De hamvraag op de meeste festivals luidt: 'Waar is het bier?' Maar hier niet. Op Smeerboel wil het publiek eerst weten waar de vingerverf is. Prachtig is het. Sommige feestgangers nemen genoegen met een paar strepen op de wangen of laten zich onderkalken met namen van geslachtsdelen. Anderen – de meer geduldige types – laten zich van top tot teen versieren door de kunstenaars van het vingerverfatelier. Er loopt ook een stel medewerkers met water(verf)pistolen rond om iedereen van een gekleurd laagje te voorzien.
Alles kan en alles mag op Smeerboel Festival
Complete anarchie, maar wát een feest
Afgelopen weekend zwaaide Utrecht het festivalseizoen uit tijdens een zonovergoten en uitverkocht Smeerboel Festival. Met zes podia en een bomvol randprogramma was Smeerboel groter dan ooit. Iedereen was blij en dat kwam niet alleen omdat het weer zo goed was. 3voor12/Utrecht was erbij.
Smeerboel is begonnen als uit de hand gelopen verjaardagsfeestje van de broers Jasper en Joris Coenen. Ze wilden in dB’s een zaaltje huren en wat vrienden laten draaien. "En toen kwamen er honderdvijftig mensen op af", zegt programmeur Paul Bax. "Het jaar daarop waren het er driehonderdvijftig, daarna duizend. Nu zitten we op tienduizend bezoekers." Grasweide Papendorp, waar ook de kersteditie van Smeerboel plaatsvond, is voor de gelegenheid omgetoverd tot enorme speeltuin. Bij binnenkomst zien de bezoekers links de gesponsorde zweefmolen van Jillz (als je een glas bestelt, mag je een rondje meedraaien) en rechts een stel houten palen waar grote, gekleurde skippyballen aan hangen. Van origine is Smeerboel een dancefestival, maar met de jaren is de programmering steeds breder geworden. "Vorig jaar hebben we hiphop toegevoegd, dat was een groot succes", zegt Bax. Dit jaar zijn er live bands bij gekomen. De backstage artiestenlounge, mét hottub en PlayStation, is ook nieuw. "Als festival moet je jezelf blijven vernieuwen. De concurrentie is ontiegelijk groot." Ook wil Elevation Events voorkomen dat Smeerboel gaat concurreren met hun andere grote festival: Soenda. Bax heeft dit jaar voor het eerst internationale artiesten geprogrammeerd, zoals Gary Beck en Aphrodite en Junior Red. "We hadden behoefte aan een nieuwe vijver."
Smeerboel telt zes podia, strategisch over het terrein verspreid. Direct naast de ingang ligt de Techno stage, met stip het populairste podium op Smeerboel. De tent heeft een capaciteit van vierenhalfduizend man. De visuals zijn verbluffend, al is dat pas goed te zien wanneer de zon begint te zakken. In de bovenste punt van de driehoek die het terrein vormt, zit het Live podium. Hier gaat de Zuid-Afrikaanse rapper Jack Parow tegen het eind van de middag tekeer. Zijn praatjes tussendoor zijn voor het publiek nauwelijks te verstaan (al is het duidelijk dat hij het 'fok, fok, fokking' naar zijn zin heeft), maar de gitaarsolo’s die hij het publiek in slingert snapt iedereen wél. Er zijn niet veel toeschouwers, maar degenen die er zijn, gaan volledig los.
In de rechterpunt van de driehoek zit de Deephouse stage. Onderweg kom je van alles tegen: de kruiwagenrace van Losse Schroeven, een blauw gespoten caravan waar je de Backstreet Boys kunt playbacken en de Whatever’s Comfortable Disco van Southern Comfort, compleet met discoballen en personeel in glitterbroeken. Iets verderop spoelen bezoekers de waterverf van zich af in de hottubs, onder het toeziend oog van twee badmeesters. Er staat een heuse op hout gestookte ja-koe-zie, gemaakt van een oude mestwagen.
Tegen half zeven verzamelt half Smeerboel zich in de hiphoptent, gehost door het Tilburgse Definitie van hiphop. De reden? Typhoon. Het kan deze zomer niet op voor de rapper. Lovende recensies over de optredens op Lowlands en Into The Great Wide open, huisband van DWDD en winnaar van de 3voor12 Award voor Beste Nederlandstalige Album. Ook hier maakt Typhoon zijn live reputatie meer dan waar. Het publiek draagt hem op handen. Letterlijk, want de rapper sluit zijn optreden af met een stagedive.
Dubstepfeest Resist is verantwoordelijk voor de acts op podium Bass. En wat kunnen we verwachten van een tent met de naam Los? “Een plek waar alles kan en alles mag”, zegt Bax. In 2013 zette dj Paul Elstak de tent op zijn kop, dit jaar is Def 'Zak maar lekker door' Rhymz aan de beurt.
Terug naar het live podium. Net ontroerde Chef’Special het publiek met hun hit 'In Your Arms'. Nu zweept Cata Pirata, de flamboyante frontvrouw van Skip&Die, de aanwezigen op. Tijdens het nummer 'Get Your Braai On' vraagt ze, nee, bevéélt ze iedereen zo wild en extreem als mogelijk te dansen en ieder lichaamsdeel mee te laten schudden. Een muzikale explosie. In de Los tent is hardcore-dj The Darkraver inmiddels aan zijn set begonnen. In de nok van de tent zit een extra platform, waar het publiek van bovenaf op het podium kan kijken. Hier staat een groep jongens met ontbloot bovenlijf en knarsende kaken helemaal los te gaan. Onder de leiding van Kees van Hondt (al zes jaar de afsluiter van Lowlands) is de Live tent intussen in complete anarchie vervallen. Alles op het terrein wat níét vast zit, wordt naar binnen gesleept en gebruikt om mee te zwaaien op zijn humppa-set. Takken, opblaasbeesten, prijsborden, delen van de omheining. Er deint zelfs een rubberboot mee op de mensenmassa.
De mooiste omschrijving tekenen we op uit de mond van een twintiger die Smeerboel voor het eerst bezoekt: "Het ene moment sta ik te hakken, het volgende moment heb ik een halve boom in m’n handen. Zoveel verschillende muziekstijlen en iedereen gaat nog goed met elkaar ook. Kan ik al kaarten voor volgend jaar bestellen?"
Gezien: Smeerboel Festival met o.a. Typhoon, Falco Benz, Chef'Special, Skip&Die, The Darkraver, Kees van Hondt 13 oktober 2014 @ Papendorp, Utrecht