Nieuw Utrechts crowdsourced festival Cultfest

Interview met organisator Mariangela de Lorenzo

Tekst: Eva Assink / Foto: Hans van Veen ,

Slinkende cultuursubsidies, een oerwoud aan regels en bureaucratie - iedereen die een cultureel evenement wil organiseren, krijgt er mee te maken. Voor Mariangela de Lorenzo, initiatiefnemer en organisator van het eerste Utrechtse crowdsourced festival Cultfest (8-10 juni) zijn dit eerder uitdagingen dan belemmeringen om te doen waar zij warm voor loopt: het verbinden van mensen en subculturen én het terugbrengen van speelsheid in het volwassen bestaan. Zonder enige vorm van subsidie, maar met een heleboel enthousiasme, hulp en een beetje gekte.

In de weekenden in aanloop naar Cultfest en tijdens het festival zelf kom je in werfkelders, op boten in de gracht en op andere plekken twaalf Utrechtse creatieve collectieven tegen die je hun interpretatie van het thema klank voorschotelen. In duo’s zijn ze met elkaar verbonden: geluidskunstenaars, musici en creatief ondernemers. Onder de deelnemers vind je namen als Vers Vermaak, Eindbaas, Impakt, Roos Muzikale Rariteitenkabinet, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Jan Schellink & Robert Deters, Setup en 3voor12/Utrecht, maar ook de barista’s van café The Village en ontwerpers van Utrecht Manifest.

Aan de duopresentaties - denk aan installaties, workshops, lezingen en meer- is een wetenschapper gekoppeld die de interactie met het publiek verzorgt. Onderzoek, creativiteit en experiment staan voorop. Net als de transparantie van het gehele maakproces van de deelnemende collectieven én het festival. Successen en missers worden namelijk gedeeld op de Cultfest-Facebookcommunity. Die vormen de inspiratiebron voor de verdere ontwikkeling van het festival.

Creatieven samenbrengen
Hoe komt iemand op het idee een crowdsourced festival te organiseren? Initiatiefnemer en organisator Mariangela de Lorenzo: ‘Na een poos in Berlijn te hebben gewoond kwam ik twee jaar geleden terug in Utrecht met het idee een ontmoetingsplek voor creatieven te beginnen. In Utrecht zijn zoveel mensen op eigen houtje met creativiteit bezig. Ik wilde ze samenbrengen en in een intieme, huiskamerachtige sfeer ruimte bieden aan samenwerking.’

Bij toeval stuitte De Lorenzo op een leegstaande werfkelder die perfect geschikt bleek voor dit doel. Zo ontstond haar onderneming Cult Dealer Enzo. De organisatie van de ontmoetingskelder is gebaseerd op crowdsourcing en -funding.

De Lorenzo: "Mensen leggen maandelijks € 5 in en zijn daarmee welkom om elkaar te ontmoeten, iets te organiseren of juist een georganiseerde avond te bezoeken." Deze aanpak bleek in een behoefte te voorzien. Zo groeide het plan om het uit te breiden naar een festival: Cultfest.

Crowdsourcing
Dat Cultfest een experimentele insteek heeft, is duidelijk. Maar ook de voorbereidingstijd is dat: tussen idee en uitvoering zit namelijk slechts drie maanden. De Lorenzo: "Iedereen verklaarde ons voor gek, en nog steeds. Maar wij geloven dat onze manier van denken en doen juist de kracht is van Cultfest. Door megalomaan te durven denken en te koersen op het enthousiasme dat dit plan teweegbrengt bij onszelf en anderen, krijgen we juist de gekste dingen voor elkaar. Ik ben ook ontzettend dankbaar voor alle medewerking en support die we krijgen. Zonder al die inzet is het onmogelijk een crowdsourced festival te organiseren!" 

Crowdsourced houdt voor wat Cultfest betreft in dat de festivalorganisatie de rol heeft van verbinder en facilitator, maar de ware motor van het festival is de inzet en middelen van alle betrokkenen, deelnemers en het publiek samen. Experiment als basis betekent voor De Lorenzo dat er ook dingen fout mogen gaan: "Dat hoort bij het creatieve proces. Daarbij is dit de eerste, 0.0-festivaleditie. Door te leren van successen en missers werken we aan de basis van een type festivalorganisatie -crowdsourced- die compleet nieuw is."

Subsidies
Cultfest onvangt inzet en donaties van vele enthousiaste mensen, maar doet het verder zonder enige vorm van subsidie. Kwam Cultfest daar niet voor in aanmerking? De Lorenzo: "De termijnen voor het indienen van subsidieaanvragen zijn erg lang en een festival als Cultfest is voor een subsidiegever erg moeilijk te categoriseren omdat het over cultuur, ondernemerschap en educatie gaat. Door crowdsourced te werken geven we een positieve draai aan de moeilijke tijd die de gesubsidieerde kunstsector doormaakt. We laten zien dat er nog steeds inspirerende evenementen georganiseerd kunnen worden, mits deze aansluiten op de behoefte van het moment. Door onze aanpak en een jaarlijks wisselend thema zijn we ontzettend flexibel. En door letterlijk 'ondergronds' te gaan op plekken als werfkelders, hebben we de mogelijkheid om dingen uit te proberen die in een gesubsidieerde context niet zouden kunnen."

Dat Cultfest geen subsidies ontvangt, betekent overigens niet dat het festival niet financieel gesteund kan worden. Via een eigen Voordekunst-profiel op internet kunnen sympathisanten doneren. 

Tot slot: "We organiseren Cultfest omdat het kán. Mensen zijn in deze tijd op zoek naar nieuwe verbindingen en alternatieven voor individualisme en consumptiedrang. Dat Cultfest in korte tijd al zoveel enthousiasme en inzet mobiliseert, bewijst dat er behoefte is aan zo’n playground in Utrecht. Zie Cultfest als spelen voor volwassenen!"

Te doen: Cultfest, 8 tot en met 10 juni 2012 @ diverse werfkelders, op boten in de Oudegracht en andere plekken, Utrecht.

Passe-partout voor drie dagen: € 23,50 Meer informatie: cultfest.nl