IAMTHECITY brengt elektronisch experiment voor de fijnproever

Amersfoorts festival trekt op tweede editie weinig bekijks

Tekst: Arnout de Vries / Foto's: Joyce Brouwer en Faizel Joemrati ,

Eind 2013 introduceerde poppodium De Kelder een nieuw festival in Amersfoort: IAMTHECITY. Een breed festival (rock, hiphop, dance) met veel aandacht voor de aankleding en randprogrammering. Twee jaar later is alles anders: een nieuw poppodium, een veel specifiekere line-up en alle aandacht voor de muziek. Dat pakt niet helemaal uit zoals gehoopt.

Vrijdag 6 en zaterdag 7 november speelt zich in Fluor te Amersfoort het IAMTHECITY-festival af: twee avonden gevuld met eigenzinnige elektronica en dance. De organisatie heeft voor deze editie besloten om muzikaal gezien iets meer in één hoek te blijven en alle aandacht op die muziek te vestigen door de aankleding in te perken. Voor bezoekers die er twee jaar geleden waren, is dat wel even wennen.

De optredens vinden plaats in afwisselend het café en de grote zaal, met zo nu en dan wat overlap. Dit werkt ideaal, je loopt namelijk gemakkelijk heen en weer tussen de twee zalen. Voor de aankleding van de optredens zijn er decorstukken gemaakt door Ixi Anders, een samenwerkingsverband tussen Amersfoortse kunstenaars Ixi Ixi (Joel Gibbs) en Tikkie Anders. Het gaat om meerdere vlakken, achter de artiest hangend, waarop ze visuele effecten en bij de muziek passende beelden tonen. Het zorgt op een prettige manier voor extra sfeer.

Zowel de vrijdag als de zaterdag worden opgewarmd door Amersfoortse DJ's (respectievelijk Qbical en Groefmeester K), die beiden kiezen voor een rustige opbouw en een ruimtelijk geluid. Op de vrijdag sluit David Douglas daar sterk op aan. De Nederlander, die vorig jaar een goed ontvangen debuutalbum uitbracht, gebruikt dezelfde zweverige melodieën en hetzelfde analoge geluid als Qbical, en zorgt in de loop van het optreden voor de nodige dansbaarheid door middel van stevige, stuwende bassen. Helaas is er op dat moment nog vrijwel niemand om op de muziek te dansen. 

Bij Sofie Letitre druppelen de mensen langzaam binnen. De zangeres betovert het publiek met mysterieuze, elektronische popliedjes, waarbij de sfeer wordt versterkt door het blauwige licht en haar enigmatische verschijning. Met twee toetsenisten speelt ze subtiele, ingetogen muziek, waarbij ze haar hoge zang afwisselt met spannende, instrumentale stukken.

Als Elias Mazian in de grote zaal draait, ontstaat er een merkwaardige situatie. In het café is er wat moeite met soundchecken, waardoor het aardig uitloopt. Toch blijft het publiek daar hangen. Elias Mazian, nota bene een oud-Amersfoorter die meerdere keren de show heeft gestolen op Lowlands, draait in zijn thuisstad daardoor voor een lege zaal. Onterecht, want de man draait een zeer aanstekelijke mix van jaren tachtig house, disco en italo, af en toe op het randje van cheesy.

Na de moeilijkheden met het geluid in het café (het zal niet de laatste keer zijn) treedt Dollkraut er met een band op. Ze blijven hangen in de jaren tachtig, maar dan met de nadruk op het donkere new wave-geluid van de periode. De bas en drums vormen het fundament waar zang en synthesizergeluiden overheen zweven. Het optreden vindt zijn hoogtepunt in de single 'Rollercoaster': lang uitgesponnen spacerock in een dance-jasje. 

Het meest bijzondere optreden van de avond is van de Duitser Gajek. Zijn gruizige, experimentele elektronica brengt een ongemakkelijke sfeer teweeg, zeker in combinatie met de intrigerende visuals die worden verzorgd door zijn artistieke partner. Regelmatig vraag je je af waar je eigenlijk naar aan het kijken bent. Het klopt bij de muziek, die compromisloos en vervreemdend is met weinig melodie en structuur. Voor sommige bezoekers is het in combinatie met de beelden zelfs wat te heftig. In de tweede helft zorgen technobeats voor wat meer houvast, maar op dat moment is iedereen al vertrokken naar de grote zaal.

In de grote zaal speelt namelijk Clark, de grootste naam van deze avond. De man brengt al zo'n vijftien jaar IDM uit op het befaamde Warp-label (Aphex Twin, Autechre), maar bereikt in 2014 ineens een groter publiek, onder andere door zijn sterke live-optredens. Hij maakt het zijn publiek niet makkelijk door gebruik te maken van vele wendingen in de live-show. Het ene moment gaat de beuk erin, het andere moment is het tot rust komen op sfeervolle ambient. Eigenlijk is hij precies wat de organisatie voor ogen had met het festival: experimenteel zonder de dansbaarheid uit het oog te verliezen. Het publiek krijgt hij goed mee. Helaas is er op dit hoogtepunt van de avond (qua bezoekersaantallen) nog altijd bar weinig publiek. Het is een jammerlijke smet op zo'n mooie muzikale avond, de halflege tot lege zalen doen flink af aan de sfeer. Na Clark komt er nog een DJ-set (nota bene van Pional, geen kleine naam in de house), maar die wordt na een uur afgeblazen; iedereen is dat op moment al naar huis.

De hoop is dus dat het op zaterdag beter is. Dat is gelukkig het geval, maar echt druk wordt het helaas nooit. Tijdens de eerste twee optredens (de eerder genoemde ruimtetrip van Groefmeester K en de techno van mede-Amersfoorter Scott Franka) is het nog pijnlijk rustig, maar bij Feiertag ontstaat er een gezellige sfeer in het café. Feiertag stond twee jaar terug ook op het festival, toen nog onder de naam Hamertje Tik. Voor deze editie heeft hij zanger Ivar meegenomen. Zelf is hij drummer, wat voor flink wat extra groove in zijn funky elektronica en house zorgt. Na een rustig begin weet het duo de bezoekers op te zwepen met Disclosure-achtige dance.

Yakumo Orchestra, een bijzonder gezelschap. De twee producers van Yakumo hebben een heus orkest meegenomen, bestaande uit een zangeres, een drummer, een xylofoonspeler en drie blazers. Zelf maken ze gebruik van modulaire synthesizers. Als basis klinkt een xylofoonmelodie over een beat, waar de nummers langzaam overheen gebouwd worden om tot een climax te komen. Het resulteert in langgerekte nummers met bezwerende grooves en een uniek geluid. De band zelf heeft er zichtbaar plezier in, en het publiek swingt heerlijk mee.

Maask brengt nog veel meer show en spektakel naar het café. Deze beatboxer neemt zijn eigen stemgeluiden op, loopt ze en gebruikt op die manier vrijwel geen andere instrumenten om de muziek te creëren. Hiermee maakt hij bijvoorbeeld dubstep-, trap- en zelfs hardcorebeats, waar hij overheen rapt. Zijn optreden kenmerkt zich door veel humor en publieksparticipatie. De ene keer springt hij het publiek in, de andere keer ontregelt hij het publiek juist, of organiseert hij een 'wall of love' (een knuffelvariant op de wall of death, het publiek rent op elkaar af om elkaar te knuffelen). Maask toont zichzelf een rasentertainer, heeft lak aan conventies en is bovendien inventief in zijn muziek.

In de grote zaal is het aan het begin van de nacht niet al te druk, ondanks dat Engels duo Letherette de zaal in vuur en vlam poogt te zetten. Ze vuren van alles op de zaal af - van nu-disco naar deephouse en ook wat IDM - waarbij het tempo steeds meer wordt opgeschroefd. Ook hun opvolger Phon.o is in vorm en trakteert het publiek op donkere techno met meeslepende melodieën. Helaas voor beide artiesten werkt het niet als de zaal bijna leeg is. Daar komt nog bij dat de mensen die er zijn vol verwachting op de afsluiter wachten.

Dat is Nathan Fake, een grote naam van James Holden's Border Community-label. Hij sluit de zaterdag af zoals hij begonnen is: met een ruimtetrip. Naast publieksfavoriet The Sky Was Pink speelt hij veel recente muziek, onder andere van zijn dit jaar uitgebrachte EP, wat resulteert in nummers waarbij het zowel wegzweven als meedansen is. Een goede combinatie voor een afsluiter; de bezoekers die er een lange dag op hebben zitten, genieten met ogen dicht van de muziek. Andere bezoekers, die nog wel energie hebben, kunnen hun benen nog goed gebruiken op de stevige ritmes. Hij heeft daarmee net als Clark de essentie van het festival te pakken. 

Helaas is gebleken dat deze essentie slechts voor weinigen is weggelegd. De zaterdag was weliswaar iets drukker, maar nog steeds waren de zalen vaak akelig hol. Wellicht heeft het met promotie te maken, wellicht is de line-up nét te moeilijk of te specifiek, of wellicht vindt men de weg maar het nieuwe podium Fluor nog niet zo goed. Het is zonde, want het publiek dat er is, is het erover eens dat er sterke optredens zijn neergezet. Een klein groepje liefhebbers heeft wél genoten. Het is afwachten of er nog een vervolg gaat komen op deze tegenvaller.

Gezien: IAMTHECITY, vrijdag 6 en zaterdag 7 november 2015 @ FLUOR