De beslissing van de kantonrechter valt op dezelfde dag dat HAL16 een benefiet organiseerde onder de naam 'Dans voor HAL16', waarop o.a. SHMLSS, Erik Heijting, Nuno Dos Santos, Dr. Moon, Diggy Dex en Kleine Jay optraden. Een week eerder diende het kort geding dat door verhuurder Stichting Tijdelijk Wonen (STW) was aangespannen. STW wilde dat HAL16 het pand zou verlaten vanwege de opgelopen betalingsachterstand en omdat de club overlast voort omwonenden zou veroorzaken. Die eerste reden bleek voor de rechter afdoende om de eis in te willigen, de tweede is niet meer behandeld. Binnen twee weken na de uitspraak moet de organisatie het pand verlaten. Aan DUIC liet Mark Kersten van HAL16 weten te overwegen om in hoger beroep te gaan: “Wij hadden natuurlijk op een andere uitspraak gerekend. We gaan ons nu beraden op mogelijke verdere stappen. Na het weekend zal ik in overleg gaan met mijn advocaat en de aandeelhouders.”
Update (13/11/2014):
Op haar Facebook-pagina laat HAL16 weten niet in beroep te gaan tegen de uitspraak van de rechter maar houden ze de mogelijkheid voor een doorstart op een andere plek open: "Aan alles komt dus inderdaad een eind.. We hebben besloten om niet in hoger beroep te gaan. Wat inhoudt dat HAL16 stopt te bestaan. (...) We willen nog niet dat het klaar is, dat het stopt. Maar het moet. Afgelopen weekend was het allerlaatste weekend in HAL16. Wellicht een doorstart op een andere plek. We gaan het zien en houden jullie op de hoogte."
HAL16
HAL16 exploiteert sinds 2010 een aantal ruimtes aan de Archimedeslaan 16. Bij de start is de doelstelling een vrijzinnige plek te creëren waar horeca en multi-disciplinaire culturele activiteiten plaatsvinden. In de beginjaren verloopt dat met vallen en opstaan, maar na een verbouwing aan het eind van 2012 en een heropening in januari 2013 wordt er structureel geprogrammeerd. Er vindt een heel scala aan culturele activiteiten plaats waar zo’n 80.000 bezoekers op afkomen: clubavonden, theatervoorstellingen, literaire festivals, komedie, film, kunstexposities, hiphopfestival Utregse Unie, urban gaming etc. In april 2014 wordt HAL16 nog uitgebreid met De Kantine, een creatieve vrijplaats met horeca en een groot terras. De Kantine functioneert daarbij als plek voor activiteiten die in het verlengde liggen van de andere activiteiten die zich in HAL16 afspelen, zoals theater en akoestische optredens. HAL16 lijkt in de lift te zitten. Tot eind september. Dan krijgt HAL16 het bericht dat een huurachterstand van (in eerste instantie) € 56.899,37 in één keer betaald moet worden. Die huurachterstand is grotendeels terug te voeren op de aanloopperiode vanaf de start in 2010.
Ontstaansgeschiedenis
Tot juli 2007 was op de de Archimedeslaan 16 de lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht gevestigd. Na het vertrek van de opleiding is eigenaar Aprisco op zoek naar een alternatieve bestemming. Begin 2010 wordt een huurovereenkomst van 5 jaar gesloten met Stichting Tijdelijk Wonen (STW) en Stichting Pan (onderdeel van Sophies Kunstprojecten). STW huurt de tweede, derde en vierde verdieping van het gebouw om 192 woonruimtes voor studenten te realiseren (eind 2011/begin 2012 worden er nog eens 200 extra woonruimtes toegevoegd). Stichting Pan huurt de rest van het pand om er atelier-, expositie- en horecaruimtes in te realiseren. Van die laatste huurt HAL16 in 2010 een aantal ruimtes op de begane grond om invulling te geven aan die horeca-activiteiten. Als Stichting Pan in de loop van 2011 in financiële problemen raakt verlaat ze het pand. STW wil de huurrechten voor het deel waar HAL16 zit overnemen en beide organisaties gaan met elkaar in gesprek over de nieuw ontstane situatie.
Die hele fase kan HAL16 slechts beperkt ondernemen waardoor een huurachterstand ontstaat. Slechts beperkt, omdat de organisatie door het wegvallen van Stichting Pan/Sophies alleen over een vergunning voor additionele horeca beschikt. Er wordt wel een nieuwe vergunning aangevraagd maar dat blijkt lastig te zijn door de diversiteit van activiteiten die in HAL16 georganiseerd worden. Volgens Kersten (HAL16) heeft dat deels te maken met het feit dat de gemeente niet weet hoe ze met zulke plekken om moet gaan. “HAL 16 is een tijdelijke plek waar we aan het pionieren zijn en eigenzinnige dingen willen doen. We voeren regelmatig gesprekken met de gemeente over wat er wel en niet kan, maar in de praktijk worden we aan alle kanten ingekaderd.” Recent kreeg HAL16 nog een restrictie van de gemeente opgelegd om maximaal 500 personen binnen te laten.
In mei 2013 wordt een nieuwe huurovereenkomst afgesloten tussen STW en HAL16. Mark Kersten geeft aan dat daarin is afgesproken “dat de ontstane huurachterstand flexibel mocht worden ingelopen, zolang de basishuur maar betaald zou worden. Afgesproken wordt dat HAL16 periodiek haar cijfers zou laten zien om de aflossingsmogelijkheden te beoordelen.” Eind september krijgt zij een brief van STW waarin de huurschuld wordt opgevorderd en een paar weken later wordt een kort geding aangekondigd. Perswoordvoerder Thomas Schouten van STW gaf aan dat de verhuurder drie keer een aanmaning heeft gestuurd en dat er volgens hem altijd helder gecommuniceerd is. STW wilde een toezegging over de betaling van de achterstallige huur en wilde elke maand de basishuur krijgen. "HAL16 heeft niet betaald en is vervolgens afspraken niet nagekomen. Dan is het tijd om actie te ondernemen. Het is jammer als het culturele aanbod verdwijnt. Maar in de huidige situatie is het beter dat er niemand zit dan dat de schuld verder oploopt", licht Schouten toe.
Kort geding
Het kort geding diende op donderdag 30 oktober. En dat heeft de Rechtbank Midden-Nederland geweten: een lange rij HAL16-supporters en sympathisanten vulde de hal van het gebouw aan het Vrouwe Justitiaplein. Een kleine tien minuten nadat de zitting was gestart kon het bordje 'uitverkocht' op de deur. De inzet van het kort geding is dat STW wil dat HAL16 per direct het pand aan de Archimedeslaan verlaat. De advocaat van STW voerde daarvoor twee redenen aan: structurele wanbetaling en ernstige overlast. Dat laatste heeft betrekking op eerdere klachten van bewoners van het studentencomplex over o.a. geluidsoverlast van bezoekers van de feesten.
Verweer HAL16 en STW
Op de zitting blijkt de betalingsachterstand van HAL16 bijna € 84.000 te bedragen. De advocaat van HAL16 voert aan dat de huurschuld geen reden is om tot een ontruiming over te gaan. Hij vertelt min of meer hetzelfde wat Kersten eerder ook al deed: er zouden onderling afspraken zijn gemaakt over de huurachterstand en de betaling daarvan. De zaak ligt volgens hem genuanceerder dan STW nu voorstelt. Daarnaast betoogt hij dat er geen belang is om tot een directe ontruiming over te gaan.
Ook de inzet van de advocaat van verhuurder STW is in lijn met de eerdere uitspraken van de woordvoerder van die organisatie: er is altijd duidelijk gecommuniceerd over de betalingen. De verantwoordelijkheid van de exploitatie ligt bij HAL16; deze had gewoon haar contractuele verplichtingen na moeten komen. Ook voert de advocaat de overlast die HAL16 zou veroorzaken aan als reden om tot directe ontruiming over te gaan. Er wordt een lijst overlegd met verschillende klachten. De advocaat van HAL16 overhandigt op zijn beurt een lijst met ruim 100 steunbetuigingen van directe omwonenden, waaronder een deel dat direct boven de horeca-gelegenheid woont.
Idealistisch project
Op de vraag waarom hij niet al eerder de handdoek in de ring heeft gegooid antwoordt Kersten dat HAL16 een idealistisch project is. “Utrecht verdient gewoon zo’n plek. Zoals Roest en Canvas in Amsterdam of Strijp in Eindhoven. Het irriteert me dat Bart Skils in een oude textielfabriek in de buurt van Station Sloterdijk een club kan gaan draaien (Voltt Warehouse, red.) en dat wij dat in Utrecht niet voor elkaar krijgen. Ik ben me er van bewust dat er in Amsterdam al veel pionierswerk is verricht. We zouden daar juist van moeten leren over hoe we met de gemeente, over initiatieven als het onze, dingen op maat af kunnen spreken.”