Rapper YS, het fenomeen van de dag

‘Het lijkt wel in een andere dimensie plaats te vinden’

Erik Zwennes ,

Schijnbaar uit het niets knalde de Nijmeegse rapper YS gisteren naar de derde plek in de iTunes chart. Vandaag staat hij nog fier op deze plek, die hem ongetwijfeld op een mooie hitlijst ‘entry’ zal komen te staan. In de hiphop-lijst staat hij zelfs bovenaan. Radiozenders, SlamFM, Q-Music en 3FM staan inmiddels al te trappelen om de track Uhh Uhh te draaien. ‘Uhh Uhh’ is al ruim een etmaal trending topic. Wie is YS en hoe krijgt hij dit toch allemaal voor elkaar?

Diverse collega’s en critici van YS zetten vraagtekens bij zijn plotselinge faam. Jaloezie? Hoe komt de rapper aan zo’n fanbase? 70.000 followers op twitter is meer dan Lange Frans en Hef bij elkaar. Is meer dan Keizer en bijna evenveel als Ali B. Naar eigen zeggen verkocht YS in 8 maanden tijd meer dan 65.000 sweaters met zijn logo erop. Jonge fans zetten tattoos van zijn naam. Hiphopsites als Puna, 101Barz en Statemagazine geven vooralsnog bewust weinig aandacht, al zorgde een track met Lange Frans er voor dat de boycottende hiphopmedia niet om hem heen konden. Is YS de Nederlandse Mac Miller? Een artiest die buiten het beeld van de traditionele (hiphop)media zo’n groot publiek bereikt, dat hij eigenhandig zijn album op de eerste plek in de charts krijgt.

YS werkte in het verleden al met Lange Frans en Big2, maar bij een geplande samenwerking met rapper Keizer ging het mis. Deze gaf publiekelijk aan betaald te zijn voor zijn verse wat door YS werd ontkend. Een uitgebreide twitter-ruzie was het gevolg, wat YS geen windeieren legde. Zijn aantal followers groeide en YS gebruikte de aandacht slim. YS kwam in beeld bij de jonge hiphopfans van Keizer en wist een steeds groter aantal volgelingen aan zich te binden. Maar dat maakt nog geen 70.000 followers, daar zijn andere ontwikkelingen in het spel. Verhalen over het kopen van followers en Facebook-likes worden de afgelopen maanden steeds sterker. Wat betreft Twitterfollowers is dat niet zo lastig aan te tonen. Zo is via diverse sites het verloop in aantal followers te monitoren. YS’ aantal maakte in mei een vreemde sprong van 30.000 followers. YS vertelt dat iemand anders hem dit heeft aangedaan. “Ik heb geprobeerd om het terug te draaien, ik kan je de mails naar Twitter laten zien, maar het lukt me niet. Ik wil geloofwaardig overkomen, dat wordt zo lastig gemaakt.”

YS wijst voor een verklaring van zijn plotselinge populariteit naar het voorbeeld van Justin Bieber in Amerika. “Op iets kleinere schaal natuurlijk, maar je wil niet weten hoe hard het gaat. Ik heb via Twitter een goede band met mijn fans. Ik deel truien uit en vraag ze om dingen trending topic te maken waarna ik ook weer truien uitdeel. Mijn truien zijn populairder dan ik zelf ben, er zijn mensen in het buitenland die er in lopen. Alle negatieve publiciteit komt voort uit jaloezie, veel mensen van 18 werken in een supermarkt. Er zijn zelfs meerdere mensen die een YS-tattoo zetten.” Critici wijzen op de jackpot die de ouders van YS in 2008 wonnen. Hij zou er zijn carrière mee ‘kopen’. YS wijst dit van de hand “Het verhaal klopt, maar ik heb zelf niets met dat geld gedaan.”

Keihard bewijs voor de verkochte truien en het aantal followers zijn er niet. YS zegt zich pas vorige week bij de Kamer van Koophandel te hebben ingeschreven. Maar dat zegt nog niets over de hit van YS. Michel Admiraal van GfK Retail and Technology, onder meer verantwoordelijk voor de Single Top 100, legt uit dat er een filter zit op zijn charts. “Dan kun je onder meer denken aan het schrappen van aankopen met hetzelfde creditcard-nummer. Ik krijg van diverse plekken de zogenaamde bruto-aantallen en daarnaast de netto-aantallen. Mensen blijven het proberen om een hit te kopen. Ik weet dat iTunes er ook alert op is, ik krijg altijd een nette lijst van ze.” De gefilterde chartlijst zal morgen verschijnen.

Farid Benmbarek van Top Notch volgt het fenomeen met grote interesse. “Ik vind het knap hoe YS dit doet, zijn meeste rapcollega's zouden heel wat over hebben voor zo'n uitzonderlijk chartsucces. Met een single van een artiest die al bewezen populariteit heeft, moet je mazzel en een stevige following hebben om de top 10 binnen te komen, laat staan de top 3. En dat in zijn geval zonder airplay en een beperkt aantal views op YouTube, dus hij heeft blijkbaar een enorme groep trouwe fans die instantly een euro afrekent voor zijn single. Al zijn views bij elkaar is vergelijkbaar met het aantal views van Sjaak’s Wat Is Er of Sef's De Leven op VEVO, om maar iets te noemen, en die singles hebben volgens mij nooit zo hoog gestaan. Ik ben heel nieuwsgierig naar hoe hem dit is gelukt, volgens mij iedereen die met Nederlande hiphop werkt. Het lijkt wel in een andere dimensie plaats te vinden; maar cijfers liegen niet. Als je zijn Twitter stream bekijkt dan word je overstelpt door reacties en foto's van enthousiaste fans. Interessante prestatie van een jonge, tot voor kort onafhankelijke artiest. Hij speelt het ook klaar dat er nu een 3voor12 artikel verschijnt over zijn succes, relevant is hij dus sowieso.”

3FM dj Michiel Veenstra heeft zijn vraagtekens, maar is wel gefascineerd. “Hij is het fenomeen van de dag. Ik zag hem gisteravond de iTunes chart inknallen en dan ga je toch gelijk even Googlen en een Twittersearch doen. Normaal is er dan toch nog altijd sprake van een link met oude media, dat er over is geschreven of dat de track in een tv-programma langs kwam. Hier is dat niet het geval. Het gaat natuurlijk een keer gebeuren: dat een nieuwe media-figuur compleet uit het niets met een kneiter van een hit komt, maar hier hangt toch nog een luchtje aan. Zijn video’s zijn ook gewoon niet genoeg bekeken. Maar los daarvan vind ik het heel interessant en ga ik de track waarschijnlijk ook wel draaien. Het is geen haute cuisine, maar een lekkere big mac op zijn tijd is prima. Het is toch knap wat hij zo voor elkaar krijgt.”

YS is onlangs getekend bij platenlabel Walboomers dat dit najaar zijn volgende album uitbrengt. Hierop komen onder meer bijdragen van James (Fakkelbrigade), Fotosynthese, Salah Edin, en producers als Soundseduction, Broadway Beatz en Big2. De jonge rapper trok zich onlangs terug voor de Grote Prijs van Nederland. “Ik wilde meer publiciteit, maar dat heb ik inmiddels niet meer nodig. Ik sta voor schut als ik dan niet doorga.” Hoe precies blijft onduidelijk, maar feit is dat YS iets heeft geflikt wat zijn collega’s niet lukt. Zijn Twitter-tijdlijn staat vol blije fans. Bovenal praten we over YS, en dat doet ‘ie goed.

Op 16 juli speelt YS naar eigen zeggen op de Zomerfeesten in Nijmegen. Op de site van het festival is hij niet te vinden, hij zegt hier zelf voor gekozen te hebben en noemt het een ‘snelle show’.