De laatste dagen van Café Marleen

Gronings cultureel brandpunt sluit deuren

Tekst: Lilian Zielstra Foto's: Bob de Vries en Jan Westerhof ,

Aan de Kleine Pelsterstraat is een café waar de ramen altijd beslagen zijn. Binnen is het een verzamelplaats van Groningse dichters, muzikanten en schrijvers. Allemaal zijn ze door Marleen Vermooten en haar vriend Jan Strikwerda onder de vleugels genomen. Helaas sluit het café in januari zijn deuren. 3voor12 groningen ging in gesprek met caféhoudster Marleen over de sluiting en de betekenis van het café in Groningen.

Wanneer je een gesprek met Marleen in haar café houdt, word je soms onderbroken. Ze wordt met regelmaat aangesproken door stamgasten die haar een knuffel geven of even met haar willen praten. Café Marleen heeft het gevoel van een huiskamer, het is er knus en warm. Aan de muur hangen familieportretten van barmensen en ook een foto van een jonge Marleen. Er is een plank met bordspellen. Marleen geeft ons een biertje en schuift bij ons aan.

Begin en initiatieven

“Ik heb eigenlijk altijd al bijbaantjes in de horeca gehad”, vertelt ze. “Ik ben afgestudeerd aan de kunstacademie in Tekenen en Schilderen, maar ik werkte bij de Vestibule achter de bar. En later was ik PR-medewerkster bij de Walrus, daar organiseerde ik al heel veel. Voornamelijk avonden met bandjes en songwriters. Ik was toen al samen met Jan en we begonnen zelf een café. We moesten toen een naam bedenken en toen zei Jan: ‘Waarom noem je het niet gewoon Marleen?’” Voor Marleen was het niet moeilijk om te verzinnen wat ze allemaal in haar kroeg wilde doen. “Ik wilde een huiskamercafé met een ontspannen sfeer. Met familiefoto’s aan de muur en stamgasten aan de bar, met muziek en literatuur. Dat is gelukt. Het café is een begrip in Groningen geworden.”

Een van de initiatieven van Café Marleen is de Songclub. “Die is opgericht door Bert Hadders. Hij had eigen liedjes en schreef regelmatig wat, maar hij kon wel een stok achter de deur gebruiken om meer nieuwe liedjes te schrijven. Veel muzikanten dachten daar hetzelfde over en waren enthousiast. Dus werd de Songclub opgericht, waar songwriters tweemaandelijks nieuwe liedjes spelen. Dat kan heel mooi hier, omdat we een echt luisterpubliek hebben. Het is echt stil als je speelt. Het publiek fungeert dan als een klankbord.”

Diezelfde ontspannen sfeer helpt ook de schrijvers en dichters van Groningen. “De Dichtclub is opgericht door schrijver en dichter Karel ten Haaf. Je hebt bijvoorbeeld André Degen, die zit er al vanaf het begin bij, dus twaalf jaar. Maar ook jonge dichters komen bij De Dichtclub en krijgen daar een podium om dingen uit te proberen. Veel Groningse dichters zijn hier begonnen.” Behalve poëzie kan ook proza bij Marleen terecht. Maandelijks is namelijk de Prozaclub, waarin voornamelijk schrijvers van de Groningse uitgeverij Passage voordragen. “En we hebben ook nog de Meindert, Igor, Pepr & Kesanova Show. Zij hebben hun eigen show en de nieuwe liedjes die ze daarvoor maken, kunnen ze hier uitproberen. Het publiek krijgt dan een voorproefje.”

Sluiting en toekomst

In mei kwam het nieuws dat het niet goed met Jan ging. Helaas is zijn situatie sindsdien alleen maar verslechterd. “Het ging financieel al moeilijk en toen Jan ziek werd, kon hij niet meer meehelpen in het café. Ik heb lang getwijfeld en afgewogen, maar het is beter om te sluiten. Ik wil mijn tijd met Jan doorbrengen en leuke dingen met hem doen.” Het nieuws dat het café per 1 januari gaat sluiten zorgde voor veel reuring. “Er waren mensen die een reddingsplan wilden opstellen. Heel lief en het geeft aan hoe betrokken iedereen is. Iedereen voelt zich hier thuis.”

Marleen denkt met veel plezier terug aan haar tijd in het café. Een van haar favoriete herinneringen is de feestavond die werd gehouden toen het café tien jaar bestond. “De Songclub presenteerde toen een cd met allemaal liedjes over het café. Dat was hartverwarmend.” De liefde die Marleen voor ‘haar’ muzikanten en schrijvers voelt, is wederzijds. Wanneer je spreekt met een van de artiesten die in café hebben opgetreden, geven ze allemaal ongeveer hetzelfde antwoord: Café Marleen is een kweekvijver, een speelplaats voor artiesten om nieuwe dingen uit te proberen. Marleen: “Ja, ik heb heel veel dingen georganiseerd. Voor oude bekenden en jonge nieuwkomers. Ik wil artiesten stimuleren.” In de toekomst zal Marleen waarschijnlijk weer dingen gaan organiseren, zij het niet in haar eigen kroeg. Het is wat ze altijd heeft gedaan, waar ze goed in is en wat bij haar hoort. “Ik blijf er wel bij betrokken. Ik weet nog niet precies hoe, maar ik ga nog niet weg.”

Er zijn nog drie avonden in december waarop je Café Marleen kunt bezoeken. Op vrijdag 26 december is er Kerstfeest met de Nozems, met muziek van onder andere Inge van Calkar, Cochon Bleu en Bert Hadders. Op zaterdag 27 december is er de oudejaarsquiz, waarvoor je je nog kunt opgeven. Ten slotte is er op zondag 28 december een optreden van The Suitable Guys, die allerlei popcovers brengen.