“De tweede editie van DeSpeech is gepland in april 2011.” Zo eindigde het verslag van de eerste live-uitvoering van DeSpeech 01 in oktober 2010. De inmiddels bekende witte doos plofte dan ook keurig een van de eerste dagen van mei op de deurmat: tijd voor het vervolg.
Voor degenen die het even gemist hebben: DeSpeech is een initiatief van de Groningse band LPG. Het is een magazine/platform waarmee de band het analoge antwoord formuleert op de digitalisering van de popcultuur, aldus LPG zelf. Hoe? Door in het echt, met zoveel mogelijk mensen mooie dingen te delen. Vandaar het postpakket, ditmaal getiteld ‘Ik hou het kort’ en gevuld met een door liedjes en illustraties omkleed luisterboek van Esther Gerritsen. En niet te vergeten, met een hartelijke uitnodiging om de levende uitvoering bij te wonen.
Voor de derde en laatste uitvoering van deze tweede editie is Vredenburg Leeuwenbergh gekozen als locatie. Een navolgbare keuze, want DeSpeech 02 speelt zich af tijdens een feestdiner ter viering van een 25-jarig huwelijksjubileum. Vrienden, familie en buren zijn aanwezig en horen achtereenvolgens de vader, de zus, de moeder en een vriend van een omgekomen jongen speechen. Het verhaal van Esther Gerritsen is een vierluik dat inzicht geeft in de gevolgen van de ontwrichtende gebeurtenis op de levens en gevoelens van de sprekers.
De zaal is ingericht met lange, wit gedekte tafels die haaks op het podium zijn geplaatst. Het is een mooie vondst, waarmee een statische theatersfeer wordt voorkomen. Een stemmig zwarte Yamaha-vleugel behoort tot de standaardinventaris van Leeuwenbergh. Het instrument wordt volop ingezet en trekt daarmee een hoofdrol naar zich toe. De vleugel maant de zaal bijvoorbeeld tot stilte als Irene Wiersma oftewel Flux haar set liedjes begint met een indrukwekkend instrumentaal stuk. We zagen Jelle Paulusma eerder dit jaar al geslaagde nieuwe interpretaties geven aan zijn bestaande werk. Hetzelfde kan worden geconcludeerd over de verstilde set die hij speelt met toetsenist Elmar Klijn op de Yamaha. Tom Pintens sluit de avond achter de vleugel af met het voor DeSpeech 02 geschreven ‘Laarzen versus Zwaarden’.
De speciaal geschreven liedjes sluiten qua thematiek aan op de vier speeches die gedurende de avond te horen zijn. Acteur Dick van den Toorn en actrice Debbie Korper spreken de speech van de vader en de moeder ter plekke uit, de speeches van de zus en de vriend van de overleden jongen zijn eerder opgenomen versies. Gaandeweg de avond wordt steeds meer duidelijker dat er iets meer aan de hand is met de jongen en dat zijn vroegtijdig heengaan geen ongeluk was. De menukaart geeft ook een hint in deze richting. Gedurende de avond worden drie amuses uitgeserveerd met als namen ‘De Sprong’, ‘De Val’ en ‘De Klap’. De laatste speech, die van de vriend, maakt ondubbelzinnig duidelijk dat de jongen zelfmoord heeft gepleegd door van een brug te springen.
De Speech02 slaagt er in om verschillende artistieke disciplines samen te brengen en het resultaat als een samenhangend geheel neer te zetten. Dat de avond daarbij diverse verrassende hoogtepunten kent is vooraf natuurlijk niet af te dwingen, maar het onderstreept de juistheid van de visie van de makers op een krachtige manier. Want wie had voorzien dat LPG’s Arend Jan van der Scheer in staat was tot het schrijven van het Spinvis-achtige Ik ben van Staal maar niet van Steen’? Of dat Jelle Paulusma zou tekenen voor de mooiste tekstwending: “Ik ben zo moe en ’t wordt al licht...weer zomer” in zijn Nederlandstalige debuut ‘Zomer’? Vingers?
Het meeste indruk maakt de set van Tom Pintens. Door de indringende voordracht van zijn liedjes vol tekstuele weerhaakjes blijft zijn bijdrage tot ver na afloop van de avond doorklinken in je hoofd.
De vijfde en laatste speech komt van Arend Jan van der Scheer. Hij bedankt de vorige regering voor het wél hechten van belang aan cultuur en voor het mede mogelijk maken van De Speech.
De derde en naar verwachting laatste editie van DeSpeech is gepland in november 2011.
Gezien: DeSpeech 02, donderdag 23 juni 2011 @ Vredenburg Leeuwenbergh, Utrecht