Kinan Azmeh & Eric Vloeimans geven gevoelige voorzet voor Mundial

Blazersduo bewijst ook zonder ritmesectie publiek mee te kunnen slepen

Maarten de Waal ,

Je zou het bij al dat festivalgeweld van dit weekeinde (Best Kept Secret, Elastiek) bijna vergeten, maar komend weekend staat Festival Mundial weer op het programma. Net als de afgelopen jaren heeft Paradox in dit kader een opwarmconcert georganiseerd, met deze keer twee opvallende muzikantencombinaties: de avond begint met een flamencogitarist en een Zuid-Amerikaanse percussioniste, en wordt afgesloten door een Nederlandse trompettist en een Syrische houtblazer. Dat veel mensen nieuwsgierig zijn naar de uitkomsten van deze experimenten, blijkt wel uit de drukte in de zaal op deze laatste zondagavond voor de zomersluiting.

MAURICE LEENAARS & SIMONE SOU

We beginnen de avond met twee muzikanten die behoorlijk thuis zijn op het Paradoxpodium: Maurice Leenaars, de Nederlander met het Spaanse hart die is uitgegroeid tot één der beste flamencogitaristen van de Lage Landen, en Simone Sou, de van oorsprong Braziliaanse percussioniste die we een behoorlijk aantal jaren geleden al mochten bewonderen bij een hele reeks van pre-Mundialconcerten, toen ze samen met het New Yorkse Ethel String Quartet op de Paradoxplanken stond. Die concerten staan ons nog levendig bij en hebben waarschijnlijk ook bij haar een positieve indruk achtergelaten, want ondertussen is ze naar Tilburg verhuisd en heeft ze al heel wat concerten in onze omgeving gegeven, onder andere met mede-importtilburger Oleg Fateev. Nu is Simone een even felle als veelzijdige percussioniste, die zich van een hele reeks exotische en ongebruikelijke slaginstrumenten weet te bedienen, maar hoe zal dat samengaan met het eveneens hartstochtelijke maar toch ook ranke, soms erg subtiele geluid van de flamencogitaar?

Welnu, bij het eerste nummer houdt Simone zich erg in, en produceert slechts af en toe wat geluiden die bij ons associaties oproepen met smachtend, misschien ietwat gekweld gefluit van uitheemse (oerwoud)vogels, waardoor het gitaarwerk van Maurice nog erg op de voorgrond blijft. Bij het daaropvolgende werkje pakt ze er echter haar drumstokken bij en begint ze bij vlagen vrij dominant op haar drumstel te roffelen. Dat is even wennen, maar Maurice houdt zich goed staande en eigenlijk pakt de combinatie wonderwel goed uit. De beide artiesten lijken bij elke compositie goed nagedacht te hebben over de klankkleur die het beste bij de gitaarlijnen past, en Simone bespeelt bijna per nummer een ander instrument (onder andere de veel bij capoeira gebruikte berimbau en de cajón, een soort kist die ook vaak bij flamenco-optredens te zien is, hoewel hij oorspronkelijk uit Peru komt), en kan soms de verleiding niet weerstaan er ook wat bij te zingen. Goed, voor flamencopuristen zal een en ander waarschijnlijk aanstootgevend zijn en soms raakt men ook wel ver van het flamencopad verwijderd, maar de klanken vloeien vrijwel overal natuurlijk samen, het geheel klinkt nergens gekunsteld, en dat is waar het uiteindelijk toch om gaat. Een verrassend geslaagde ontmoeting van muzikale idiomen.

KINAN AZMEH & ERIC VLOEIMANS

De meeste artiesten van vanavond zijn eigenlijk geregeld te gast in de jazztent van Tilburg, maar de Syriër Kinan Azmeh is een wat zeldzamer verschijning (en waarschijnlijk de voornaamste reden voor de meeste aanwezigen om er vanavond bij te zijn). Zijn voorstel aan Eric om eens als duo te gaan optreden wekte aanvankelijk bevreemding bij de laatste, die bang was dat de combinatie van trompet en klarinet nu niet echt garant zou staan voor een spetterend muzikaal feestje. Dat Azmeh echter wel degelijk gelijk had met zijn idee, ervaren we vanavond aan den lijve.

Het duo begint bijzonder duister en ingetogen, een sfeer die we van Vloeimans niet echt gewend zijn, maar die met de huidige situatie in Syrië een maar al te begrijpelijke achtergrond heeft. Die toestand komt verderop in het optreden nog terug, maar eerst worden we vergast op een nummer waarin Azmeh laat horen het nodige van de avant-garde te hebben opgestoken, getuige de zeldzaam ingenieuze klankvervlechting van het klarinet- en trompetgeluid. Hieropvolgend treden zijn Arabische roots en ook de daar helaas heersende ellende weer meer op de voorgrond, maar dat niettegenstaande kennen zijn composities een opvallend warme toon, waarbinnen een typisch Arabisch klinkend mysterieus-melancholiek begin langzaam en laag voor laag opgebouwd wordt tot een muziekstuk dat erin slaagt tegelijkertijd droevig, hoopvol, troostrijk en bovenal diep-menselijk en zachtmoedig te klinken ('bitter-sweet', zoals Kinan het zelf omschrijft). Tussendoor horen we nog een door Vloeimans geïnstigeerde impressie van het fabrieksleven, met een glansrol voor diens elektronisch vervormde trompetklanken en treffend begeleid door een monotone beat, en zowaar ook een nummertje van Vloeimans' succesvolle project Gatecrash met animatie (goed, het duurt even voor die ook daadwerkelijk op de schermen verschijnt, maar dat mag de pret niet drukken). Na het wegsterven van de laatste klanken van de reguliere set snakt het publiek naar meer, en uiteraard zijn Vloeimans en Azmeh niet te beroerd nog een toegift te geven. Een prachtig einde van een zeer geslaagd concertseizoen in Paradox, dat ongetwijfeld na de zomerstop een waardig vervolg krijgt.