“PopEi moet hét popcentrum van Eindhoven worden”

Interview met PopEi-directeur Frans-Jozef van Lieshout

Tekst: Rob de Vries ,

Per 1 september 2012 is Eindhovens popcentrum PopEi een zelfstandige stichting. Het financiële boekjaar wordt nog afgemaakt bij de gemeente Eindhoven, maar in principe staat PopEi al op eigen benen. Na het faillissement in 2009 een mooie ontwikkeling die wordt vervolgd met de opzet van nieuwe concepten gericht op een grote(re) rol als poppodium en muziekcentrum. Een uitstekend moment voor 3voor12/Eindhoven om in gesprek te gaan met de man achter deze stap voorwaarts: directeur Frans-Jozef van Lieshout.

PopEi sinds het faillisement in 2009

Het popcentrum PopEi kent mede door vele indianenverhalen uit het verleden een roemruchte geschiedenis. Vooral oud-directeur Fred Sparringa wordt in die verhalen niet gespaard door oud-werknemers en ex-bestuursleden van de dan net failliete instelling. Er is een beeld geschetst van een man die als een dictator op zijn troon zit en met een aantal familieleden het bedrijf om zeep helpt. Een beeld dat niet juist is, zo zegt zijn opvolger. “Niks is uit de lucht gegrepen, verhalen zijn altijd wel ergens op gebaseerd, maar zoals nu alles wordt toegeschreven aan één persoon, is onterecht. Ik ben vanaf maart 2009 bij PopEi betrokken, en heb nog met de oud-directeur samengewerkt om te onderzoeken hoe PopEi financieel gezond kan worden. Ik heb hem toen echt meegemaakt als een heel integere man. Uit emotie is er denk ik door de oud-werknemers en bestuursleden destijds wat frustratie geuit, maar in mijn ogen zijn dat nooit goede woordvoerders. Op deze manier is Fred Sparringa beschadigd en dat is volgens mij echt onterecht. Hij is er mede verantwoordelijk voor dat PopEi in deze vorm bestaat, en natuurlijk als directeur van een stichting die failliet gaat heb je daar schuld in, maar niet op de manier zoals het nu door sommige media naar buiten is gebracht.”

Sinds 2009 is er een doorstart gemaakt na een onderzoek dat uitgevoerd is in opdracht van PopEi. Hieruit is voortgekomen dat Frans-Jozef sinds 2009 aan het roer staat van de stichting PopEi. Volgens hem is er sinds die tijd al een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. “Wij zijn echt aan het veranderen. Toen ik hier begon, zat er in dit nieuwe pand nog de oude cultuur die heerste in de Zoutstraat destijds. PopEi is altijd een beetje underground geweest, maar moet meer een popcentrum worden voor iedereen. Daar geven we al invulling aan, maar moet nog wel groeien. Het moet zo zijn dat iedereen die met een muziekvraag zit, bij PopEi terecht kan. Of dat nu gaat om het laten maken van een gitaar, vragen over het opnemen van een album, optreden in onze zaal, of oefenen in één van onze twintig beschikbare oefenruimtes. Dit is iets wat al op grote schaal ingevuld wordt. maar dat mag nog wel verder groeien, vanuit onszelf en vanuit de samenwerkingen die we met andere partijen aangaan.”

Samenwerkingen

PopEi werkt al sinds de aanstelling van Van Lieshout samen met verschillende instanties en bedrijven. De Effenaar is hiervan een voorbeeld, maar ook andere partijen worden aangesproken om samenwerkingen aan te gaan. “Met de Effenaar is iets kleins, de verhoudingen lagen in het verleden om onduidelijke redenen niet zo goed. Op een gegeven moment ben ik daar gewoon binnengestapt en heb ik gezegd dat ik met hen samen wilde werken. PopEi richt zich een beetje op de onderkant van de muziekwereld, de beginnende bandjes, daartegenover staat de Effenaar en tussen die twee zit best wel een groot gat. Daaruit is voortgekomen dat we met Pasen ‘Verse Eieren’ kunnen doen, een showcase festival waarin Eindhovens talent centraal staat. We werken daarbuiten ook samen met vele muziekscholen en gewone basisscholen. We werken bovendien samen met verhuurders van de apparatuur en er zit iets leuks aan te komen in een samenwerking met Woonbedrijf. Met hen gaan we in verschillende wijken een muziekactiviteit organiseren. We proberen sowieso veel zelf te doen, maar schuwen samenwerkingen zeker niet.”

De samenwerking met de Effenaar is dus al in een kleine vorm begonnen maar zou als het aan PopEi ligt nog wat intensiever kunnen worden. “Ik heb een aantal ideeën neergelegd, maar de Effenaar zag dat nog niet echt zitten. Ik ben er uiteindelijk ook met de insteek heengegaan dat ik sowieso iets met ze wil doen, dan begint het in ieder geval. Op die manier leren we elkaar een beetje van binnenuit kennen, en daardoor is de drempel ook een stuk lager geworden. We weten wat we van elkaar kunnen verwachten en dat is een prettige gedachte. In het verleden was de band zoals gezegd niet echt optimaal, de reden daarvoor is zowel bij mij als bij de Effenaar onbekend. Mijn geluk is dat ik zelf niet uit de muziekwereld kom en dus als relatieve buitenstaander gewoon binnen kon stappen bij de Effenaar.”

Functie van PopEi

Als voornaamste doelstelling vermeldt de website van PopEi het verhuren van repetitieruimtes. Een doelstelling die wel enigszins verouderd is volgens Van Lieshout. “Sowieso komt er een nieuwe website begin volgend jaar. Het verhuren van de ruimtes is niet een doelstelling op zich, maar door de drukte rondom juridische procedures en andere zaken hebben we besloten die teksten nog niet allemaal te gaan veranderen. In de statuten van de stichting staat echter als doelstelling: het initiëren, stimuleren, faciliteren en organiseren van muziekgerelateerde activiteiten.”

Een vrij ruime doelstelling die eigenlijk wat de muziekwereld betreft allesomvattend is. “Op het gebied van initiëren proberen wij zelf dingen op te zetten. Stimulerend zijn we in het signaleren van nieuwe acts die wij een kans willen bieden. Faciliteren doen we dan op het gebied van de repetitieruimtes en de opnamestudio die we hebben. En organiseren zie je bijvoorbeeld terug in de programmering die we zelf hebben.”

Programmering

PopEi organiseert een groot aantal muzikale activiteiten. Het heeft een eigen programmering met losse bands die komen optreden of bijvoorbeeld hun album komen presenteren. Maar daarnaast hebben ze ook een aantal terugkerende conceptavonden zoals de Field Sessions, Wat De Pop Schaft en The Kids Are Allright. “Daarbij werken we ook nog samen met het Rock City Institute. Zij hebben een aantal keer per jaar een showcase-avond waarop de bands zich kunnen presenteren aan een publiek. Bovendien zijn zij hier vijf dagen per week aanwezig in de repetitieruimtes waar de opleiding haar lessen verzorgt. Dat gaat dan om aardig wat ruimtes, ongeveer vijftien daarvan worden overdag gebruikt voor de opleiding. Er zitten hier dan dagelijks toch wel twintig tot dertig bandjes te repeteren. Wij faciliteren dan in de back-line voor de bands en zorgen dat aan het eind van de dag de ruimtes klaar staan voor de particuliere bandjes die hier vooral doordeweeks veelvuldig te vinden zijn. In de weekenddagen zou de bezettingsgraad nog wel wat omhoog kunnen.”

Afgelopen september organiseerde PopEi voor de eerste keer het Sonic Boom festival, maar ook andere initiatieven vonden de afgelopen maanden voor het eerst plaats zoals Nachtjacht. Bij laatstgenoemde speelt Hunting The Robot de rol van programmeur en organisator. PopEi staat open voor een verlenging van beide evenementen. “Sonic Boom willen we structureel neer zetten als een jaarlijks terugkerend evenement. De eerste editie was een succes en er komt zeker een tweede jaargang bij. Sonic Boom is perfect in de stijl van PopEi. Wij proberen dingen te doen op de lange adem. Misschien is het over tien jaar wel een dusdanig groter succes gebleken dat we er ook een ticketprijs voor kunnen vragen, of misschien wel een buitenpodium kunnen plaatsen, maar in principe bouwen we dat rustig op. Het moet uiteraard wel passen binnen de filosofie van de stichting. Dat betekent dat wij willen dat beginnende bands de kans krijgen binnen onze stichting te groeien. Een beginnend bandje kan bij ons podium ervaring opdoen bij Wat De Pop Schaft, en kan op die manier steeds groter uitgroeien en wellicht op de line-up van een festival als Sonic Boom terecht komen. Daaromheen zullen we dan nog wat meer regionale acts boeken, en wellicht voor de uitstraling nog wat grotere landelijke bands, maar in principe ligt ook hierbij de focus nog steeds op Eindhoven. Iedereen wil tegenwoordig een festival organiseren; ze schieten als paddenstoelen uit de grond. Ik denk dat wij uniek kunnen zijn door ons juist te richten op de lokale bands die wij een podium willen bieden en de mogelijkheid willen geven uit te groeien tot een grote act.”

PopEi richt zich met name op de Eindhovense muziekscene, en een kleine regio daarbuiten. Een bewuste, enigszins verplichte, keuze die ook te maken heeft met de subsidie die de stichting ontvangt. “Wij krijgen subsidie en zijn dus schatplichtig aan de gemeente Eindhoven. Natuurlijk staan wij ook open voor muziek van buiten de stad, en eventueel zelfs het buitenland, maar in eerste instantie richten wij ons op Eindhoven en haar regio.”

Bands verbinden aan PopEi

“Bands als Hunting The Robot proberen wij, net als andere Eindhovense bands, wel aan ons te verbinden. Zanger Elvin Usidame is bijvoorbeeld ook vrijwilliger bij ons. Hij werkt als stage-manager op verschillende avonden en is daarnaast jurylid in Wat De Pop Schaft. Op die manier willen wij bandjes die in opkomst zijn wel aan ons binden. Naast Hunting The Robot hebben we bijvoorbeeld ook in de frontvrouw van The Dirty Denims, Mirjam Sieben, onze communicatiemedewerker gevonden. Op die manier probeer ik me, van huis uit controller van beroep, wel te omringen met mensen die met twee benen echt in de muziekwereld staan. Ook zodat mensen van buitenaf weten dat ze bij PopEi medewerkers kunnen treffen die weten waar ze het over hebben.”

Van Lieshout is dus niet direct uit de muziekwereld afkomstig. Als bezoeker en muziekliefhebber is hij echter wel altijd met muziek bezig geweest door bands te bezoeken en naar festivals te gaan. “Ik probeer me zo weinig mogelijk met de programmering te bemoeien, maar ik heb uiteraard wel een mening. In ons wekelijks programma-overleg zal ik daarom ook zeker niet schuwen die te geven. Als ik iets echt niks vind, of niet bij PopEi vind passen, zal ik dat zeker aangeven.”

Toekomstvisie

PopEi is dus nu zelfstandig, maar zal niet drastisch veranderen door die stap. “Op de lange termijn is de missie dat PopEi hét popcentrum van de regio Eindhoven wordt. We hebben een fantastische accommodatie en de faciliteiten om die rol op ons te nemen. Maar we zijn niet afhankelijk van onze locatie in Het Klokgebouw. We gaan ook buiten het pand onze kennis delen, door bijvoorbeeld een activiteit met Woonbedrijf te doen, maar ook door op basisscholen pakketten aan te bieden om kinderen in aanraking te laten komen met popmuziek.”

“Als voornaamste pijler van de organisatie vind ik ook dat PopEi verbindingen moet maken, samenwerkingen moet aangaan. Dat is met bijvoorbeeld de Effenaar, maar ook met scholen. Op sociaal-maatschappelijk gebied willen wij die samenwerkingen aangaan. Wij werken al vele jaren met veel jongeren, en met - mooi gezegd - mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Wij zijn bovendien een samenwerking aangegaan met NEOS, een Eindhovense organisatie voor dak- en thuislozen. Wij gaan de exclusieve dagbestedingsplek worden voor deze organisatie, en bieden zo zwerfjongeren een mogelijkheid om in onze stichting een plek te vinden.”

Op muzikaal gebied is PopEi uiteraard ook niet stil blijven staan, zo komt er onder meer een samenwerking aan met DommelValei, dat een aantal dance avonden zal gaan invullen in PopEi, maar ook met Brabant Open Air wordt de samenwerking gezocht. “De eerste editie die hier plaatsvond op Strijp-S was niet een heel groot succes en wij zouden graag iets met die organisatie willen doen. Zij zijn nog in overweging of er een tweede editie komt, maar ik heb wel voorgesteld om het Brabantse aspect, dat in mijn ogen ontbrak in de laatste editie, voor onze rekening te nemen.”

PopEi is in ontwikkeling, net als Strijp-S. Het gebied rond de oude Philipsfabrieken is in opkomst merkt ook de PopEi-directeur. “Het begint hier steeds meer te leven, maar ook PopEi zelf begint steeds meer te leven in de stad. Waar ik in het verleden zelf op pad ging om samenwerkingen op te zoeken, komen ze nu ook veelal naar ons toe. En dat is ook wat ik wil, dat mensen weten dat ze bij ons terecht kunnen. Wij staan echt open voor samenwerkingen en willen met iedereen die een goed idee heeft om tafel zitten.”

Gesproken: Frans-Jozef van Lieshout, op 26 oktober 2012, in het café van PopEi.