan zijn die ik echt ben."

Preutsheid
Er zijn genoeg platforms die er een moderne vorm van preutsheid op na houden. Een obsceen gebaar in de veelbekeken finale van de Superbowl leidt tot een miljoenenboete. Opvallend: volgens boosdoener MIA was het een provocatie gericht op de seksuele exploitatie van cheerleader-danseressen en hanteert de Football-bond een dubbele moraal. Je Facebook account wordt verwijderd als je beeldmateriaal plaats waarop naakt te zien is. Flaming Lips-zanger Wayne Coyne werd laatst zelfs van Instagram gegooid vanwege artistieke blootheid. Andere media doen er een stuk minder moeilijk over. Websites zien aan hun statistieken dat de belofte van naakt in een artikelkop steevast tot klikvoer leidt. Kliks zijn geld, en het is helemaal niet moeilijk om dat mechanisme te gebruiken/misbruiken.

Met die vreemde obsessie met naakt kreeg onlangs ook Amanda Palmer te maken, in haar geval per ongeluk. Tijdens Glastonbury liet haar kleding het afweten, waardoor een van haar borsten onthuld werd. De Britse tabloid Daily Mirror pakte flink uit, wat Palmer bracht tot een ludieke protestactie: ze trad naakt op en schreef een lied voor de krant. "It has come to my recent attention that my recent appearance at Glastonbury festivals kindly received a mention. I was doing a number of things on that stage up to and including singing songs (like you do…). But you chose to ignore that and instead you published a feature review of my boob." Ze gaat verder: "In addition you state that my breast had escaped from my bra like a thief on the run… It appears that my entire body is currently trying to escape this kimono!" De grootste grap van dit incident is nog wel dat Amanda Palmer al regelmatig naakt heeft opgetreden en dat een eenvoudige zoekopdracht op Google leidt naar veel 'geruchtmakender' foto's dan die van het Glastonbury incidentje.

Online misogynie
Minder luchtig was het betoog dat Lauren Mayberry van Chvrches deze week op The Guardian hield. Haar verhaal over de 'rape culture' op internet is bloedserieus. "Ik accepteer geen online misogynie", stelt ze. Haar relaas bevat onder meer talloze onfatsoenlijke berichten die ze via Twitter en Facebook toegestuurd krijgt. "I have your address and I will come round to your house and give u anal and you will love it you twat lol", om er maar een te noemen. "Vrouwen worden elke dag op zo'n toon aangesproken, en niet alleen vrouwen die zich in het publieke domein begeven. […] Ik wil daarbij graag opmerken dat ik nooit heb gezegd dat mannen dat soort opmerkingen nooit krijgen. Ik kan wel - sprekend vanuit wat ik weet - zeggen dat ik als 'girl singer' van mijn band veel meer aanstootgevende berichten krijg dan mijn mannelijke bandgenoten."

Chvrches houdt er een bewust nogal seksloze podiumpresentatie op na, Amanda Palmer is niet vies van een flirt. En Miley Cyrus, die zegt dat het haar het allemaal geen zak kan schelen. Sterker nog: ze duikt er vol in. Haar marketing is volledig gericht op de geile hongerigheid van media en publiek. Eerder dit jaar ging ze al een verbond aan met de Israelische dubstep-dj Borgore, bekend van zijn ordinaire sekshit Nympho. In hun gezamenlijke track Decisions zingt ze: "I want it all so I get it all. I wanna eat the whole cake, I'm not sharing." Ikke ikke in tijden van crisis, de ideale vorm van rebellie. In We Can't Stop ook niets dan seks en drugs: "To my home girls here with the big butt, shaking it like we at a strip club. Remember only God can judge ya, forget the haters cause somebody loves ya. And everyone in line in the bathroom, trying to get a line in the bathroom, we all so turned up here."

"Je laat je hoereren"
Geheel haar eigen wil, beweert de popster zelf. Ze voelt zich bevrijd, zegt ze, eindelijk kan ze zichzelf zijn. Zangeres Sinead O'Connor - zelf ook niet vreemd met controverse - ziet dat heel anders. Zij schreef een open brief aan Miley Cyrus. "Ik maak me grote zorgen over jou dat de mensen om jou heen je doen geloven - of je in je eigen overtuiging gesterkt hebben - dat het 'cool' is om naakt te zijn en sloophamers te likken in je video's. In feite laat je je talent overschaduwen door je te laten hoereren, of het nu de muziekindustrie is die dat doet of jij zelf. Op de lange termijn zul je niets dan schade ondervinden van deze uitbuiting, en het is op GEEN ENKELE MANIER een empowerment voor jezelf of andere jonge vrouwen. Je boodschap is dat je sex appeal meer waard is (zelfs voor jezelf) dan je talent. [...] De muziekindustrie geeft geen sh-- om je, om niemand van ons. Ze zullen je hoereren voor alles wat je waard bent en je laten denken dat je het zelf wilt."

Dan maakt ze het nog persoonlijker: "Je hebt in Rolling Stone gezegd dat je look gebaseerd is op de mijne. Die look koos ik destijds met opzet omdat mijn platenmaatschappij mij aanmoedigde te doen wat jij hebt gedaan. Ik vond dat ik op mijn talent beoordeeld moest worden, niet op mijn uiterlijk. Ik ben blij dat ik die keuze gemaakt heb, niet in de laatste plaats omdat ik nu ik 47 ben niet tussen de spreekwoordelijke afgedankte poppenstapel lig. Dat overkomt jammer genoeg veel vrouwen die hun imago op hun seksualiteit baseren, als ze eenmaal van middelbare leeftijd zijn."

Het is vrijwel onmogelijk om in een artikel als dit nog woorden te wijden aan de muziek van Miley Cyrus. Het verhaal is het enige dat overblijft. En wat een verhaal. Miley Cyrus, de popster van het veilige Disney Channel, de all American girl naar wie je je kinderen gerust kon laten kijken en luisteren. Nu is haar coming of age-verhaal de nachtmerrie van alle ouders die het internet vrezen voor hun onschuldige kroost. Natuurlijk weten ze wat zich daar allemaal afspeelt, een paar zoekopdrachten verderop. Achter het leeftijdsfilter schuilt lelijk seksisme, geile seks, spannende avonturen, alles. Een beerput en de hemel tegelijk. Tegen beter weten in koesteren ze de hoop dat hun kinderen het nooit zullen ontdekken. Miley Cyrus steekt haar tong omhoog, begraaft haar hand tussen haar benen en zegt: reken maar van wel.

Update: Amanda Palmer reageert op de open brief van Sinead O'Connor, ter verdediging van Miley Cyrus.