Terzij de Horde timmert de laatste tijd flink aan de weg. Binnen de Utrechtse metalscene is de black metalband natuurlijk geen onbekende, mede als curator van de ‘Footprints in the Void’ avonden in dB’s, maar sinds vorige maand hun debuutalbum Self verscheen, gaat het hard. Van alle kanten druppelen de positieve kritieken binnen en de band mag komend weekend aantreden op Le Guess Who? en volgend jaar zelfs op het prestigieuze Roadburn festival. Tijd dus om met Terzij de Horde te gaan praten.

We treffen zanger Joost Vervoort en bassist Johan van Hattum in het knusse café De Rat in het Utrechtse centrum. Joost woonde hier jarenlang vlakbij en beschouwt de kroeg als zijn tweede huiskamer: “Vroeger was dit echt een alcoholistencafé, maar een jaar of 6 geleden kwam er een nieuwe eigenaar en is het flink opgeknapt. Ze hebben een mooie, uitgebreide bierkaart en iedere maand weer nieuwe bieren.” Dit laten we ons geen twee keer zeggen en met drie volle glazen speciaalbier op tafel beginnen we aan het gesprek.

Zoals de meeste bands kent ook Terzij de Horde een lange opstartfase met diverse personeelswisselingen. In 2006 begon de reis onder de naam ‘Liar Liar Cross On Fire’ met als doel om Extreme Noise Terror-achtige crust/grind te maken. Na verloop van tijd ontwikkelde de muzikale stijl zich meer richting black metal. Nadat in 2010 de eerste EP was opgenomen vonden de bandleden dan ook dat het tijd was voor een nieuwe naam, iets serieuzer, beter passend bij de muziek. “Al nadenkend over een naam kwamen schrijvers en dichters ter sprake die ons inspireren, waaronder Hendrik Marsman, een dichter die begin vorige eeuw leefde. Toen herinnerden we ons een vriend die een regel uit één van zijn gedichten over de volle lengte van zijn borstkas had getatoeëerd: ‘Terzij de Horde’. En zo komen we aan onze bandnaam.” aldus Joost. 

Marsman

Hendrik Marsman is dus een grote inspiratiebron voor Terzij de Horde. De begin-twintigste eeuwse dichter geldt als een belangrijke vertegenwoordiger van het vitalisme, wat zoveel betekent als levensdrift, de drang om intens, vurig en gevaarlijk te leven. Etiketten die moeiteloos ook op de muziek van Terzij de Horde te plakken zijn, niet voor niets omschrijft de band zichzelf op hun facebookpagina als ‘vitalistic black metal’. Johan legt dit nog wat nader uit: “Wat wij willen met onze muziek, en met name live op het podium, is helemaal kapot gaan. Een vitalist geeft zich helemaal voor zijn kunst, gaat er als het ware voor kapot. Niet voor niets was Marsman een groot bewonderaar van de filosoof Friedrich Nietzsche, iemand die zelf ook letterlijk kapot is gegaan.” (hij werd krankzinnig, red.) Expressionisme en vitalisme is eigenlijk een reactie op het neo-romanticisme dat zich vaak afkeert van de wereld. Een vitalist leeft juist heel erg in het hier en nu, omarmt het leven en keert zich af van niet-wereldse zaken als religie.
Dit jaar is het 75 jaar geleden dat Marsman overleed en ter gelegenheid hiervan wilde Terzij de Horde iets speciaals doen om hun held te eren. Dit werd ‘A Crooked Flower In Cosmos’ Flailing Mouth’, een boek met Engelse vertalingen van gedichten van Marsman, muzikaal ondersteund met een EP: ‘Wacht / Lex Babarorum’. Joost: “Op deze manier hopen we Marsman voor een internationaler publiek toegankelijk te maken. De gedichten van Marsman waren (op een paar gedichten na, in de jaren 50) nog nooit eerder vertaald. Poëzie vertalen is sowieso al een flinke uitdaging. Het werk van Marsman kan concreet, maar ook abstracter zijn. We werken allebei veel met de Engelse taal, maar we hebben samengewerkt met professionele vertaler Bram van Yperen om er zeker van te zijn dat we ons bewust waren van alle vertaalkeuzes.”
 

Self

Sinds de eerste EP uit 2010 bracht Terzij de Horde een handvol split singles uit met andere bands, maar vorige maand verscheen dan eindelijk hun eerste full length album Self en tot nu toe zijn de reacties zeer positief. Johan is zelf ook tevreden over het resultaat: “Onze grootste zorg was hoe we het organische en agressieve live geluid op een goede manier vast konden leggen, zonder dat het klinisch of steriel klinkt. Alles is met veel vaardigheid opgenomen door Quintijn Verhoef in de studio Independent Recordings hier vlakbij aan het Ledig Erf. De mastering hebben we laten doen door James Plotkin, die ook gewerkt heeft met bijvoorbeeld Sunn O))). Die heeft ook uitstekend werk geleverd. We hebben nu zes nummers waar we als band met zijn allen volledig achter staan.” Johan voegt hier nog aan toe: “Ik luister zelf heel graag naar ons album en natuurlijk hoor je hier en daar wel dingetjes die beter hadden gekund, maar aan de andere kant: je kunt ook niet tot in het oneindige blijven schaven aan je songs. Het eerste nummer, 'Absence', daar zijn we al 3 jaar mee bezig.” Joost: “Op een gegeven moment moet je zeggen: nu is het klaar en laten we ons werk los op de wereld. We gaan de nummers dus ook niet meer bijschaven voor optredens. De nummers zijn zoals ze nu zijn en zo blijven ze.” 

Joost en Johan komen nu echt los als ze over het nieuwe album en de thematiek praten. Ondertussen zorgt de attente barman van De Rat voor nieuwe speciaalbiertjes, zodat Joost nog wat uitleg kan geven over de bijzondere albumhoes: “De foto is van een mier die wordt verteerd door ophiocordyceps, oftewel een zombificerende schimmel. Deze schimmel tast het mierenbrein aan, waardoor hij de kolonie verlaat en in een boom klimt, om daar verder verteerd te worden. Tijdens dit proces vallen de sporen van de schimmel naar beneden met de bedoeling om andere mieren te besmetten. Dit past ook weer binnen het overkoepelende thema van het album, waarbij we in elk nummer een aspect van het ‘zelf’ onderzoeken. Als de schimmel de mier infecteert, houdt het zelf dan op te bestaan? In hoeverre zijn jouw eigen wil en jouw keuzes echt bepalend en zijn de keuzes die een mens maakt niet direct of indirect bepaald door de grotere, overkoepelende wil van de massa? In hoeverre ben je medeplichtig?” Als voorbeeld noemt Joost het verhaal van Rudolf Höss, een kampcommandant van Auschwitz, die als excuus voor zijn wandaden aanvoerde dat als hij het niet deed, iemand anders het wel zou doen, en misschien nog wel gruwelijker. 

Black Metal

Zo verschuift het gesprek langzaam richting de black metal. Een genre waar de laatste jaren veel interessants gebeurt, met bands als Deafheaven en Wolves in the Throne Room, die aantonen dat er meer is dan alleen Scandinaviërs met corpsepaint. “Wat ons aanspreekt in black metal is de doe-het-zelf-mentaliteit, die je ook in de punk en hardcore ziet. Als de muziek die je krijgt voorgeschoteld op de radio en in de lokale poppodia je niet aanspreekt, dan begin je lekker zelf een band om de muziek te maken die je goed vindt. Of je organiseert je eigen concertavonden, zoals wij al een jaar of vijf doen met ‘Footprints in the Void’ in dB’s. Bands die we zelf tof vinden een kans geven om op te treden. De ene keer komen er meer mensen kijken dan de andere keer, maar de reacties zijn altijd positief. En het is ook erg mooi om te zien als een band doorbreekt kort nadat ze op ‘Footprints…’ hebben gespeeld. Die hebben wij toch maar mooi gehad, denk je dan.”
Ook opvallend: black metal is als stroming ook erg op het individu gericht, op het (daar is hij weer) ‘zelf’: “Er is geen enkel genre binnen de metal dat zoveel eenmans- (of eenvrouws) projecten kent. Verder gebeurt er in IJsland veel spannends, met bands als Svartidauði en Misþyrming. Maar ook een band als Mayhem blijft zich ontwikkelen en bracht vorig jaar een prima plaat uit.” 

De toekomst ziet er dus goed uit voor Terzij de Horde en plannen zijn er ook nog genoeg, met name voor nieuwe split singles of EP’s. Joost: “Voor een nieuwe plaat willen we echt de tijd nemen. Goed kijken wat er mogelijk is, of het nog intenser kan en welke mogelijkheden we onbenut hebben gelaten.” En volgend jaar wacht Roadburn natuurlijk. Johan: “Ja, spannend. Ik ben benieuwd hoe we het daar gaan doen als black metalband. Roadburn heeft de muzikale horizon flink verbreed de laatste jaren door ook progrock en black metal te programmeren, maar het blijft toch het doom- en stonerfestival.” Dat valt nog te bezien, maar eerst Le Guess Who? komende vrijdagavond in dB’s.

Te zien: Terzij de Horde, Gnaw Their Tongues, Laster, Nefast (Le Guess Who?). vrijdag 20 november 2015 @ dB’s Utrecht.