Henk Westbroek: “Geen sprake van omkoping bij Buma”

Bestuurslid wel kritisch over hervorming auteursrechtenorganisatie

Atze de Vrieze ,

De brandbrief van bestuurslid Shaif Basier over pogingen tot omkoping en het onder druk zetten van bestuursleden bij Buma/Stemra is lichtelijk overdreven. Dat vindt collega-bestuurslid Henk Westbroek, door Basier met naam genoemd als mede-kritisch bestuurslid. “Met de brief van Shaif Basier ben ik het gedeeltelijk roerend eens, gedeeltelijk is het totale onzin.” Woensdag vindt in Amsterdam de algemene ledenvergadering plaats.

Henk Westbroek is geschrokken van de brandbrief van PALM-afgevaardigde Shaif Basier. Die liet afgelopen weken onder PALM-leden een schrijven rondgaan, waarin hij waarschuwde voor bestuurlijke onregelmatigheden binnen BUMA/STEMRA rond de invoering van bestuurlijke hervormingen. Basier had het gevoel onder druk gezet te zijn, al wilde hij niet zeggen door wie. Westbroek denkt te weten waar Basier op doelt. “Hij moet oppassen dat hij geen spoken ziet. Ik zat er naast. De adviescommissie koos niet voor Shaif, maar voor zijn tegenkandidaat Eric van Tijn, mede doordat Basier zelf geen inkomsten heeft als auteur. Mede-bestuurslid Tom Peters heeft op dat moment voorgesteld hoofd te worden van een kleine groep financieel specialisten die de jaarrekening controleert. Shaif had het gevoel dat hij omgekocht werd. Ik heb tegen hem gezegd: welnee. Het is jammer dat je buiten de boot valt, maar volgens mij proberen ze gewoon je kennis binnen te houden. En als je dit soort beschuldigingen naar buiten brengt, moet je ze hard maken.”

Shaif Basier zet intussen zijn strijd voort. Dit weekend stuurde hij een tweede brandbrief naar de PALM-leden. “Het Bestuur heeft (en ik parafraseer) mij geadviseerd significante delen van hetgeen is voorgevallen niet zo serieus te nemen noch daar zo zwaar aan te tillen. Enerzijds omdat betrokkenen hun ogenschijnlijk verkeerde daden niet verkeerd hebben bedoeld en omdat de feiten niet voor een rechter te bewijzen zijn. Anderzijds omdat deze feiten wel zouden “passen binnen het gewone patroon van wheelen en dealen” dat gebruikelijk is binnen Buma/Stemra. Als ik dit verkeerd samenvat hier dan hoop ik dat dit door het Bestuur op de PALM ALV kan worden verduidelijkt voor u. Mijn excuses vooraf. Een dreigement dat ik serieus neem komt van een enkeling in het bestuur die stelde dat ik een advocaat kan verwachten indien ik hier nog gedetailleerder verslag van doe aan u. U begrijpt dat u van mij niet kan verlangen nog voluit met u te spreken over deze kwesties.” Eerder vandaag kondigde Basier aan toch op te stappen als bestuurslid van zowel Palm als Buma/Stemra.

Basier sprak zich dit weekend nogmaals fel uit tegen de voorgenomen bestuurshervorming. Henk Westbroek zegt die zorg grotendeels te delen. “Ik vermoed dat niemand zo ver meegaat in de kritiek van Shaif als ik”, stelt hij. “Ik vind het ongehoord dat je een nieuw bestuur als pakket aanbiedt, zonder amenderen mogelijk te maken. Zo zullen mensen een verkeerde afweging maken. Je zou moeten denken: als ik het met een klein onderdeel oneens ben, moet ik tegen stemmen. In de praktijk zal men eerder denken: ik ben het grotendeels eens, het is beter om voor te stemmen. Daarnaast is het te belachelijk voor woorden dat het nieuwe bestuur nu voortvloeit uit oude regels. Het enige punt van vooruitgang is dat uitgevers straks geen invloed meer hebben op de bestuursvoordrachten van auteurs.” Volgens Westbroek zou BUMA veel beter af zijn met een situatie waarin de algemene ledenvergadering beslist welke kandidaat een stoel inneemt, in plaats van dat de Benoemings Adviescommissie (BAC) die keuze maakt. “Ook ik moet weggestemd kunnen  worden. Dat is eerlijk. Op deze manier schoffeert de BAC de benoeming van PALM en zit Shaif met het gevoel dat hij gewipt wordt.”

Westbroek kwam een jaar geleden in het nieuws toen hij zich samen met Hans Kosterman kritisch uitliet over BUMA/STEMRA in de Volkskrant. Zij spraken van een binnen- en een buitenbestuur, een soort interne machtscirkel, waarin uitgevers een relatief sterke stem hebben.  “Ook ik ben daarvoor beschimpt, aangevallen door de oud-voorzitter Konrad Boehmer in zijn afscheidsrede. Het was een gemakkelijke manier om de aandacht af te leiden van het feit dat hij geen enkel resultaat van zijn eigen voorzitterschap kon noemen. Konrad Boehmer was echt een slaaf van de directie.” Ook over de rol van onafhankelijk interim-voorzitter Leo de Wit is hij nog niet helemaal tevreden. “Hij is een rechter die moet wennen aan tegenspraak. Liever zou ik een technisch voorzitter willen, iemand zonder stemrecht. Zo iemand mag wat mij betreft best uit het eigen midden komen.”

Over de machtsverhoudingen binnen BUMA/STEMRA is Westbroek uitgesproken. Formeel hebben auteurs bestuurlijk een meerderheid van twee derde, maar de uitgevers zijn veel beter georganiseerd. “Je kunt het de uitgevers niet kwalijk nemen dat ze het goed doen. Binnen de auteurs liggen grote belangenverschillen, die alles te maken hebben met de portemonnee. Een voorbeeld daarvan is een regeling waardoor klassieke auteurs een toeslag krijgen. Voor iedere euro die ze verdienen, krijgen ze 1,20 euro uitgekeerd. Dat wordt uiteraard opgehoest door de overige auteurs. In de praktijk hebben de klassieke auteurs de uitgevers nodig om die regeling in stand te houden. Een ander voorbeeld is het belangverschil tussen PALM-auteurs en BCMM-auteurs. Onder die club vallen makers van reclamemuziek en jingles. Op dit moment is het zo dat een stukje muziek dat Giel Beelen gebruikt onder de aankondiging van een plaatje – om de stilte wat zachter te maken – even hoog gewaardeerd wordt als het plaatje zelf.”

Toch gelooft Westbroek niet in het beeld dat kritische geluiden vakkundig buiten de deur gehouden worden, ten koste van ja-knikkers. Zo sprak Eric van Tijn – die Basier passeert – onlangs op 3voor12 zijn vertrouwen uit in bestuursvoorzitter Hein van der Ree. “Basier laat zich gek maken. Ik ben ook wel eens op de foto geweest met Hein, en ik kan met gemak een paar aardige dingen over hem zeggen. Ik ken Eric als een kritische jongen. Auteurs hebben vaak een grote bek, maar zijn te beroerd om naar de algemene ledenvergadering te komen. Daardoor ontstaat de rare situatie dat uitgevers een relatief zware stem hebben.” Westbroek zegt woensdag wel voor het nieuwe bestuurspakket te gaan stemmen, ondanks zijn persoonlijke bedenkingen. “Dat doe ik omdat de vereniging die ik vertegenwoordig wel voorstander is. Zo werkt het in de politiek. Je moet soms je verlies nemen.”