Lowlands 2012: Wilco overklast iedereen in half lege tent

Keuze voor lange set werpt zijn vruchten af

Atze de Vrieze ,

Naast het boeken van Skrillex als afsluiter van het Alphapodium is de meest opmerkelijke programmabeslissing van 2012 de ruim twee uur die ingeruimd zijn voor Wilco. Natuurlijk, de band uit Chicago staat bekend om zijn lange concerten (afgelopen jaar nog Utrecht, Tilburg en Groningen), maar op festivals zijn ze toch normaal gesproken gedwongen tot het festivaluurtje. Vandaag dus niet, en dat moet iedere Wilcoliefhebber als muziek in de oren klinken.

CONCERT:
Wilco, Lowlands India, zondag 19 augustus 2012

MUZIEK:
Je schrikt je altijd rot als 'Via Chicago' van een kalm tokkelliedje ineens ontaardt in een totale chaos. En dan niet een beetje, maar oorverdovend. Jeff Tweedy zingt kalmpjes door. Je ziet mensen om zich heen kijken: wat is dit in hemelsnaam. En als dan het liedje kalm weer verder gaat, gaan de vuisten in de lucht. Het is vandaag de opener van de set, en we zijn direct bij de les. Dit is Wilco, strikt genomen een alt.countryband, maar zoveel meer dan dat. Die bizarre ontsporing in 'Via Chicago' is exemplarisch voor het totale oeuvre, dat ijzersterk ambachtelijk songschrijverschap combineert met vernieuwingsdrang en ontregeling. De band brengt al jaren gestaag sterke albums uit, met op ieder album wel wat setlistwaardige nummers. Wonderlijk genoeg kwam het laatste album The Whole Love ineens in de bovenste regionen van de jaarlijstjes terecht.

PLUS:
Die zeven minuten van 'Art Of Almost', meteen het tweede nummer in de set, zijn het allerbeste dat je deze Lowlands gezien hebt en zult zien. Een weergaloze song met een razende finale, geniaal gespeeld. Sologitarist Nels Cline en drummer Glenn Kotche zitten elkaar op de hielen en laten niets van elkaar heel. Het is een ongenadig fel begin, waar Wilco ook kalme liedje beheerst. Het ontroerende 'Handshake Drugs' bijvoorbeeld, of 'One Wing. Midden in de set zit 'Impossible Germany', een lang nummer met een oneindige solo, die het muzikantschap van Wilco geweldig laat zien. Cline is al meer dan een minuut zeer zorgvuldig aan het soleren als de andere twee gitaren een duel met elkaar aangaan. Precisie, techniek, emotie, structuur, alles is bijzonder aan dit liedje. Twee uur spelen is lang, maar Wilco slaagt erin dat voortdurend spannend te houden. 'Distance has a way of making love understandable,' zingt Jeff Tweedy in 'Radio Cure', met een refrein dat uit het niets lijkt te komen. Bij 'Heavy Metal Drummer' klimt drummer Kotche even op zijn kit, de handen omhoog, een ritueeltje voor aanvang van weer een klassesong.

MIN:
Na ruim een uur wordt het doorbijten, ook voor de echte fans. De verleiding is groot om verderop te gaan buurten, wat te gaan eten of de moeie voeten te laten rusten. Juist op dat moment in de set hadden een paar stevige songs niet misstaan, maar er komen kalme liedjes als 'Radio Cure', 'Say You Miss Me' en 'The Whole Love'. Ach, over setlists kun je eeuwig debatteren, en dat moeten we vooral maar niet doen.

CONCLUSIE:
Het is schrikken als je omkijkt. Amper een derde van de tent is gevuld. Er werd vooraf nog wat lacherig gedaan: Wilco in de India? Dat is toch veel te klein? Nou, de tent is geen moment vol geweest. Te sterke concurrentie van de Foo Fighters en The xx? Toch een hoop mensen die afhaken vanwege de hitte van vandaag of vanwege het werk dat morgen roept? De weglopers hadden ongelijk. Dit was een geweldig vertoon van klasse. De keuze van Lowlands om Wilco de ruimte te geven om te excelleren, pakte goed uit.

CIJFER:
9,5