Extrema is er op deze zeer ambitieuze editie van hun vlaggenschipevenement als enige in geslaagd de populaire dj naar ons land te halen. Het is de eerste keer dat David Guetta Nederland aandoet sinds de viering van zijn uitverkiezing tot nummer 1 dj van de wereld op Amsterdam Dance Event. Je kunt lang of kort praten over de vraag of Guetta nu zo'n goede dj is. In feite doet hij niet veel meer dan een volgende hit opzetten en de handen messiaans ten hemel steken, terwijl zijn crew de vlammenwerpers ontsteekt. Maar laten we wel wezen: hits heeft hij wel.

Guetta is evenveel commercieel merk als innovator. De laatste paar jaren evolueerde hij van een prima Franse electro-house naam tot een toonaangevende producer, de man die hiphop, pop, electro en Franse house samenbracht. Zijn producties zijn druk, euforisch, geil, toegankelijk en zeer energiek. Geen moment mag de aandacht verslappen. Zijn belangrijkste wapen - naast de vocalen van vele wereldsterren - zijn de grootse piano-breakdowns, waarin hij de drums langzaam weer terug laat klappen. Vandaag begint hij meteen met een van zijn allergrootste hits: Titanium. Het is meer een popsong dan een dancetrack. Extrema zingt uit volle borst mee met Sia: "I'm bulletproof, nothing to lose. Fire away, fire away." Elk nummer werkt, zelfs een track die vandaag zijn debuut beleeft wordt tijdens het tweede refrein al bijna meegezongen.

 

Guetta is zeker niet de enige headliner. De organisatie houdt er een opmerkelijke strategie op na: de publiekstrekkers worden keurig verdeeld over de dag. Zo kun je van begin tot eind A-sterren zien. Om 13:15 staat Berlijnse grootheid Paul Kalkbrenner gepland als officiële opener van het festival, in de loop van de dag lopen we langs Goldfish, David Guetta (al om 17:45), Nero en 2 Many DJ's. Paul Kalkbrenner is de afgelopen jaren onevenredig populair geworden, vooral dankzij de film Berlin Calling en single Sky And Sand. Hij schopte het eerder dit jaar zelfs tot rockfestival Pinkpop, waar hij een buitengewoon slordige indruk maakte. Op XO Live is dat niet veel anders. Alsof hij zijn eigen muziek niet aanvoelt staat hij constant euforische bekken te trekken. Het zit in je hoofd, mijn Freund, of in je drankje. Ondertussen kabbelt zijn spaarzame mix van techno en house voort. Natuurlijk is er geen enkele reden tot overhaast zoeken naar de climax. De middag is net begonnen, Kalkbrenner kan alle rust nemen om ergens naartoe te bouwen. Maar juist dat weigert hij. Na iedere track laat hij het weer stil vallen. 

 

Och, wat legt Kalkbrenner het af tegen de publieksfavorieten van de dag. Met name het Zuid-Afrikaanse Goldfish maakt opnieuw vrienden. Een vrouw vooraan roept keihard tegen iedereen die het maar horen wil: "Hierna kunnen we naar huis. Beter dan dit wordt het niet." Dat is wat overdreven, maar het duo heeft duidelijk begrepen welke meerwaarde live spelen heeft op het verwende dance publiek. Dominic Peters en David Poole spelen van achter hun tafel staande bas, saxofoon, toetsen en zelfs dwarsfluit, geregeld bijgestaan door vocalisten. Je hoeft niet eens virtuoos en spannend te spelen om daarmee de handen op elkaar te krijgen, zo blijkt. Ze combineren house met luchtige jazz en blije pop, een klein beetje Afrikaanse muziek en zelfs een opportunistisch baslijntje van 7 Nation Army (dat door de Brabanders direct vertaald wordt als 'alle Duitsers zijn homo'). Bijzonder is het niet, wel buitengewoon effectief. Als een soort mid tempo Basement Jaxx zonder edge. Met als geestige uitsmijter een man in een goudvissenpak, die meer lijkt op een soort oranje spermacel. 

 

Live spelen was haast een voorwaarde voor een plek op deze vernieuwde versie van Extrema. Zo zien we vaste waarden als Carl Craig en Kevin Saunderson ineens in een andere setting. Craig duikt in live-vorm in zijn alter ego 69. Het resulteert in een diepe set, waarin hij nog maar eens laat horen dat de oorspronkelijke Detroit techno vaak alles behalve rechtdoor ging en zeker niet alleen op effect gericht was. Ook Saunderson duikt in zijn verleden: hij heeft zangeres Paris Grey (plus nog twee muzikanten en een zangeres bij zich) om zijn klassieke house-incarnatie Inner City tot leven te brengen. Grey zingt Big Fun, Saunderson kijkt opzij en glimlacht. Inner City live laat de zwarte roots van de techno horen, beter dan je ze ooit van die klassieke platen hoorde. Pure elektronische gospel. 

 

En dan is er nog Nero. Het Engelse duo maakte een ware dubstepopera, een zeer ambitieus project dat zich nog het best laat omschrijven als een bass versie van Justice. Zelfs de stellage waarop de twee producer staan lijkt op die van de twee Fransen, alleen het lichtgevende kruis ontbreekt. Het verhaal dat zich ontrolt is eenzelfde soort grotesk science fiction spektakel, een apocalyptisch gebeuren van Hollywood-proporties. De live zangeressen geven Nero een nogal corny randje, maar dat de jongens in de volle tent wedstrijdjes doen wie het hoogst kan springen is best te begrijpen. Pop, electro en zelfs af en toe wat trance ontmoeten elkaar met enorme kracht, in hun botsing ontstaan de karakteristieke mega-wobbels die we kennen van populaire mainstream dubsteppers als Skrillex en Flux Pavilion. De bulderende bassen maken het laatste beetje energie los hier. Aan het slot van de set klinkt single Promises, gevolgd door een ongelofelijk kitscherige en tegelijk keiharde cover van 80's hit Crush On You van The Jets. Het verschil met de 'echte' dubstep van Distance even verderop op een omgebouwde botsautobaan is groot: Nero is gemaakt voor de stadions. 

 

En dat werkt toch het beste op XO Live. Niches blijven niches op dit festival. Jazeker, het is gezellig op bij dubstep-dj Piro. Natuurlijk zijn er mensen die de hele middag en avond dansen op de liefdevolle klanken in Luciano's verregende zigeunerstrandtentje. De tent is wat te groot voor ze, maar de Oostenrijkers van Elektro Guzzi maken opnieuw een goede indruk door techno te spelen met bas, gitaar en drums. En het kleine Rauw podium is het meest frivool en verrassend, omdat dj's als Riptide, Djedjotronic en Brodinski vs Gesaffelstein niet bang zijn genres te doorkruisen. Op dat podium hoor je binnen een set oude acid, moderne interpretaties van acid, electro, tribal beats, eigenwijze hiphop, rare techno, overbekende hits en tracks waarvan je je afvraagt wat dit toch in hemelsnaam is. Een kruising tussen het nieuwste van het nieuwste en liefde voor het verleden. Belangrijkste: er heerst een speelse en open sfeer. Jammer dat 2 Many Dj's, de grote afsluiters van dat podium, juist op dat vlak iets verloren lijken te hebben. Hun set is wat minder verrassend en subtiel dan ze wel eens geklonken hebben. Vandaag mikken ze toch vooral op harde electrorock met af en toe een hit van het kaliber Don't You Want Me van Human League. De weide staat niettemin vol, de laatste grassprietjes worden ontworteld. De extravagante podiumhost met een blote-pikken-enkutten-kleed om zijn schouders zingt een mopje mee hun remix van MGMT's Kids, wat David Dewaele een meewarige glimlach ontlokt. 

 

De jonkies lachen de grijsaards uit, die hier massaal langs het pad naar de pendelbussen over hun nek staan te gaan. Valt niet mee, hè, mannen. XO Live 2012 zit erop. De transformatie is succesvol. Dit is een mainstream dancefestival met meerwaarde. De platgetreden paden van de handtasjeshouse zijn letterlijk naar een uithoek van het terrein verbannen, er wordt ingezet op acts met een uitgesproken karakter. Of daarmee het ongetwijfeld torenhoge gage van David Guetta ook terugverdiend is, dat is vraag twee. Geen onbelangrijke vraag voor de toekomst, want Extrema gaat met deze koerswijziging (meer live-acts, meer pop cross-over) een zware concurrentieslag aan met het buitenland. Maar Guetta maakte zijn reputatie vandaag waar. Hij poseerde Extrema plat met zijn glimlach en zijn hits.