3voor12 bespreekt Album van de Week (25): Bobby Womack

Afgestofte soulster verrast met The Bravest Man In The Universe

Ingmar Griffioen ,

The Bravest Man In The Universe is de eerste plaat met nieuw materiaal van Bobby Womack in achttien jaar en misschien wel verrassender: het is een melancholisch album geworden met naast de karakteristieke stem van de soulveteraan veel ruimte voor elektronische beats en ritmes en trucjes als vocal samples van Gil Scott-Heron en mentor Sam Cooke. Het resultaat is een even geslaagde als opmerkelijke modernisering van de 68-jarige Amerikaan. The Bravest Man In The Universe is Album van de Week.

Bobby Womack maakt al meer dan vijftig jaar muziek. Hij werd eind jaren '50 door Sam Cooke ontdekt, fungeerde een tijd als diens tweede gitarist en trad met zijn broers op in de gospelgroep The Valentinos. Womack werkte met artiesten als Sly and the Family Stone, Janis Joplin, Aretha Franklin en James Brown en schreef de eerste nummer 1 hit van The Rolling Stones: It's All Over Now. Tot zijn vele eigen hits behoren Woman's Gotta Have It en Across 110th Street, dat in 1997 dankzij de Tarantino-film Jackie Brown weer opnieuw in de schijnwerpers stond. In 2009 werd de zanger gelauwerd middels een plek in de Rock and Roll Hall of Fame.

Tot zover over zijn legendarische status. Womack kende ook veel tegenslagen. Zo dreigde zijn carrière in 1965 te verzanden, toen hij een schandaal veroorzaakte, door drie maanden na de dood van Sam Cooke diens weduwe te huwen. Hij verloor een 4-jarige zoon in 1976 en een tweede pleegde tien jaar later zelfmoord. Verder raakte hij eind jaren '60 verslingerd aan cocaïne, een verslaving die hij pas eind jaren '80 in de afkickkliniek wist te bedwingen. Begin dit jaar volgde een diagnose van darmkanker, maar in mei werd een tumor uit zijn darm verwijderd en werd Womack genezen verklaard.

Dat hij nu als herboren klinkt op The Bravest Man In The Universe heeft hij ook aan Damon Albarn te danken. Albarn was dermate onder de indruk geraakt van de kracht van Womacks stem, toen hij het nummer Stylo inzong voor het Gorillaz album Plastic Beach, dat hij besloot hem te vragen een heel album op te nemen. Samen met producer Richard Russell (van het invloedrijke Britse indielabel XL Recordings) trok hij zo Womacks artistieke loopbaan uit het slop, waar die sinds eind jaren tachtig in geraakt was. Womack zegt daar zelf over: "Ik werd verbannen uit de muziekgemeenschap toen ik 21 was (na het huwelijk met Sam Cooke's weduwe Barbra). Het voelt alsof Damon me na 45 jaar weer terug verwelkomd heeft."

Ingrediënten genoeg voor een zwaarmoedige soulplaat zou je zeggen. Toch zijn het niet de aloude, droefigstemmende thema's en diepmelancholische soulsongs, die The Bravest Man In The Universe een end boven het maaiveld uitliften. Love Is Gonna Lift You Up klinkt zelfs ronduit positief met eighties synths, blazers en achtergrondkoor. De kracht van het album zit hem in het vernuft, waarmee oud (roestige soulstem) aan nieuw (elektronica) gepaard wordt. Zo herbergt Stupid een soort verluchtigde versie van de aloude oldschool hiphop-sample (whoo, yeah), in If There Wasn't Something There zingt Womack met koor over een vreemde triphop-achtige productie, wat tot een meeslepende, naar Gnarls Barkley hintende track leidt.

De plaat opent nog met een klassieke viool, maar binnen een halve minuut komt de Bristol triphop sound erin met zware beats, waarna steeds meer bijvalt: vocal samples, toetsen, gefluit en een akoestische gitaar dragen bij aan een bijzonder sfeerrijk titelnummer. Het blijkt een prima visitekaartje voor het veelzijdige album. Op uitschieter Nothin' Can Save Ya pakt nog een bijzondere, donkere stem de hoofdrol op een bedje van Massive Attack-achtige triphop: die van de Malinese grande dame Fatoumata Diawara. Ook een geslaagde surprise is de bijdrage van Lana Del Rey, die vreemd, Twin Peaks-achtig weerwerk geeft aan Womacks vocalen in het meeslepende, stemmige Dayglo Reflection. Jubilee (Don't Let Nobody Turn You Around) luidt het album uit met een soort van up-tempo tribal bass.

Dat Womack zo mooi en bijna hip onder de dikke lagen stof vandaan komt, is natuurlijk te danken aan producers Richard Russell en Damon Albarn én aan die onverwoestbare soulstem, die op zijn 27ste studio-album als vanouds de sterkste troef is.

The Bravest Man In The Universe is uit op XL/V2 en tijdelijk te beluisteren op de Luisterpaal.