Als je nog nooit gehoord hebt van Maria Tănase, is je dat zeker vergeven, maar deze volkszangeres, die leefde in de eerste helft van de twintigste eeuw, blijkt een geweldige beroemdheid in haar thuisland Roemenië. Diva Oana Cătălina Chiţu brengt ter gelegenheid van het honderdste geboortejaar (en tevens vijftigste sterfjaar) van haar vermaarde landgenote een ode aan haar werk, waarmee ze deze dag op het hoofdpodium het spits mag afbijten. Vergezeld van een waarlijk internationale begeleidingsband (een drummer uit Griekenland, een bassist uit Kazachstan en ga zo maar door) vertolkt ze een serie liederen van de legendarische zangeres, waarin het eeuwige thema van de ongelukkige liefde een centrale plaats inneemt. Een enkele keer mengt de Siberische gitarist wat funk door het geluid, maar over het geheel genomen zijn de interpretaties traditiegetrouw. Een mooi begin van de zondag. (WdW)
Knetterend koper en kleurrijke kostuums op slotdag Gipsy Festival
Muzikale reis voert van Roemenië via Spanje naar India en Macedonië
Ook op de tweede en laatste dag van het Gipsy Festival bleef de temperatuur suboptimaal voor een openluchtfestijn, maar dat mocht de pret verder niet drukken: met grootheden als zangeres Oana Cătălina Chiţu, flamencoster Carmen Fernandez en onorthodox accordeonist Koby Israelite plus wervelende performances van de Basily Boys en Bollywood Masala Orchestra kon het niet misgaan.
OANA CĂTĂLINA CHIŢU ZINGT MARIA TĂNASE
BASILY BOYS FEATURING NOA EYL & TUCSI BASILY
Het Gipsy Festival doet altijd weer haar best afwisselend en veelzijdig te programmeren, maar gelukkig zijn er ook een aantal min of meer vaste waarden: de verhalen van Gadjo Joe bijvoorbeeld, of de charmant over haar woorden struikelende presentatrice. In dat rijtje hoort ook de muzikale bijdrage van de familie Basily thuis. De trouwe festivalganger ziet de leden van deze muzikale zigeunerfamilie door de jaren heen ouder worden, en dat geldt zeker voor de jonge knapen die vandaag op het podium staan, de Basily Boys. Op die leeftijd kunnen enkele jaren een heel verschil maken in speltechniek, en het moet gezegd: de ´hoofdgitarist´, Zonzo Basily, betoont zich vandaag een jonge meester in de gipsygitaarmuziek. Uiteraard komen weer de nodige liederen uit het repertoire van Django Reinhardt voorbij, maar men waagt zich ook aan andere stukken, en eigenlijk komt alles even goed uit de verf, hoewel Zonzo ervoor moet waken virtuositeit geen doel op zich te laten worden (maar afijn, op die leeftijd wil je natuurlijk tonen wat je in huis hebt). Zijn neven ondersteunen hem trouw en kundig op slag- en basgitaar (de basgitarist studeert overigens op het conservatorium en blijkt ook prima op een bij tijd en wijle als cimbalom klinkende piano uit de voeten te kunnen). Een ware revelatie van dit optreden is verder gastviolist Noa Eyl, die een grote virtuositeit op zijn instrument koppelt aan een expressieve mimiek die bij vlagen prettig komisch-relativerend aan doet. De oude meester Tucsi Basily kijkt een en ander vaderlijk goedkeurend aan, en laat en passant zien het vioolspelen ook nog niet verleerd te zijn. Een van de persoonlijke hoogtepunten van deze zondag. (MdW)
PROJEKT RAKIJA
Of het nu stralend of zoals vandaag eerder kil weer is, met Projekt Rakija op de planken kun je altijd uitgaan van een uitgelaten feestje. Wat wil je ook met een dermate uitgebreide schare enthousiaste muzikanten dat zelfs het grote podium enigszins bescheiden lijkt. Als winnaar van de vorig jaar gehouden Dutch Balkan Blues Contest heeft de groep rond Bosnische gitarist Igor Sekulovic vandaag de gelegenheid een aantal gasten uit te nodigen, maar aangezien men aan muzikanten al bepaald geen gebrek kent, heeft men wijselijk besloten in plaats daarvan een tweetal (buik)danseressen aan het gezelschap toe te voegen. Dat dit geen verkeerd idee is, blijkt wel uit de leuke respons van het publiek, dat vanwege een tamelijk gevorderde gemiddelde leeftijd weliswaar niet direct wild aan het dansen slaat, maar er desondanks een opgewekt partijtje van maakt. [Naderhand gaat de hele bende inclusief dansend vrouwvolk nog naar het ziekenhuis om organisator Albert Siebelink aldaar op te vrolijken: een geweldig initiatief natuurlijk.] (WdW)
CARMEN FERNANDEZ
Geen editie van het Gipsy Festival is compleet zonder een flamenco-act, en deze keer is het Carmen Fernandez die de eer van de typisch Spaanse zigeunermuziek hoog mag houden. Dat doet ze met de passie en de overgave, alsook de flair en het stijlgevoel die het hart van elke flamenco-liefhebber sneller doen kloppen. Carmen schijnt uit een oud flamencogeslacht te komen, maar hoewel de zang van haar en haar mannelijke partner en het gitaarspel inderdaad traditioneel aan doen, lijkt ze toch niet vies van enige muzikale nieuwlichterij: een toetsenist zijn we zelf in elk geval nog niet eerder bij deze muziekstijl tegen gekomen. De sfeervol melancholieke achtergrondklanken van dit instrument sluiten wat ons betreft echter naadloos aan bij de gedoemde en allesverterende passie die uit de kelen en de gitaar van de andere muzikanten spreken. Uiteraard is er ook een danseres, die een en ander lichamelijk uitbeeldt met het gestamp van haar hoefjes en bijbehorende smachtende blik. Een optreden die elke liefhebber van het genre tot intense tevredenheid zal hebben gestemd, al blijft de intieme beslotenheid van een café-achig etablissement waarschijnlijk een meer ideale setting om dit soort breekbare muziek te genieten dan een wat rumoerige festivalweide met een maar deels geïnteresseerd publiek. (MdW)
BOLLYWOOD MASALA ORCHESTRA
De prijs voor meest bont spektakel van de dag gaat zonder twijfel naar het Bollywood Masala Orchestra, dat de naam van India als land van fakirs en felle kleuren zeker waar maakt. Het mag misschien op het eerste oog een beetje bevreemden dat een gezelschap uit deze contreien op het Gipsy Festival staat, maar dat is bij nadere beschouwing toch niet zo bizar: het zigeunervolk heeft daar namelijk naar verluidt zijn wortels. Het zou in ieder geval wel de voorkeur voor zang, dans en opvallende uitdossingen verklaren, want daarin blinken deze verre gasten duidelijk bijzonder uit. Niet alleen geven ze een warmbloedige muzikale show, ook wordt er kunstig met water, vuur en een klein spijkerbed gespeeld en treden drie steeds extravaganter geklede danseressen op. Het Europese circus zou er voorwaar nog heel wat van kunnen opsteken. (WdW)
KOBY ISRAELITE
Kobus (voor intimi ´Koby´) de Israëliet brengt zijn werkjes uit op John Zorns Tzadik-label, en dan kan de ingewijde al zo´n beetje raden in welke richting de muziek zal gaan: een soms misleidend kalm, dan weer hectisch, schizofreen allegaartje waarin al dan niet aan de populaire muziek ontleende deunen worden onderbroken door woedende noise-erupties - sfeervolle stukken afgewisseld met een gespring van de hak op de tak dat het een lieve lust is. En dit is inderdaad exact het soort klanken dat Koby de Londenaar en zijn makkers over het geïntrigeerde en hier en daar enthousiaste publiek uitstorten. Koby zelf bespeelt de wellicht weinig hippe accordeon, maar doet dit met zo´n overtuigingskracht en ´in your face´-attitude dat niemand in zijn bijzijn dit instrument voor ´belegen´ zal durven verslijten. Zijn warm ingepakte maar alerte rockmaten houden iedereen bij de les en maken het schier onmogelijk gedurende dit optreden eens rustig bij te praten met oude bekenden. Een van de meest onontkoombare concerten van vandaag, dat blijkens zijn slotwoord ook naar de zin van Koby was (¨I love your country and would have liked to live here, if only you had one or two mountains¨). (MdW)
BRAKA KADRIEVI FEATURING DEMIR ALI NATO & AMZA TAIROV
Aan alle goeds komt een eind, zo ook aan dit zeventiende International Gipsy Festival – maar niet voordat het Macedonische Orkestar Braka Kadrievi heeft laten zien wat het in huis heeft. Bij een spetterende afsluiting hoort natuurlijk veel schetterend koper, een metaal dat bij deze band gelukkig ruimschoots aanwezig is. Niet alleen dat: dankzij haar speciale gasten beschikt deze groep ook over een saxofonist die door zijn indrukwekkende ademhalingstechniek schier eindeloos kan doorblazen en een zanger/toetsenist die garant staat voor ijzersterke melodieën. Voeg daar nog een uitgebreid arsenaal percussie aan toe en je hebt een explosief mengsel waarbij stilstaan welhaast onmogelijk wordt, zoals de dansvloer voor het hoofdpodium ook bevestigt. De weersomstandigheden mogen dan niet ideaal geweest zijn gedurende dit weekend, het Gipsy Festival kan weer een mooie editie bijschrijven. (WdW)