CONCERT
The Kyteman Orchestra, Pinkpop Mainstage, zondag 27 mei 2012

MUZIEK
Het woord 'hiphop' is verdwenen uit de bandnaam, en dat is wel te begrijpen. Dit is een klassiek orkest, een totaalproductie, iets dat het volle leven moet omvatten. Voor deze tour is een koor van dertig man opgesteld, helemaal links vier operazangers. Verder is de band vrijwel gelijk gebleven, al zijn er wel wat vocalisten verdwenen en mogen de strijkers zich wat prominenter opstellen. Benders zelf speelt ook minder. Hij staat gebogen voor zijn troepen, als een schilder die de laatste hand legt aan een meesterwerk dat de totale achterwand van een kathedraal omvat.

PLUS
Wat een verschil met de bescheiden jongens van Racoon hiervoor, mensen die hun levensvisie toch vooral niet op willen dringen aan een ander. Kyteman kun je niet betrappen op voorzichtigheid. Hij beukt recht in het gezicht met zijn fysieke, grootse muziek. Waar de vorige reïncarnatie bij vlagen speels was, is dit intimiderend, over de top, politiek geladen. Op het album hoor je al bij elke luisterbeurt nieuwe partijtjes en ideetjes, live is het ook nog eens overweldigend. Na het grote begin neemt de groep overigens fors gas terug met het meer poppy 'Truth Or Dare' (met Blaxtar en PaX) en 'Long Lost Friend'. Bij het Franstalige 'On S'En Fout' schuift drummer Tim van Delft van De Staat nog even aan. De muziek is uitermate serieus, maar op het podium is gelukkig ook nog altijd heel veel speelplezier te zien.

MIN
Je kunt moeilijk stellen dat de emotie verdwenen is uit het Kyteman orkest. Wie een beetje goed oplet, ziet het van de gezichten spatten. Bij Colin Benders als hij achter zich tijdens 'Preaching To The Choir' de eerste publieksreactie hoort en weet dat het goed gaat komen. Bij rapper PaX de keiharde schreeuw na de laatste tonen van 'While I Was Away', een intense weltschmerz-exercitie. Hooguit kun je stellen dat de emotie verkeerd gedoseerd is. Het varieert van grote hoogte naar intense diepte, met een soort niemandsland er tussen. Geen enkele ruimte om naar adem te happen. Er is in dat malle Kytopia maar één keuze gemaakt: alles moet erin blijven. Wie er desondanks in mee wil gaan heeft het moeilijk op het grote veld met een moeilijke geluid, waar altijd wel iemand naast je staat die lollig bedoeld over de Kleine Zeemeermin of Miss Saigon begint. Die vergelijkingen zijn wat te gemakkelijk. Het minimalistische en toch grootse 'Day One' zou zomaar een Hollywoodkraker over het begin en einde van de wereld kunnen begeleiden. Exact, een soort Kytanic 3D (dankjewel Hanna Vink). En ja, mini-symfonie 'While I Was Away' kan dienen als anthem bij een megalomaan project als de Olympische Spelen. Maar Kyteman is geen pleaser, hij daagt juist continu uit, op het obsessieve af. Van het rare ritme in 7/8 tot het ongewone instrumentarium de grote gedachte: Pinkpop staat met open ogen te kijken naar deze groteske vertoning.

CONCLUSIE
Alleen al om zijn lef verdient Kyteman een pluim. Dit is een absurde set om te spelen op een familiefestival met een tamelijk voorspelbare programmering. Om op het hoofdpodium zo de diepte in te gaan, is een enorm risico. Veel meer dan met zijn vorige show zoekt deze muziek de confrontatie op. Geen band op dit festival zal de meningen zo sterk verdelen, van rode vlekken en flauwe grappen tot devote overgave. Wie de gong niet meeneemt, zal hem ook niet raken.

CIJFER
8