Grappig: het leek alsof Modeselektor en Apparat de afgelopen jaren steeds verder uit elkaar groeiden. Het Oost-Berlijnse duo Modeselektor oogstte steeds meer succes met stampende liveshows vol lomp uitgesmeerde bassen, van techno via glitchy dubstep tot modderige electro. Op Lowlands 2012 zetten ze Bravo zo'n beetje in de fik. En Apparat? De eenmansformatie van Sascha Ring werd juist steeds introverter, van de druppeltjesbreakbeat van zijn debuut werd zijn muziek steeds akoestischer en poppier. We zouden welhaast het woord "IJslands" gebruiken voor zijn laatste album The Devil's Walk, georkestreerd met blazers en die nog wat onvaste zang die ook van een jonge Jonsi had kunnen komen. Het laatste wapenfeit van Apparat is zo mogelijk nog verder verwijderd van Modeselektor: een piepknor-plaatje gemaakt als soundtrack voor het theater.

En dat terwijl Modeselektor en Apparat al flinke artistieke onenigheden hadden toen ze voor het eerst de handen ineen sloegen, met een EP die begin van dit millennium uitkwam. Dáárom duurde het zo lang voordat er een eerst officieel album kwam: pas in 2009. In de perskits werd gesteld dat de drie na het maken van de plaat letterlijk moesten worden opgenomen wegens oververmoeidheid. Dat is wat gechargeerd schijnt, maar de eindeloze discussies moeten wel degelijk een uitputtingsslag van jewelste hebben gevormd.

Hoe ver Modeselektor en Apparat inmiddels van elkaar verwijderd lijken, Moderat is wonder boven wonder terug. Voor hun tweede album (simpelweg II getiteld) lijken ze die artistieke onenigheden achter zich hebben gelaten om een bijzonder coherent en melancholisch werk af te leveren. Werk dat inderdaad een huwelijk vormt tussen het huidige werk van Modeselektor en Apparat, maar nergens geforceerd aanvoelt. Kijk alleen al naar de tweede track Bad Kingdom, dat breakbeats en wobbelende bassen verenigt met uitwaaierende synths en de stem van Sascha Ring prominent in de mix. Een prachtige sfeer, maar óók een uitstekend popliedje. Overigens is Ring nog veel sterker gaan zingen: fluweelzacht, hees en in de hogere registers. Af en toe worden zijn vocalen flink door de crunk-mangel gehaald, en in tracks als Let In The Light en Ilona stoort dat geen moment. 

Verder staan er op II een paar hele uitgesponnen, gelaagde luisterelektronica-koptelefoontracks met af en toe een breakbeat, die van Burial vandaan hadden kunnen komen, waaronder de beide tussenstukken, This Time, Damage Done en Ilona. Het instrumentale Versions en Bad Kingdom neigen al meer naar clubtracks waarin het gaspedaal steeds steviger wordt ingedrukt, met Milk in het centrum van de plaat. De track duurt maar liefst tien minuten met slechts één spookachtige melodie die met iedere herhaling weer aangrijpender wordt, met daarachter flarden aanzwellende noise en een minimalistische beat die alsmaar meer en meer aanzuigt als een zwart gat.

II is geheel gemaakt in de winter, en zo klinkt hij ook: diep melancholisch en met amper een zon die door de wolken heen schijnt. Zeg maar gerust: als een mistig, besneeuwd Duits woud, maar wel een dat af en toe in lichtelaaie wordt gezet door felle stroboscopen. Valt het kwartje van II nog niet direct? Geef hem dan alstublieft over een half jaar nog een kans, en ga tóch even kijken wanneer Moderat over twee weken op Lowlands staat. Want niet voor niets bombardeerden de lezers van het toonaangevende Resident Advisor Moderat in 2009 al tot live-act van het jaar.

II van Moderat komt uit via Monkeytown en is tijdelijk te beluisteren op de Luisterpaal.