In 2012 zal Ziggo de eerste Nederlandse muziekstreamingdienst introduceren. Al in oktober 2010 liet Nederlands een-na-grootste internetprovider weten te onderzoeken of ze een streaming muziekdienst konden opzetten. "Die dienst gaat sowieso in 2012 komen", vertelt woordvoerder Erik van Doeselaar nu, hoewel hij nog niet kan vertellen in hoeverre de dienst gaat verschillen van Spotify. "Daarvoor is het nu nog te vroeg."

2011 was het jaar van de definitieve doorbraak van streaming diensten. Vlaggenschip is Spotify, dat op 18 mei 2010 werd geïntroduceerd in Nederland, maar vooral dit jaar een grote groei doormaakte. De dienst werd in 2011 gelanceerd in Amerika, kondigde een verregaande samenwerking aan met Facebook, en in Nederland is inmiddels een samenwerkingsovereenkomst gesloten met KPN. Dit alles kan tot een grote toevoer van nieuwe abonnees leiden.

In al die tijd is er amper reclame gemaakt voor Spotify - behalve vanuit KPN - maar dat zou komend jaar weleens kunnen veranderen, nu Spotify moet opboksen tegen een alsmaar groeiend aantal concurrenten: eerder deze maand verschenen twee alternatieve muziekabonnementsdiensten in Nederland: Deezer en Rara.com. Het van oorsprong Franse Deezer heeft een iets kleinere catalogus dan Spotify (13 miljoen tegenover 16 miljoen) en een meer uitgeklede gratis versie. Voordeel van Deezer is dat er geen software nodig is om de muziek af te spelen: dat wordt in de browser gedaan.

Ook Rara.com heeft geen software nodig om af te spelen, maar zegt zich op een geheel andere markt te richten dan concurrenten Deezer en Spotify: de mainstream muziekliefhebber. De geluidskwaliteit ligt wat lager en de bestanden zijn meer gecomprimeerd - een voordeel voor mobiel gebruik - en de gebruikersinterface is visueel aantrekkelijker, maar het aanbod ligt nog lager dan bij Deezer: Rara.com heeft een catalogus van 10 miljoen nummers, voornamelijk afkomstig van de vier major labels. Rara.com heeft geen deal gesloten met de overkoepelende organisatie Merlin (met o.a. Rough Trade, Warp, [PIAS], Sub Pop, Domino en vele andere independent labels), wat leidt tot grote hiaten in het aanbod.

Rara.com en Deezer waren niet de enige partijen die afgelopen jaar in de nieuwe en explosief groeiende markt wilden springen: ook Sony, Google en Ziggo lieten weten een streaming dienst te willen introduceren op de Nederlandse of wereldwijde markt. Sony Qriocity komt in september 2011 uit in de Benelux, zo kondigde Sony Nederland eind maart aan. Inmiddels is de dienst omgedoopt tot Music Unlimited en uitgerold in Engeland, Ierland, de VS, Frankrijk, Italië, Duitsland, Spanje, Australië en Nieuw Zeeland, maar rondom een Nederlandse introductie werd het stil. Er kwam geen Music Unlimited in september, en er is nog geen nieuwe releasedatum. Sony is onbereikbaar voor commentaar.

De belangrijkste muziekdienst zou in 2012 zomaar van Google kunnen komen: Google Music is een 'in the cloud-muziekspeler' waar je eigen muziek kunt opslaan. Ook kun je er nieuwe muziek aanschaffen à la iTunes. Interessant is dat artiesten zelf goedkoop een artiestenpagina kunt opzetten en muziek kunnen toevoegen aan de database, wat bij Spotify en iTunes als onafhankelijke artiest veel moeilijker is. Google Music is nu alleen beschikbaar in de VS. "Er is op dit moment geen nieuws over wanneer Music naar Nederland komt", aldus Tineke Meijerman van Google Nederland.

Opmerkelijk is dat alle streaming diensten hun prijzen lijken af te stellen op die van Spotify: 4,99 euro voor een beperkte dienst, 9,99 voor een meer uitgebreide versie. Het is echter nog onduidelijk of dit model winstgevend is, laat staan of artiesten er wat aan overhouden. Veelgenoemde kritiek is dat de royalties veelal aan de strijkstok blijven hangen. De dit jaar verschenen albums van Tom Waits, Adele, Coldplay en The Black Keys kunnen dan ook níet worden gestreamd via de dienst. Deze laatste band zegt in een interview met VH1 dat royalties van platenverkoop kunnen worden vervangen door royalties van streams. Voor bands die hun brood willen verdienen met muziek, is streaming gewoonweg nog niet winstgevend genoeg.