In het Amsterdamse stadsdeel Oost is een politieke rel ontstaan rondom de financiering van muziekcentrum muzyQ, dat precies een jaar geleden de deuren opende, maar sindsdien door de economische crisis en bouwprojecten in de directe omgeving te kampen heeft met tegenvallende inkomsten. Het dagelijks bestuur (DB) van het stadsdeel heeft, zo blijkt nu, zonder overleg met de deelraad besloten tot ruim 26 miljoen euro garant te staan voor de financiering van het pand. De PvdA fractie stapte naar aanleiding van de kwestie uit de coalitie, maar een oplossing lijkt nog ver weg.

Robin Lemmers, directeur van muzyQ en bestuurder van de achterliggende Stichting Orfeos Studio, legt uit hoe de situatie zover heeft kunnen komen: "Onze Stichting Orfeos Studio is formeel eigenaar van het pand, daarnaast bestaat er de muzyQ-bv, die het huurt van de stichting en het exploiteert. Door de economische crisis en de puinhoop in het omliggende gebied, heeft de bv helaas nog niet de verwachte inkomsten kunnen genereren die het geheel kostendekkend moeten maken. Wij hebben van tevoren de afspraak met de wethouder gemaakt, dat het stadsdeel dan tijdelijk garant zou staan voor het pand. Als zij dat niet adequaat hebben overlegd met de stadsdeelraad, is dat een intern communicatieprobleem dat ons niet aangerekend kan worden. Zowel het stadsdeel als de gemeente Amsterdam, de bank en wijzelf hebben een handtekening onder een contract gezet. Wij hebben ons aan de afspraken gehouden."

Als mogelijke oplossing wordt door D66 wethouder van cultuur Jeroen van Spijk de aankoop van het pand genoemd. Het stadsdeel zou vervolgens tijdelijk de vastgoedexploitatie daarvan moeten verzorgen, tot de omgeving is opgeknapt en de economie aangetrokken. Uiteindelijk is de bedoeling dat door te wachten, het pand in de komende jaren dusdanig in waarde zal stijgen dat de financiële gevolgen voor het stadsdeel beperkt zullen blijven.

De VVD-fractie in het stadsdeel deelt die opvatting niet. Fractievoorzitter Marianne Poot: "Hoezeer we de ondernemer ook een warm hart toedragen, we verwachten niet dat muzyQ de komende jaren zelfstandig uit de rode cijfers kan komen. Op dit moment staat vijftig procent van het pand leeg, dat kan niemand overeind houden. Bovendien is de directe omgeving de komende vijf jaar nog een bouwput, en gaat de cultuursector het de komende kabinetsperiode alleen maar moeilijker krijgen, dus dat zal niet gauw veranderen." Ook het aankopen en zelf exploiteren van het pand ziet de VVD niet zitten, aldus Poot: "Het stadsdeel is geen ondernemer, en waarom zou ons wel lukken wat muzyQ niet lukt? Dat wordt alleen een nog grotere strop."

Hoe het wel verder moet, weet ook Poot niet zeker. Wat haar betreft ligt het pand zo snel mogelijk bij een makelaar, wat naar alle waarschijnlijkheid een verlies van rond de tien miljoen zal opleveren. "In ieder geval staat vast dat het stadsdeel volledig door haar algemene reserves heen is, maar als we wachten met de verkoop kan het tekort nog veel verder oplopen, tot wel dertig miljoen. In dat geval is het stadsdeel failliet. Als we onder curatele moeten, dan moet dat maar. Dit risico is veel te groot om gedragen te worden door een stadsdeel."

Lemmers gaat er niet vanuit dat verkoop van het pand de enige optie is. "We zijn nog in overleg met de betrokken partijen, maar verkoop is wat ons betreft geen verstandig scenario. Mocht dat toch gebeuren, dan krijgen we een andere huisbaas. We zijn dit jaren geleden allemaal met één gemeenschappelijk doel aangegaan: het gebied weer muzikaal op de kaart zetten. Dat gaat steeds beter draaien: ons break-even punt ligt veel dichterbij dan nu gesuggereerd wordt, en we zijn nog steeds op zoek naar investeerders. Dit hele politieke circus staat in schril contrast tot de dynamiek van muzyQ. We zijn niet met een bus vol muzikanten op een ravijn af aan het rijden."