De lessen van Stekker in de Tunnel

De teloorgang van een rave-utopie

Tekst: Jelle Talsma ,

Voor Stekker in de Tunnel, een veelbesproken feest van Vers Vermaak, hadden we onszelf tot de tanden toe bewapend. Fotografen, cameramensen, schrijvers – the whole nine yards. Je hoeft geen elektronicaliefhebber te zijn om aangename hartkloppingen te krijgen van het vooruitzicht op een nacht lang heien in de Expeditiestraat: een betonnen spelonk die de ruggengraat vormt van Hoog Catharijne. Vorige week maandag begonnen zich alarmerende geruchten de ronde te doen. Het feest zou afgeblazen worden op last van politie en brandweer. Dinsdag is de kogel door de kerk: Vers Vermaak bevestigt op Facebook dat ze geen vergunning krijgen van de gemeente. De fantasie van een utopische betonrave verandert op slag in een anticlimax van het meest venijnige soort. Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Wat gebeurde er voorafgaand aan dat tragische Facebookbericht? Een week na het brengen van het slechte nieuws vertellen Pitto, Lodewijk en André van Vers Vermaak hun verhaal over de aanloop en nasleep van hun droom over een feest op de moeilijkste locatie in Utrecht.

"Voor het idee: de laatste versie van het veiligheidsplan was drieënvijftig pagina’s dik. Dat is nodig om een feestje te geven," zegt André op cynische toon terwijl hij een dik pak papier over de tafel schuift. We drinken een kop koffie aan een grote tafel in het kantoor van Vers Vermaak. Aan de muur hangt het stoffelijke overschot van Stekker in de Tunnel: een wit bord met daarop alle leveranciers die afgezegd moesten worden toen vorige week bleek dat het feest niet door ging. Alhoewel ze de ergste klap te boven zijn, zitten André, Pitto en Lodewijk er nog enigszins verslagen bij. "Op het definitieve moment van afwijzing is ‘Godverdomme’ het enige dat je kan zeggen. We hebben allemaal nachten wakker gelegen van het slechte nieuws."

Voornemen tot weigering
De officiële afwijzing voor Stekker in de Tunnel kwam vorige week dinsdag. Toen er anderhalve week daarvoor een brief gebracht werd met het onderwerp: ‘voornemen tot weigering’, gingen bij Vers Vermaak alle alarmbellen rinkelen.
"De uiteindelijke afwijzing draaide om een aantal punten: crowd control, de vluchtafstanden en het fietsenprobleem. Een zorg van de politie was dat de area’s te vol zouden zijn, en er zou niet genoeg ruimte zijn om alle fietsen te stallen tijdens het feest. Een onderliggend thema was de algehele ‘gevoeligheid’ van het stationsgebied: de bouwputten, het losliggende bouwmateriaal en de vele fietsen. Het idee dat mensen mogelijk weg zouden kunnen gaan bij het feest om elkaar te lijf te gaan met bakstenen of ander bouwmateriaal speelde een grote rol," legt Lodewijk uit.

Ingewikkelde locatie
Op dertien juli vorig jaar zijn de mannen van Vers Vermaak voor het eerst bij de locatie wezen kijken. De Expeditiestraat is een tunnel die onder Hoog Catharijne doorloopt, waar overdag de leveranciers hun voorraden aan de winkels afleveren. Toen het in het verleden duidelijk werd dat de Expeditiestraat een plek was waar junks welig tierden, werd de straat afgesloten met hekken. "Kort na die bezichtiging hebben we in samenspraak met gemeente een conceptaanvraag gedaan. Dan heb je dus nog geen veiligheidsplan geschreven en heb je alleen een basisidee waarmee je kan uitvinden waar de pijnpunten liggen. In september had de gemeente hun bedenkingen bij de omgeving. Vervolgens hebben ze in december toch laten weten dat de omgeving mogelijk geschikt kon zijn voor dancefeesten. Omdat ons toen duidelijk was hoe ingewikkeld deze locatie was hebben we een organisatie ingeschakeld die gespecialiseerd is in het aanvragen van vergunningen en het begeleiden van evenementen. Zij hebben samen met ons de officiële aanvraag geschreven, op basis van de adviezen van de gemeente. We hebben ook een geluidsmeting laten doen, om zeker te weten dat de woontorens in Hoog Catharijne er geen last van zouden hebben."

De heren zijn van november tot januari bezig geweest met afspraken maken met betrokken partijen en het in kaart brengen van mogelijke obstakels voor hun feest. Begin januari dienden ze de naar hun idee waterdichte, officiële vergunningsaanvraag in. Wat volgde was een lange periode van vluchtige communicatie met de gemeente, waarin laatstgenoemde meermaals aangaf ‘meer tijd nodig te hebben’. In maart zijn Pitto, Lodewijk en André, met vertrouwen in hun plan, begonnen met de kaartverkoop: om twee weken geleden ruw wakker geschud te worden.

Geen groen licht
Toen vorige week dinsdag duidelijk werd dat Stekker in de Tunnel niet door zou gaan, bracht dit op Facebook een stortvloed aan reacties teweeg: voor een groot deel steunbetuigingen van verwante organisaties en achterban, maar ook was er de kritische noot: had Vers Vermaak deze problemen niet kunnen voorzien? En natuurlijk de open deur: wacht je niet met je feest tot je een vergunning hebt? Pitto: "Zo werkt dat niet: een vergunning, zeker bij zo’n locatie, gaan ze niet drie maanden van tevoren geven. In dit gebied zijn constant veranderingen: er wordt voortdurend gebouwd. De meeste festivals krijgen pas groen licht als alles opgebouwd is, sommigen zelfs een week nadat het festival gehouden is. Wat ons te verwijten is, is dat we onderschat hebben hoe gevoelig deze locatie lag. We hadden ons plan voor ons gevoel tot in het kleinste detail uitgewerkt, maar dit bleek niet genoeg te zijn."

André valt hem bij: "Het punt van crowd control kwam neer op de angst voor te volle area’s. De politie gaf aan dat ze dat bij Trance Energy ook meegemaakt hebben, tijdens een show van Armin van Buuren. Ik mis hierbij de link tussen ons feest met tweeduizend man en een gigantisch trance-evenement met vijftienduizend man in de Jaarbeurs. Dat is van een totaal andere categorie dan het soort feesten dat wij geven. Voor de fietsen hadden we speciaal een parkeergarage vrijgemaakt, en bovendien denken we dat er ’s avonds laat op Utrecht Centraal zat plek is om die fietsen te stallen. Dan het losliggende bouwmateriaal: als je bekend bent met ons soort evenementen weet je dat het zeer onwaarschijnlijk is dat mensen elkaar te lijf gaan met bakstenen, of auto’s gaan kraken in de parkeergarage. Bovendien hebben we aangeboden om al het losliggende materiaal buiten de bouwhekken op te ruimen. In andere woorden tast ik persoonlijk nog steeds in het duister over wat er beter kan. Al met al denk ik dat de locatie voor de gemeente te gevoelig ligt, maar dat ze niet op gevoel ons feest af kunnen wijzen. Daardoor wordt het al snel een juridisch verhaal, wat traag verloopt en erin resulteert dat we amper een week voor ons feest te horen krijgen dat het niet door kan gaan.’

In de toekomst
De verantwoordelijkheid die Vers Vermaak in dit alles draagt is samen te vatten in een te optimistische inschatting over de locatie en het construeren van een vergunningsaanvraag waarin nog gedetailleerder – misschien wel tot in het absurde – de pijnpunten van de locatie behandeld worden. Daarnaast kan je je afvragen of ze misschien geen feesten zouden moeten willen geven op zulke onmogelijke locaties. Lodewijk: "We balen ervan dat we een belofte aan het publiek hebben gemaakt die we niet na kunnen komen. Maar we zien door dit alles eerder de noodzaak dat het juist wél op dit soort uitzonderlijke locaties moet. We zullen daarom ook blijven proberen om in de toekomst een Stekker in de Tunnel te organiseren in de Expeditiestraat. We hopen dat het dan meer in samenspraak kan met de gemeente. Ze zijn een toetsende instelling- maar ik denk dat ze nog veel concreter kunnen worden. Dat ze niet alleen ‘ja’ of ‘nee’ zeggen maar ook constructiever met ons samenwerken."

Pitto: "We willen de stad gewoon een betere plek maken. Als het slechte nieuws komt gebeuren er een aantal dingen: je slaapt een week niet en je denkt aan de bezoekers die je een feest hebt beloofd. Daarboven staat dat je het wel mogelijk wil maken. Het feest is niet alleen voor ons, maar ook voor andere organisatoren, kunstenaars en creatievelingen in Utrecht om te laten zien dat het in deze stad mogelijk is om zoiets te doen. Dat maakt dit alles extra treurig." Lodewijk knikt instemmend en voegt toe: "De gemeente geeft zelf aan op gekke en inspirerende plekken feesten te willen geven om de jongerencultuur te bevorderen, er vindt dus wel een verschuiving plaats. Ik denk dat ze het in grote lijnen met ons eens zijn, maar toch ook bang zijn om het echt te realiseren. We hopen dat onze achterban met ons mee wil gaan in het verbeteren van deze stad, en daar ook de adem voor heeft. We weten nu dat we op sommige vlakken onvoldoende hebben gedaan, maar we willen graag een discussie daarover in plaats van boos de deuren dicht te slaan."

Studio Stekker
De koffie wordt verwisseld voor wijn in plastic glazen, en we praten nog een tijdje door over de kunst van feesten geven. Pitto vertelt over de opzienbarende line-up van Stekker in het Park en spreekt zijn zorgen uit over de nieuwe locatie van Studio Stekker: het samenwerkingsproject een week voorafgaand aan het festival, waar alle geboekte artiesten aan meedoen. De vorige locatie, Kytopia aan de Zeedijk, wordt in de zomer ontruimd dus er moet een nieuwe plek gevonden worden. "Als het zou blijken dat Studio Stekker niet door kan gaan, ga ik mezelf wel serieus ophangen," lacht hij. Vooralsnog is dat gelukkig nog niet aan de orde; Studio Stekker gaat hoe dan ook door en voordat ze zich bij Vers Vermaak gaan verhangen moet er nog een hoop gebeuren. En dat geeft de burger moed.


Vers Vermaak heeft een groot deel van de artiesten om weten te boeken naar 10 mei. Dan zullen ze in de Ronda, de grote zaal van TivoliVredenburg, een feest geven ter vervanging van Stekker in de Tunnel.