Christopher Breaux, zoals Frank Ocean in New Orleans ter wereld kwam, heeft ironische genoeg misschien wel alles te danken aan de ramp die orkaan Katrina voor zijn geboortestad betekende. Ze vernietigde de studio waar hij werkte, wat hem noodzaakte verder te zoeken. Een trip naar LA werd een permanente verblijf waar hij ontdekt werd en anoniem schreef voor diverse grote artiesten als Justin Bieber en Beyonce. Via mattie Tyler, the Creator sloot Ocean zich in 2009 aan bij het punky hiphopcollectief Odd Future Wolf Gang Kill Them All (OFWGKTA), daarnaast tekende hij bij Def Jam. Dit liep in eerste instantie niet zo vlot waardoor hij, naar verluidt, het initiele debuutalbum Nostalgia, Ultra zelf lekte. Niet onwaarschijnlijk is dat dit een marketingtruc was, daar zeker de helft van de plaat onmogelijk auteursrechtelijk af te kopen was. Via drie officiele singles en bijdragen aan onder meer Watch the Throne is de muziekwereld half 2012 zover dat channel ORANGE met open armen ontvangen wordt.

Maar vanwaar die verwachtingen? Usher releaste met Climax misschien wel het beste nummer van het jaar, maar over zijn nieuwe album werd aanmerkelijk minder druk gedaan. Natuurlijk, de combinatie van Ocean’s werk met Jay-Z, Kanye en Beyonce, een goed verhaal en killersingle Thinkin Bout You hielpen mee. Maar Frank Ocean brengt met Nostalgia, Ultra en nu channel ORANGE tevens iets nieuws, iets eerlijks en combineert op bijzondere wijze rauwheid en de gepolijste kanten van het genre. Muzikaal is zijn jongste divers, onconventioneel en bijzonder fris.

Net als op Nostalgia, Ultra luistert de nieuwe plaat weg als een radioshow, die tijdens een autorit al tunend tot stand komt. Net als op Queens of the Stone Age’s Songs for the Deaf draagt het bij aan de vervreemdende trip die er meteen voor zorgt dat dit een coherent album wordt en geen verzameling liedjes. Toch is er wel wat te zeggen over individuele tracks. De relatief onbekende producer Malay tekende voor dertien van de zeventien tracks. Hij werkte eerder met Goapelle, Big Boi en John Legend, maar is nu voor het eerst verantwoordelijk voor de sound van een heel album. Natte-kranten drums, bewust corny keyboardlijntjes, weinig klassieke r&b klanken en veel gedetailleerde sonische accenten zorgen voor een heel herkenbaar album. Af en toe is channel ORANGE prikkelend irritant. Neem de minimalistische beat voor Super Rich Kids (met een geweldige verse van OFWGKTA collega Earl) of hoe de beat in Pink Matter (met een evenzo mieterse Andre 3000) pas op tweederde van de track in kickt. Maar Malay heeft meer in zijn mars. Het rijke bandgeluid van Crack Rock, de arrangementen van Bad Religion, spacey Eurohouse eindelijk eens eigen en subtiel gebruikt in tweeluik Pyramids en de funky radiosingle die vooralsnog niet zo wordt herkend: Lost.

Ondanks dat het album prima als instrumental in de winkel had kunnen liggen en de gastartiesten hun A-game brengen, is het Frank zelf die de meeste lof voor channel ORANGE verdient. Hij heeft geen typische ‘arrenbie’ stem. Ocean is bewust vaak onderkoeld, onbewogen en zingt met een bepaald dedain. Neem Pyramids waar een bepaalde seen-it-all-mentaliteit bovenop ligt, iets wat je in de publieke persoon Tyler, the Creator sterk uitvergroot ziet. De typische goudgerande aanstelleritis van 90’s r&b is een inspiratiebron, maar niet meer de vocabulaire van jongens als Frank Ocean. De hedonistische druggy lifestyle van Nostalgia, Ultra is iets meer naar de achtergrond wat ruimte geeft voor beschouwing en nuance. Maar in Pyramids is het nog steeds maar de vraag hoe zeer Ocean zit met het nieuwe beroep van zijn bedpartner. Gratis zijn de nachtelijke avonturen in ieder geval niet meer. Ocean heeft een interessant snijvlak gevonden op weg naar, excusez le mot, volwassenheid. Tussen druggy en liefdevol en met waar nodig een lollige tongue-in-cheek. Schijnbaar zonder moeite en volledig in balans, met af en toe een schrijnend randje. Dit is songwriting op wereldniveau; sterk persoonlijk, maar zelden plakkend op de huid. Net als de producties soms prikkelend irritant, maar tevens de stem van een generatie. Als zo’n term in het versnipperde heden nog iets betekent.

Overigens is het lang niet allemaal ingehouden emotie op channel ORANGE. Meer dan ooit laat Frank Ocean horen hoe veelzijdig hij zijn stem kan gebruiken. Waar collega zanger Chris Brown nog wel eens wil rappen, maar moeite heeft subtiliteit in zijn zangpartijen te leggen, lijkt Ocean wel baat te hebben bij het bewust spelen met delivery. Op Sierra Leone spreekt hij een jongere zelf aan die een meisje bezwangert. De verveelde onwetendheid krijgt een even zo verveelde toon op Super Rich Kids en in het klerikale Bad Religion zit de biecht net zo sterk in zijn stem als in de woorden.

...en zijn misschien-wel-mogelijke-optionele-coming-out-brief dan? Wat te vinden van de liner-notes die Frank Ocean vroegtijdig ‘lekte’ op zijn Tumblr. Naast een moedige stap, die tussen de prachtige regels door ook nog eens getuigt van een flinke dosis emotionele intelligentie, is er nog veel meer over gezegd, misschien wel veel te veel. Ocean komt er niet mee uit de kast, hooguit als iemand die ooit op een man verliefd is geweest. Op het album zijn er drie referenties aan een manfiguur, het mooist en meest indrukwekkend in Bad Religion en Forrest Gump. Maar channel ORANGE enkel beschouwen in het licht van de brief? Of de hype toewijzen aan een slim getimede marketingactie? Het is pervers. Niet uitgesloten, maar laat in deze creatieve, productieve, frisse en gigantisch verdeelde subcultuur maar eens iemand voordeel halen uit een dergelijke moedige stap. Laat mensen hun brein maar eens breken over dat Tyler zich moet verdedigen voor zijn zogenaamde homohaat terwijl zijn goede vriend Frank zich zou moeten verdedigen voor de timing van zijn zogenaamde coming out. Maar geef bovenal channel ORANGE de tijd en ruimte om te landen. Dan zou het zomaar kunnen dat de klanken van slotstuk End ook nog in december van dit jaar juist een nieuwe draaibeurt inluiden.