Josh Homme (QOTSA): "Ik heb mijn beste vriend ontslagen, zou jij dat kunnen?"

Frontman ging bijna dood en leerde toen pas echt zijn vrienden kennen

Atze de Vrieze ,

Een siddering ging over Twitter: Queens Of The Stone Age keek aan het eind van de befaamde DWDD minuut demonstratief op hun horloge. Een statement? Misschien, ongetwijfeld, maar ook een verwijzing naar het nieuwe album: … Like Clockwork. Het werd een persoonlijke en ontroerende plaat, met daarin een groot 'waar-is-iedereen-gevoel'. Het blijkt voort te komen uit een van de meest heftige incidenten in het leven van de frontman: een knie-operatie in 2010 ging zo mis dat hij bijna het leven liet. En dan leer je jezelf en je vrienden ineens op een heel andere manier kennen.

Laten we beginnen bij het artwork, gemaakt door een Engelse kunstenaar. Heb je dit soort werk thuis aan de muur hangen?
Josh Homme: "Yeah, absoluut. Zo ken ik Boneface ook. Er is een Amerikaans kunstblad genaamd Juxtapoz, dat een verhaal aan hem wijdde. Hij is amper 23, 24 ja, pas van de kunstacademie. Ik heb hem opgebeld. Hij woont in Liverpool. Voor mijn gevoel wist ik precies waar hij vandaan kwam en waar hij voor staat."

Je hebt hem in een vroeg stadium gevraagd. Niet eerst een plaat maken, en dan een hoes erbij. Je wilt hem er in de studio al bij hebben.
Josh Homme: "Zeker, ik heb hem ingevlogen, hij is er een week bij geweest, en daarna heeft hij nog een week in mijn huis geslapen. Ik had meteen het gevoel dat ik hem kende, er was een klik. Het is een verlegen gast, niet al te goed met mensen. Maar hij snapte het en we hebben veel over ideeën gepraat. Ik vroeg hem of hij ooit animaties had gemaakt. Nee, zei hij. Mooi, laten we beginnen. Vervolgens hebben we met een animator erbij alle symboliek en het wereldbeeld dat we uit willen stralen besproken. Vanaf dat moment geef ik ze het volledige vertrouwen."

Chris Brown was laatst in het nieuws omdat hij met de kunst op zijn gevel de kinderen op stang jaagde. Hoe is jouw band met de buurt?

Josh Homme: "Ha, goed hoor, mijn kinderen vinden het ook prima, ze zien soms rare dingen, maar ze weten niet beter. Lux Interior van The Cramps zei het mooi: ik weet niets van kunst, maar ik weet wel wat ik mooi vind. Ik houd van dingen die uniek zijn en niet makkelijk te maken. Iets waar tijd in gestoken is en waarvan die investering iets bijzonders oplevert. Ik wil kunnen zien dat iemand een moeilijke situatie niet uit de weg gegaan is. Er zijn geen shortcuts in het leven."

Op de hoes zie je een soort vampier, op de plaat staat een nummer dat Vampyres Of Time And Memory heet. Je moet een horrorfan zijn om het verschil te weten tussen een 'vampyre' en een 'vampire'.
Josh Homme: "Ik ben absoluut een horrorfan, maar dat had er uiteindelijk niet zo veel mee te maken. Het is ook niet echt een vampier op de cover, het is een man met een masker."

Daar houd je wel van, referenties die vaag of dubbelzinnig zijn. Neem het begrip 'tijd', dat voortdurend terug komt in de plaat. En natuurlijk is '… Like Clockwork', de titel van het album, ook een uitdrukking. Ironisch in dit geval: het opnemen van dit album verliep alles behalve op rolletjes.

Josh Homme: "Ik zie het zo: er zijn mensen die muziek luisteren op weg naar de bank. Er zijn ook mensen die op zoek gaan naar alles van hun favoriete band, die er vijftig keer naar willen luisteren, tien jaar lang. Ik maak muziek voor allebei die groepen, maar ik richt me alleen op die laatste. Ik houd ervan als dingen op meerdere niveaus werken. Wat betreft The Vampyre Of Time And Memory: ik vond dat een geweldig beeld van hoe mensen soms zonder dat je het door hebt je tijd opsnoepen."

Kun je zeggen dat de tijd soms het leven uit je zuigt?
Josh Homme: "Dat geldt niet zozeer voor dit project, maar in het algemeen wel. In het algemeen kan ik stellen dat 'acceptatie' de sleutel tot het leven is. Als je iets moeilijks overkomt, kun je medelijden met jezelf hebben. Je kunt ook opstaan, op de grond spugen en het te lijf gaan. Ik wil niet dat mijn leven gedicteerd wordt door angst, al was het maar omdat angst negen van de tien keer achteraf onterecht bleek. Weet je, ik heb heel wat littekens op mijn lichaam, maar die helen wel. De littekens aan de binnenkant zijn veel gevaarlijker. Als je daar niet goed voor zorgt, gaan ze nooit meer weg. Je moet er mee omgaan."

Wat is het belangrijkste litteken waar je de afgelopen jaren voor moest zorgen?
Josh Homme: "Je verleidt me om te zeggen: dat gaat je geen zak aan. Maar vooruit: ik kampte de afgelopen jaren met gezondheidsproblemen, en op een gegeven moment overleed ik min of meer op de operatietafel. Ze hebben me terug moeten halen. Vervolgens heb ik vier maanden in bed moeten doorbrengen. Ik geloof dat ik nooit eerder in mijn leven zo tot stilstaan gebracht ben. Ik zie mezelf als een probleemoplosser. Als een probleem zich aandient, denk ik: er overheen, er onderdoor of er dwars doorheen, wat wordt het? Maar soms knal je op een keiharde muur en ben je gewoon verloren."

Het liedje Fairweather Friends gaat daarover, over alles wat er om je heen gebeurt als je zoiets overkomt.
Josh Homme: "Als alles verkeerd gaat, leer je voor het eerst de mensen kennen die je al jaren dacht te kennen. En dan ken je ze ineens verdomd goed. Ik ben geen klager, en ik wil ook helemaal mijn misère niet met de mensheid delen. Zo van: dit proeft vreselijk, neem maar een hapje. Ik ben er uit gekomen en ik voel me geweldig. Dit album komt voort uit een gevoel van verslagenheid, maar nu weet ik beter dan ooit wat belangrijk voor me is."

Je band is een komen en gaan van mensen, dat geldt misschien wel voor je hele leven. Zoek je altijd spanning op in je contact met mensen?

Josh Homme: "Ik ben er een paar jaar geleden mee opgehouden me op te winden als interesses van mensen niet meer gelijk lopen met die van mij. Soms heb je een moment met iemand dat je heel erg waardeert, maar ik reken er niet meer op dat dat blijvend is. We maken er het beste van, en als de wegen daarna scheiden, ook goed. Ik heb harde beslissingen genomen, maar wel vanuit de gedachte: ik ontsla je niet, dat doe je zelf, ik ben alleen degene die het je vertelt. Zo wil ik het ook: ik wil je in je gezicht kijken en zeggen waar het op staat. Ik heb mijn beste vriend ontslagen, zou jij dat kunnen?"

Je bedoelt Nick Oliveri? Die is weer terug op deze plaat.
Josh Homme: "Natuurlijk, drie maanden nadat ik hem ontslagen heb waren we al weer vrienden. En waarom ook niet, we waren in de eerste plaats vrienden. Je kunt beter vrienden blijven en niet meer met elkaar spelen. Ik geef niet om bezittingen, familie en vrienden zijn het belangrijkste dat je in het leven kunt hebben. Maar muziek gaat voor mij boven vriendschap, het is een soort religie waarmee je dingen uit kunt drukken die je onmogelijk kunt zeggen."

Troy van Leeuwen is je meest loyale bandlid. Hij is al jaren bij de band. Betekent dat ook dat ie een vriend is?

Josh Homme: "Natuurlijk is hij een vriend, Joe (Castillo, de drummer die voor deze plaat vertrok, red.) is ook nog steeds een vriend. Van vrienden vraag je geen loyaliteit. Je moet altijd op de muziek jagen, op inspiratie. Ik ben geen control freak. Integendeel, ik houd ervan de controle kwijt te raken, dat is soms ook het probleem. Samenwerken met anderen vind ik geweldig, dat wil ik zo veel mogelijk doen, juist ook om de positieve frictie op te zoeken. Loyaliteit is een groot misverstand."

Queens Of The Stone Age speelt vrijdag 14 juni op Pinkpop op de 3FM Stage.