GroenLinks en CDA: aanscherping wetsvoorstel toezicht auteursrechten

Tevens voorstel regulering uitgaven beheersorganisaties aan culturele doelen

Erik Zwennes ,

GroenLinks en CDA dienen hebben samen een amendement ingediend waarmee het wetsvoorstel van staatssecretaris Teeven dat het toezicht op beheerders van auteursrechten versterkt, wordt aangescherpt. De Tweede Kamerliden Mariko Peters (GroenLinks) en Madeleine van Toorenburg (CDA) bepleiten dat het College van Toezicht de tarieven op auteursrechten niet alleen achteraf controleert, maar ook vooraf onderzoekt of deze redelijk zijn. Een stemming vanmiddag zal naar alle waarschijnlijkheid worden aangehouden, aldus Mariko Peters.
Update 16:20 uur: De stemming is inderdaad een week uitgesteld

Naast het voorstel om het wetsvoorstel van Teeven aan te scherpen, dient GroenLinks vanmiddag een tweede amendement in dat regels stelt aan het geld dat beheersorganisaties uitgeven aan allerlei culturele doelen. Dit amendement moet er voor moet zorgen dat meer geld over blijft voor muzikanten, schrijvers en kunstenaars. Een oorlogsverklaring aan Buma Cultuur? “Nee, aan de willekeur”, antwoordt Peters. “Hoe de staatssecretaris deze willekeur aan wil pakken valt binnen zijn beleidsruimte, maar feit is dat het voor artiesten en zij die afstaan aan de beheersorganisaties volledig onduidelijk is waar het geld naartoe gaat en onder welke criteria.” Peter Smidt, directeur van Buma Cultuur en Noorderslag/Eurosonic, reageert verbaasd op het voornemen van GroenLinks. “De leden van Buma/Stemra en het bestuur bepalen waar het geld heen gaat. Daarnaast heeft Buma Cultuur als opdracht het promoten van het Nederlands repertoire en het vergroten van de markt. Essentiële zaken voor alle artiesten en kunstenaars, mijns inziens.”

GroenLinks is blij dat het wetsvoorstel van Teeven een geschillencommissie in het leven roept waar je achteraf kunt klagen over de tarieven, maar wil dat het College van Toezicht ook vooraf toeziet op het vaststellen van tarieven. Collectieve beheersorganisaties zoals de Buma/Stemra, Sena, Norma en Lira, onderhandelen vaak namens muzikanten, schrijvers en kunstenaars met gebruikers over een vergoeding voor gebruik van hun werk. Door hun monopoliepositie komt dat in de praktijk neer op het opleggen van uitzonderlijk hoge tarieven in diverse sectoren. GroenLinks bepleit daarom tariefdifferentiatie vooraf, zodat bij niet-commerciële activiteiten een lagere vergoeding kan worden betaald.

Peters: “Bekend is dat tarieven betaald worden die onredelijk hoog zijn. Met name non-profit organisaties betalen exorbitante bedragen. Een carnavalsvereniging die honderden euro's per jaar betaalt voor het draaien van een cd, muziek op een feestje in een zorgcentrum of in een kleine sportkantine gerund door vrijwilligers, zo zijn er vele voorbeelden. Ook commerciële partijen die geconfronteerd worden met een tariefstijging van 100%. Alleen controle achteraf hierop is niet voldoende.”

“Het is zeker niet de bedoeling dat het College van Toezicht de hoogte van de tarieven zelfstandig gaat vaststellen”, aldus Peters. “Wij willen met dit amendement de toezichthouder nadere criteria geven om de redelijkheid van de tarieven vooraf te toetsen. Vanzelfsprekend moeten rechthebbenden fair betaald krijgen voor hun werk, auteurscontractenrecht moet ook beter. Maar voor gebruikers kunnen we nu in deze wet regelen dat ze eerlijker tarieven gaan betalen.”

Over het wetsvoorstel van Teeven zou vanmiddag gestemd worden. GroenLinks zal tijdens de regelingen vragen de stemming aan te houden zodat de Tweede Kamer de tijd krijgt het amendement en de schriftelijke reactie van de staatssecretaris te bestuderen. Naar alle waarschijnlijkheid zal hier een meerderheid voor zijn. D66, CDA en GroenLinks hebben dit al uitgesproken en Peters verwacht ook steun van de VDD.

Update: De stemming is inderdaad uitgesteld. Over een week zal de Tweede Kamer stemmen over wijzigingen in de wet toezicht collectieve beheersorganisaties.