Mensen die online tickets kochten voor een Classic Rock festival in Den Haag en Vanessa-Mae en Tito Jackson in de Americahal, Apeldoorn blijken bij afgelasting hun geld kwijt. Het fiasco met het bedrijf We Rock U BV werpt een aantal vragen op: Kan iedere cowboy zomaar bands boeken, een hal regelen en tickets verkopen? Of kan dat ook zonder een band te boeken? En hoe zit het met bescherming van consumenten?

3VOOR12 legt de vragen voor aan Willem Venema. "Jazeker, elke malloot kan dat", weet de door de wol geverfde concertorganisator van Double Vee Concerts. "Iedereen die meerderjarig is en niet ontoerekeningsvatbaar is verklaard. Er zijn geen regels voor en je hoeft geen papieren te hebben." Volgens Venema zou het met het oog op dergelijke misstanden goed zijn als boeker/concertorganisator wel een beschermd beroep wordt. "Dat is best hard nodig." De verantwoordelijkheid ligt volgens zaaldirecteur Rob Gerritsen voor 100% bij de organiserende partij. "Wij zijn puur faciliterend."

"Juiste capaciteit inschatten is lastig"
Gerritsen is directeur van de Americahal in Apeldoorn en zit al 38 jaar in het vak. Ook hij stelt dat iedereen een groot concert kan opzetten. "Je moet mij een marketingplan laten zien, een planmatige onderbouwing van je voornemens en dan kijken we of er ruimte is. Organisatoren hebben vaak al contact met een artiest. Dan is het zaak om te kijken welke capaciteit en datum bij je plan past." Het is volgens Gerritsen niet de vraag of je het mag doen, maar of je de ervaring hebt om het te kunnen doen. "Daar zit nog wel eens het probleem." Venema onderschrijft dat. Als je een hal afhuurt en zelf de kaartverkoop regelt, ben je in zijn boek ook concertpromotor. "Dan moet je ook de juiste capaciteit kunnen inschatten en dat is lastig. Ik zeg altijd maar: als Mojo het niet wil doen, moet je van hele goede huize komen..."

"Ik zou deze concerten ook niet organiseren en zeker niet in grote gelegenheden", stelt Venema over de Brits-Chinese violiste en de oudere broer van Michael Jackson. "Als boekingsagent, maar vooral als concertpromotor moet je je afvragen waarom je Vanessa-Mae in de Americahal in Apeldoorn zou neerzetten en wat de kans is dat het goed gaat. Die is behoorlijk klein." Venema denkt dat voor Mae wellicht een paar honderd kaarten verkocht zijn, maar verbaast zich écht over Jackson. "In welke zaal dan ook, laat staan in een Apeldoornse hal met een capaciteit tot 7000 personen. Tito Jackson heb ik ook aangeboden gekregen. Daar begin je niet aan. Want er komen geen mensen. De Americahal lijkt me een beetje groot voor een artiest die niks voorstelt."

"Het is maar net hoe iemand kan kletsen"
Gerritsen legt uit dat je officieel geen zakelijke kwalificaties nodig hebt als concertorganisator. "Als iemand zich bij ons meldt, hebben wij wel een aantal criteria die we controleren. Inschrijving bij de Kamer van Koophandel is heel belangrijk." Opvallend is dat kredietwaardigheid geen vereiste is. Gerritsen: "Niet direct, maar ik maak wel afspraken wat ik vooraf of later wil ontvangen. Sowieso moet je het volledige huurbedrag vooraf overmaken en een aanbetaling doen voor de te maken kosten voor diensten en faciliteiten." Alleen bij een langlopende relatie met een bekende organisatie gelden volgens de directeur soms andere regels.

Faillissement of zwendel; naar de precieze redenen van de fiasco's in Den Haag en Apeldoorn is het gissen. Uitblijven van kaartverkoop en dus geld leidt tot meerdere problemen. Venema: "Het is gebruikelijk dat je gage vooruitbetaalt, dat is vaak het moment dat een artiest beslist of hij komt of niet. En misschien is die zaal in Den Haag niet vooruitbetaald." De vraag is ook of die zaal, sport- en evenementenhal De Uithof, een vooruitbetalingsclausule in contracten hanteert. De beoogde locatie voor het Classic Rock festival werd in 2010 nog failliet verklaard. "De Uithof is volgens mij geen reguliere popconcertlocatie en ik kan me voorstellen dat die minder stringente eisen stellen dan de geijkte concertgelegenheden. En dan is het maar net hoe iemand kan kletsen."

Americahal was 'niet op de hoogte' van concert Tito Jackson
In februari dit jaar meldde dagblad de Stentor dat 'de Apeldoornse Americahal uit zou groeien tot een poptempel van formaat', omdat concertorganisator We Rock U er 'een serie internationale topartiesten' zou neerzetten. Menno Zweers van We Rock U noemde de Americahal 'de HMH van Oost-Nederland' en Gerritsen zag de concerten graag terugkeren. "Die zijn nog altijd welkom", zegt hij nu. "De recessie heeft ervoor gezorgd dat het gebruik van de evenementenhal minder is geworden. Concerten zijn weggedreven richting de theaters. Wij hebben een kale betonnen bak, waar je voor een concert eerst behoorlijk wat infrastructuur moet inbouwen. De tendens is dat alle bands die hier tot 2008 regelmatig kwamen, van Bløf tot UB40, nu niet meer komen."

Over Zweers en We Rock U wil de directeur van de Americahal het liever niet meer hebben. "Dat is een gesloten boek. Hij kon op 'het uur u' niet aan zijn verplichtingen voldoen. Dat hebben we vroegtijdig vastgesteld en dus zijn we niet overgegaan tot het opstellen van een contract. We zijn uiteengegaan met de afspraak dat meneer alles netjes zou afhandelen. Achteraf bleek de kaartverkoop via de website nog open te staan. Daar schrik je wel van, daar ben ik eerlijk in." Gerritsen onderhandelde met Zweers alleen over het concert van Vanessa-Mae, over Tito Jackson is volgens hem nooit gesproken. "Daar waren wij niet eens van op de hoogte." Overigens sprak Gerritsen wel met Zweers af, dat een volgende keer weer zaken konden worden gedaan 'als de rook was opgetrokken'.

'Geen papieren nodig, geen overheidsregulering kaartverkoop'
Het stoort Venema dat er voor kaartverkoop ook geen stringentere en voor de consument duidelijke regelingen zijn. "Daar moet men ook eens naar kijken. Dit kabinet doet dat niet, omdat het vrije handel is." Gerritsen ziet dat ook niet snel gebeuren. "Vroeger had je papieren nodig om een kapsalon en dergelijke te beginnen en dat is ook losgelaten." Vragen om overheidsregulering is als roepen in de woestijn, denkt hij. "Dat gaat in tegen de algemene ontwikkeling van 'laten we zaken doen wat makkelijker maken'. Ik ben het wel met die oproep eens, maar het is niet realistisch."

Door internet ben je als organisatie veel kwetsbaarder geworden, stelt Gerritsen. "Als iemand een site begint en zegt dat hij in de Americahal een concert organiseert, moeten wij dat maar net online tegenkomen." Venema: "Het probleem is: als het niet doorgaat, heeft het publiek geen garantie dat het zijn geld terugkrijgt." Omdat veel consumenten niet kijken wie de organisatie doet, moet je de kaartverkoop reguleren, vindt Venema. "Als je een bankrekening wil openen wordt je hele doopceel gelicht, maar iedereen mag kaarten verkopen. De consument wordt niet echt beschermd in deze."