Klassiek en modern vullen elkaar waarachtig mooi aan op Cross-Linx in de Doelen

Enorm sterke line-up zorgt voor hoogtepunt na hoogtepunt

Tekst: Mathijs Nicolai Foto's: Marc de Jong ,

Cross-linx is een rondreizend festival dat alweer dik tien jaar een aantal verschillende steden aan doet met een uitgekiende selectie van klassiek en modern methet doel die twee op harmonieuze wijze samen te brengen. Tijdens afgelopen edities stonden grote artiesten als Efterklang, Patrick Watson en The National op de bühne, terwijl er dit jaar gekozen lijkt voor een wat meer uitgebalanceerde line-up met concerten van de IJslandse minimalist Ólafur Arnalds en de Zweedse singer-songwriter José González in samenwerking met de philharmonie Zuid-Nederland als belangrijkste speerpunten. Afgelopen woensdag vond in het Rotterdamse concertgebouw De Doelen de aftrap van het circus plaats, dat zich de komende dagen nog verplaatst richting achtereenvolgens Amsterdam, Eindhoven en Groningen.

Het is vanavond aan Douglas Dare om in een nog matig gevulde Jurriaanse Zaal het bal te openen. De tweeëntwintig jarige Brit bracht eerder dit jaar, op het Londense Erased Tapes Records (Nils Frahm, Ólafur Arnalds, e.a.),zijn bijzonder fraaie debuut EPSeven Hours uit.Het bevat een viertal zalvende pianoliederen van een dermate hoog niveau dat een goed gevulde zaal zeker op zijn plaats was. In de drie kwartier die Dare van de organisatie krijgt, bewijst hij het ongelijk van de laatkomer achteloos. Gesteund door de meest in zichzelf gekeerde drummer van de avond brengt de Brit zijn EP en een x-aantal gloednieuwe liederen die, voor een later dit jaar, te verschijnen album zijn geschreven. Zijn assistent, die op een deels elektronisch, deels traditioneel drumstel speelt, voegt enorm veel toe met zijn onconventionele ritmes.Dit zorgt ervoor dat het geheel een soort light versie van James Blake wordt.Ondanks dat het af en toe, zeker wanneer de drummer een pauze neemt, wat gezapig wordt,verzorgt Douglas Dare een puik begin van Cross-linx en kijken we reikhalzend uit naar zijn volwaardige debuut.

In een tjokvolle Grote Zaal zit eenieder klaar om in het pluche te gaan genieten van Ólafur Arnalds, in samenwerking met de philharmonie Zuid-Nederland. Het houdt hier echter qua personele bezetting niet bij op, de IJslander heeft ook zijn eigen strijkkwartet meegebracht en krijgt op een aantal nummers hulp van vocalist Arnor Dan. Het bonte gezelschap blijft een uur lang mateloos boeien, mede door de enorme diversiteit die aan de dag wordt gelegd. Zo opent Arnalds doodleuk met het verzoek om als publiek collectief een F te geven zodat hij dit kan opnemen en gebruiken in zijn genreoverstijgende composities. Daarnaast krijgen de toehoorders het relatief oude 3326, een vioolsolo door één van de dames uit het strijkkwartet, voor de kiezen en zijn er de bijzonder geslaagde vocale bijdragen van Arnor Dan aan onder meer For Now I Am Winter, de titeltrack van Arnalds’ laatste langspeler.Het resulteert allemaal in een magnifiek optreden waarin de uitvoerende artiesten elkaar tot ongekende hoogten stuwen en waarna de petjes massaal af gaan.

Voor Arnalds’ zijn laatste nummer speelt, tipt hij zijn publiek om naderhand richting de Jurriaanse Zaal te gaan voor Lavinia Meijer, die onlangs een aantal composities van de IJslander wist te vertalen naar haar harp. De Nederlandse muzikante lijkt maar al te goed te beseffen dat het gros van het aanwezige publiek niet op reguliere basis een concert van een harpist bijwoont en neemt de toehoorders dan ook rustig aan de hand mee. Zo licht ze toe hoe ze werken van de Amerikaanse componist Philip Glass herschreefom er dan op verbluffende wijze een aantal te spelen. Het publiek lijkt vanaf minuut één gefascineerd door het vingervlugge spel van Meijer en laat in de tussenpauzen dan ook een daverend applaus horen. In het vervolg krijgen we een drietal nummers die een drietal dramatische scenario’s muzikaal ondersteunen. zo horen we onder meer een ware tirade van een drugshoer wiens tas zojuist door haar pooier is gestolenterwijl Meijer onverstoord door blijft spelen. Daarnaast krijgen we de beloofde composities van Ólafur Arnalds te horen en sluit ze één van de beste optredens van Cross-linx 2014 af met een cover van Radiohead’s Karma Police.

In de Grote Zaal zit José González klaar om acte de prescene de geven. De Zweed, wiens carrière werd gekatapulteerd door een reclame van Sony, heeft na een aantal jaren met zijn band Junip weer eens een nieuw album op de planken en laat daar vanavond het een en ander van horen. González werkt het leeuwendeel van zijn optreden solo af, gesteund door slechts een akoestische gitaar en zijn karakteristieke stem. Zijn boeiende gitaarspel en de fabuleuze akoestiek in de zaal bieden voldoende om een dik half uur te bekoren, maar er gaat toch een zucht van verlichting door de zaal wanneer hij langzaam maar zeker steun krijgt van twee bandleden en later zelfs de philharmonie Zuid-Nederland. Het hele circus zorgt voor vrijwel alle hoogtepunten van de set.Zo horen we onder meer een sterke versie van het door Ryan Adams geschreven Stay Alive, die overigens deze week ook bij De Wereld Draait Door te beluisterenviel, en een cover van Massive Attack’s Teardrop. Saillant genoeg laat de Zweed zijn doorbraaksingle Heartbeats achterwege, hetgeen niet per se afbreuk doet aan een gek optreden maar wel voor wat verbaasde gezichten zorgt.

In de Jurriaanse Zaal is er ondertussen bonje ontstaan tussen Patrick Wolf en een afvaardiging van de philharmonie Zuid-Nederland.Het collectief kan het creatief niet eens worden waardoor de Britse excentriekeling de benen neemt om vervolgens twintig minuten te laat het podium te beklimmen voor een solo optreden. De Brit excuseert zich voor de plotselinge programmawijziging en besluit de setlist grotendeels over te laten aan de aanwezigen die daar met graagte gebruik van maken. Op die manier krijgen we een ontspannen optreden te zien waarin Wolf afwisselend piano, harp, gitaar en viool speelt. Iemand die zo getalenteerd is, valt eigenlijk nooit tegen, maar het blijft toch wat teleurstellend dat de set met de philharmonie geen doorgang vond. Het is voor Amsterdam, Eindhoven en Groningen te hopen dat de muzikanten de komende dagen wat meer op één lijn zitten. En zo komt er een eind aan een prachtig editie van Cross-linx waar eigenlijk louter hoogtepunten te zien waren, en dan te bedenken dat we namen als My Brightest Diamond en Lubomyr Melnyk hebben moeten missen.