Spannend Kapok wijkt van begaande paden af

Ongewoon jazztrio is originele en ijzersterke live-band

Tekst: Marc van der Laan / Foto’s: MartinJan Gaasbeek ,

In februari 2012 begon de snelle opkomst van jazztrio Kapok met de cd-presentatie van debuutalbum Flatlands. Ergens in het jaar daarvoor had gitarist Timon Koomen zich bij hoornist Morris Kliphuis en drummer Remco Menting gevoegd voor een nieuw project. Omdat er in de Kytopia-studio, waar Kliphuis kind aan huis was, twee weken niets gebeurde mocht het trio daar aan de slag. In die korte periode werd al jammend het debuutalbum geschreven. Na de succesvolle presentatie volgden veel shows, optredens met 40 strijkers en won de band awards in binnen en buitenland. Bijna de op dag af twee jaar later presenteert de band het tweede, zelfgetitelde album in Kapitaal in Utrecht.

Dat nieuwe album is opgenomen in kasteel Beverweerd in Werkhoven met Sam Jones en Matthijs Kievit van Studio Joneski achter de knoppen. In het kasteel is de band op zoek gegaan naar de ruimte waar het bandgeluid en dan vooral de hoorn van Kliphuis het beste tot zijn recht zou komen. Dat bleek tot ontsteltenis van Jones bijna helemaal bovenin te zijn, met als gevolg dat de opnameapparatuur verschillende trappen opgezeuld moest worden. Waar op de voorganger nog meegespeeld wordt door bevriende gastmuzikanten is Kapok bijna helemaal door het drietal zelf ingespeeld. Een van de redenen om niet voor een reguliere studio te kiezen is dat de band een plaat wilde maken die ze live ook optimaal zouden kunnen spelen.

Opzwepend samenspel en spontane wendingen
Dat laatste is zeker gelukt blijkt in Kapitaal, waar vijftig gloeilampen en het artwork van het album als decor fungeren. Nu was Kapok al geen pure jazz, maar in de nieuwe nummers is het trio nog meer wegbewogen van de bron. We horen van alles langskomen: americana (in het passend getitelde Americana), Afrikaanse klanken (in Lesotho), de soundtrack van een western, veel schijnbare improvisatie natuurlijk en in het sterke ‘Day of the Tentacle’ laat Timon Koomen zijn gitaar met veel plezier brullen alsof hij in een metalband speelt. De kern van Kapok is niet veranderd. De band maakt nog steeds een originele, beeldende en spannende mix van ‘liedjes’ en meer geïmproviseerde stukken. Gitarist Koomen neemt daarbij afwisselend een subtiele, meer dienende rol en een leidende rol voor zijn rekening. Kliphuis varieert met hoorn en cornet mooi tussen melancholisch en uitbundig, opzwepend spel. Remco Menting houdt met zijn inventieve drumspel de boel knap bij elkaar. Het grote verschil is misschien wel dat het trio nu ruim twee jaar samenspeelt en dat je die ervaring in de hele show terug ziet. Waar de bandleden in de beginperiode nog regelmatig oogcontact zochten weten ze elkaar nu letterlijk blindelings te vinden. Het spel is hierdoor zeker hechter geworden, maar tegelijkertijd is er binnen de rijke nummers nog meer ruimte voor verrassende, spontane wendingen zonder dat die geforceerd of gemaakt overkomen.

The Unusual Jazz Trio
"The unusual jazz trio" staat er op de website van Kapok, waarmee de band zelf al laat zien geen gangbare jazz te spelen. Door de manier waarop Kapok van de begaande paden afwijkt en verschillende genres in hun nummers verwerkt moeten we misschien helemaal niet meer van jazz spreken. Maar dat is een academische discussie die afleidt van waar het om gaat: dat Kapok één van de meest originele en spannendste live-bands van Nederland is, die niet alleen een plek verdient op de jazz-podia maar ook daarbuiten. Degenen die niet bij deze show waren krijgen binnenkort nog een nieuwe kans in Utrecht. Op 15 maart speelt de band namelijk in RASA.

Gezien: releaseshow Kapok, donderdag 6 februari 2014 @ Kapitaal, Utrecht
Te zien: Kapok, zaterdag 15 maart 2014 @ RASA, Utrecht