Voor de zesde keer vindt in Doornroosje het Soulcrusher festival plaats, een tweedaags evenement op 20 en 21 oktober 2022, dat draait om de hardste, meest intense en donkerste genres van de muziek. Voorgaande edities wisten te overtuigen met een grote diversiteit aan bands, en dat is dit jaar niet anders. Zo kunnen oudgedienden Unsane en Envy terugkijken of een mooie carrière, terwijl Predatory Void dit weekend juist voor het eerst op het podium staat.

Vrijdag Soulcrusher 2022

Het festival wordt geopend door het Nederlandse Ter Ziele (niet te verwarren met het Belgische Ter Ziele dat tussen 2016 en 2018 actief was). Sinds 2020 zijn ze een Nederlands antwoord op die bruisende Belgische post-metal scene, en ondanks dat ze pas twee singles uitgebracht hebben, weten ze vandaag prima te overtuigen. Live klinkt ‘Losing The Will To Drown’ net even iets rauwer waardoor melodieuze elementen wat in het gedrang komen, maar het is een veelbelovende start van zowel het festival als de band in kwestie.

Op de Red Stage in de grote zaal wordt afgetrapt door Winterfylleth, een Britse black metalband die zijn sporen de afgelopen zestien jaar al ruimschoots heeft verdiend. En het is niet moeilijk te achterhalen waarom dat zo is. De nummers hebben een vol geluid, waardoor ze zowel voor de doorgewinterde metalhead als voor de nieuwkomer toegankelijk zijn. Met ‘Absolved In Fire’ en ‘A Soul Unbound’ heeft Winterfylleth nummers die de afgelopen tours uitgegroeid zijn tot vaste waarden, maar ook relatief nieuwe nummers als titeltrack ‘Reckoning Dawn’ klinken live een stuk levendiger.

Hoewel de heren van het Britse Conjurer eerder dit jaar pas hun tweede album hebben uitgebracht, heeft de band in de tussentijd een aardige reputatie opgebouwd. Daarnaast wisten ze met Páthos de hoge verwachtingen prima waar te maken. Live doen ze dat vandaag ook. Het genre? Wie het weet mag het zeggen: we horen black metal, veel hardcore, progressieve death metal á la Gojira en verraderlijke intermezzo’s. Dat alles wordt gemengd tot een bijzondere agressieve en aanstekelijke mix. Alle twijfels van het publiek worden achteloos weggenomen: de eerste verrassing van het festival is een feit.

De black metal van Gaerea doet meer dan eens denken aan het werk van Behemoth, al neigt de presentatie op het podium ook wel naar Ghost. De Portugezen brachten een maand geleden hun derde langspeler Mirage uit en laten daar vanavond aardig wat nummers van horen. De band kent echter een valse start: ‘Conspiranoia’ klinkt lang niet zo scherp als dat ze het op Limbo hebben vastgelegd. Gelukkig weet de band zich al snel te herpakken en klinkt nieuw werk als ‘Mantle’ vandaag heel erg goed. Het levert een vermakelijke liveshow op.

Ter Ziele

We blijven nog even in de Mediterraanse sferen met Buñuel. De Italiaanse groep brengt uitdagende noise rock met een fijne post punk vibe, maar afgaande op het publiek in de zaal stonden ze niet bij iedereen op het must-see lijstje. Wie er echter wel staat wordt getrakteerd op een show zo vet dat het bijna uit de speakers druipt. Eerder dit jaar completeerde ze hun trilogie met het album Killers Like Us, maar behalve nieuwe tracks als ‘Hornets’ worden ook schurende oldies als ‘Dump Truck’ gespeeld. Muzikaal klopt alles al tot in de puntjes, maar frontman Eugene Robinson brengt de nummers echt tot leven. Een van de fijnste bands op deze eerste dag!

Drie jaar na de show van Gaahls WYRD als support van het Mayhem, is de Noorse formatie terug in Doornroosje. Frontman Gaahl, onder meer bekend van zijn werk als frontman van Gorgoroth (en het daaruit voortkomende God Seed), trekt veel bekijks, maar wandelt muzikaal nauwelijks buiten de gebaande paden. Daarbij komt dat de frontman niet al te enthousiast over het podium sjokt, waardoor het vooral bij een show voor de echte fan blijft. Met nummers van zowel recent werk als covers uit het Gorgoroth/God Seed-tijdperk is er voor deze liefhebbers genoeg te genieten, maar echt vuurwerk blijft vandaag uit.

Je zou zeggen dat je het tijdens de betreffende verbouwing doet, maar bij Doornroosje testen ze de fundering tijdens Soulcrusher. Het Tilburgse Ggu:ll zorgt met een combinatie van kneiterzware doomriffs en bijbehorende drone-elementen voor een enorme muur van geluid. Op veel variatie en tempowisselingen kun je de band niet betrappen, maar als ze er zijn, dan zijn ze altijd op sleutelmomenten in de set. Of ze nou ‘Falter’ spelen of juist het recentere ‘Hoon’, het publiek laat zich 50 minuten lang overdonderen. Mits je niet de Paarse Zaal uit getrild bent.

Net als Gaahl is ook Ihsahn, artiestennaam van Vegard Sverre Tveitan, een bekende in de black metalwereld. Hij werd bekend als frontman van Emperor, een belangrijke band uit de vroege Noorse black metal scene. De muziek die hij nu onder zijn eigen naam maakt is echter een stuk gevarieerder: we horen nog steeds black metal, progressieve metal en stukken die nog het beste als power metal omschreven kunnen worden. Hiermee doet hij nadrukkelijk een gooi naar de meest gevarieerde set van de dag, maar juist dat lijkt hem parten te spelen. Want hoewel we variatie toejuichen, gaat de muziek van Ihsahn erg van de hak op de tak. Ook het publiek lijkt het moeilijk te behappen te vinden: hoewel hij gedurende de set steeds meer mensen in beweging krijgt, blijven de golven van headbangers zoals bij Gaahls WYRD uit. Tussen de regels door komen er echter wel dijken van nummers langs. Zo zijn de nummers van het album Arktis (2016) die gespeeld worden erg goed en is ‘Stridig’ (van de Telemark ep uit 2020) het hoogtepunt van de set. Over het vertoonde spel mag ook niks gezegd worden: zowel Tveitan zelf als de rest van de band spelen erg goed.

Bunuel

Ieder jaar zijn er wel acts waarbij de kleinere Paarse Zaal ruim voor aanvang uitpuilt. Dit jaar is dat bij Spectral Wound voor het eerst het geval: zou de experimenteerdrift van Ihsahn er iets mee te maken kunnen hebben? Het daarop afschuiven zou niet eerlijk zijn ten opzichte van de Canadese black metalformatie, want zij weten het publiek 40 minuten in hun greep te houden. De hoofdrol is vandaag voor het album A Diabolic Thirst (2021). Vernieuwend is het zeker niet, maar de band komt wel behoorlijk scherp en overtuigend uit de hoek.

Met het nieuwe album Heavy Pendulum op zak sluit Cave In vandaag de Rode Zaal af. De Amerikaanse band draait alweer bijna 25 jaar mee, waarin het van vroege metalcore al snel meer richting de progressieve/sludge metal is bewogen. Al tijdens opener ‘New Reality’ valt op dat alle gitaristen met veel plezier op het podium staan, en dat enthousiasme houden ze eigenlijk het hele uur vast. Tweede nummer ‘Blood Spiller’, dat met enige fantasie ook op een Mastodon-album had kunnen staan, is een heerlijk visitekaartje van het laatste album en de band in het algemeen. Niet ieder nummer is een voltreffer: zo valt ‘Blinded By A Blaze’ halverwege de set wel enigszins tegen. En hoewel ‘Wavering Angels’ misschien niet het beste nummer van de nieuwe plaat is, is het mooi dat ze bij dit nummer nog even stil staan bij Caleb Scofield: de oud-frontman van de band had tot zijn overlijden een belangrijk aandeel in de sound van de groep. Hoewel er wordt gevraagd of we toe zijn aan some old shit, blijft het aandeel van oudere nummers redelijk beperkt. Maar dat is met een album als Heavy Pendulum geen enkel probleem.  

De afgelopen jaren is gebleken dat de uitsmijters van Soulcrusher nogal eens uit kunnen groeien tot verrassingen of hoogtepunten. Hellripper weet die traditie wel voort te zetten. De band rond de Brit James McBain laat zich inspireren door ouderwetse black en speedmetal en de invloeden van bands als Motörhead, Judas Priest en Venom zijn dan ook duidelijk te horen. Het werkt weer heel goed: nummers als ’Demdike’, ‘Bastard of Hades’ en ‘From Hell’ blijven misschien net iets te dicht bij de inspiratiebronnen, maar ze luisteren daardoor makkelijk weg en vallen zo laat op de dag (of vroeg in de nacht, zo u wilt) perfect op hun plaats. Tel daarbij de enthousiaste frontman McBain op en de eerste dag wordt op een geslaagde manier afgesloten.

Cave In

Zaterdag Soulcrusher 2022

Het mag geen verrassing zijn dat Onhou dit weekend op Soulcrusher staat. Sterker nog: het is eerder verrassend te noemen dat ze er vorig jaar niet al stonden. In 2019 brachten ze hun debuut Endling uit, in 2021 kon de daaruit volgende zegetocht pas echt van start gaan. Zware riffs worden voorzien van zowel schurende, black metal-achtige vocals als zware doomzang en dat zorgt vanmiddag voor een gevarieerde set. De Groningers spelen strak en zorgen ervoor dat we al vroeg op de dag op het puntje van onze figuurlijke stoel zitten. Er wordt afgesloten met de nieuwe single ‘Ruins’, dat eind dit jaar op de nieuwe plaat Monument zal staan (uitgegeven door het Nijmeegse label Lay Bare Recordings).

Doordat Maggot Heart in de file staat verhuist Predatory Void naar de grote zaal. Extra bijzonder, want hoewel de Vlaamse formatie leden van o.a. Amenra, Oathbreaker en Carnation in de gelederen heeft, speelt deze formatie vandaag de allereerste liveshow. Ze hebben niet lang nodig om een goede impressie achter te laten. Het gaspedaal is al snel gevonden en zowel instrumentaal als vocaal maakt de band een verpletterende indruk.

De soundscape die wordt neergezet is hard, maar blinkt uit in variëteit, waarbij veel elementen uit verschillende metalstijlen worden gecombineerd. Ook de wisselwerking tussen zangeres Lina en bassist Tim de Gieter, die samen het vocale geweld voor hun rekening nemen, voegt veel toe aan stevige sound. We wisten niet dat we nog een smaak misten in het toch al indrukwekkende smakenpallet van de Belgische metalscene, maar wij kijken al reikhalzend uit naar het debuut dat volgend voorjaar moet verschijnen.

Goed werk heeft tijd nodig, maar het Duitse Maggot Heart heeft het poppodium dan toch echt bereikt. Het trio speelt een set van meer rechttoe rechtaan rock, geïnspireerd door verscheidene 70s en 80s rock genres. Het heeft een beetje blues, hier en daar wat speedrock en regelmatig ook een punk-randje: wie een nummer als ‘Zero Hour Day’ hoort zal het begrijpelijk vinden dat de band geboekt is. Maar hoewel de band weinig fout lijkt te doen, mist het toch de intensiteit die we bij andere bands én op de opnames wel horen. Wellicht had deze band beter op Sonic Whip gepast?

Met Unsane staat er een grote band uit de noise rockscene van de jaren 80 op het programma. In navolging van bands als Sonic Youth en Swans combineren de Amerikanen hardcore en metal en ook vandaag winden ze er geen doekjes om. De eerste helft van de set bestaat geheel uit nummers van het gelijknamige debuutalbum uit 1991, waarvan vooral ‘Vandal X’ en ‘HLL’ heel erg vet klinken vandaag. Ook ‘Concrete bed’, een nummer dat in 1990 al als single werd uitgebracht, is fenomenaal. Met het publiek wordt weinig contact gemaakt, maar dat lijkt zanger/gitarist Chris Spencer goed te willen maken door om ieder nummer bassist Cooper te omhelzen. Het komt een beetje overdreven over, maar doet gelukkig weinig af aan de sterke show.

Unsane

We verwachten dat het tempo aanzienlijk wordt teruggeschroefd met het Noorse Bismarck, maar het is verrassend hoeveel variatie er in de muziek van de doom metalband zit. Alleen al de titeltrack van hun laatste album, ‘Oneiromancer’, vliegt alle kanten op: van een intro op hoge snelheid tot stevige beats die je bij een band als deze kan verwachten, alles komt voorbij. Dat geldt ook voor de zang van Torstein Nørstegård Tveiten, die moeiteloos schakelt tussen cleane zang en typisch doom-gebulder. Een ander hoogtepunt is het nummer ‘The Seer’, dat klinkt als een natie die op oorlogspad gaat. Bismarck is een aangename verrassing, waar we graag meer van gaan horen. Gelukkig is het derde album, met daarop onder meer afsluiter ‘Skyfather’, onderweg.

Bij sommige bands moet je er vroeg bij zijn als je er nog iets van wilt zien, maar bij Ultha maakt dat vrij weinig uit. De rookmachines, die dit weekend toch al overuren maken, zorgen ervoor dat het zicht in de zaal al bij aanvang beperkt is en door de combinatie met de rode lampen op het podium hangt er een rode gloed. Hoe lastig het de fotografen ook maakt, het komt de sfeer in de zaal wel ten goede. Hoewel de muziek gestoeld is op klassieke black metal, zorgen de elektronische elementen voor meeslepende en gevarieerde soundscapes. Doordat we niets van de Duitse band zien ligt de focus geheel op de muziek. Gewaagd, maar het gaat geen moment vervelen.

Het Amerikaanse art-punk duo Hide is zonder twijfel de meest intrigerende naam op het affiche van dit jaar. De industriële beats van Seth Sher worden door Hearther Gabel voorzien van overweldigende vocalen en moderne dans. Het eindresultaat is bijzonder kunstzinnig en lijkt maar weinig op wat de traditionele bands ons vandaag voorschotelen. Voor de meesten valt de Amerikaanse act daardoor buiten de comfortzone.

Eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat ook wij het moeilijk vinden om hier iets van te vinden: de show is intens en indrukwekkend, maar we zouden liegen als we helemaal zouden volgen wat er op het podium gebeurt. Het cliché “deze act is niet voor iedereen” gaat meer dan eens op, maar daar staat tegenover dat zonder dit soort uitdagende boekingen een festival als Soulcrusher simpelweg niet compleet is.

In tegenstelling tot Hide laat Bongripper weinig aan de verbeelding over. De Amerikaanse doommetalband is er een voor de liefhebbers van Sleep en Weedeater: ze staan garant lang uitgesponnen nummers met loodzware riffs. De setlist is overzichtelijk, want er staan slechts drie nummers op het programma (‘Hail’, ‘Satan’ en ‘Endless’) en ook songteksten hoeven niet meegezongen te worden. Het instrumentale geweld is echter waanzinnig. Ja, er wordt hier en daar van tempo gewisseld, maar er wordt geen enkel moment gas terug genomen. De show is één grote soundscape van hypnotiserende drums en scheurende gitaren.

Bismarck

Grote kans dat de fans van Hellripper op dit moment ook bij Dödsrit staan. Ook deze Zweeds/Nederlandse band combineren black en speed metal (al spreken ze zelf liever van black metal en crust) en zetten daarmee een overrompelende show neer. Dit komt vooral doordat nummers als ‘… Apathetic Tongues’ en ‘Aura’ heel goed in elkaar zitten: binnen ieder nummer zitten wel een aantal subtiele maar effectieve stijlwisselingen, waardoor er telkens weer iets nieuws lijkt te gebeuren. De zang van Christoffer Öster (de enige Zweed in een verder oranje getinte band) is ijzingwekkend, maar ook tijdens instrumentale stukken blijft de muziek geweldig overeind.

Met maar liefst drie gitaristen komt gaat het Japanse Envy om exact negen uur het Soulcrusher-publiek te lijf. Scheurende post-rock wordt door zanger Tetsuya Fukagawa van teksten voorzien: soms als spoken word, op andere moment met schreeuwende vocalen. Onze Japanse taalvaardigheid is op zijn zachtst gezegd niet al te best: in theorie had Fukagawa een telefoonboek voor kunnen dragen en we hadden het niet gemerkt. Des te knapper is het dat de poëtische teksten van de zanger dankzij de muziek alsnog hard bij ons binnenkomen. En zonder gekheid, zoek de vertalingen van die teksten vooral eens op. Zo bevlogen als Fukagawa in de muziek opgaat, zo energiek rammen ook de gitaristen de stukken uit hun gitaren. ‘Footsteps In The Distance’, ‘Statement Of Freedom’, ‘Scene’, ‘Hikari’: het zijn stuk voor stuk juweeltjes die de taalgrenzen weten te overschrijden. Er wordt gespeeld met breekbare intermezzo’s, maar de spanning in de muziek is altijd voelbaar en de ontlading groot. Een indrukwekkende show van een band die we zeker vaker willen gaan zien.

Envy

Voor het Britse Bossk moet het toch een bijzondere avond zijn: als toursupport van envy is dit waarschijnlijk een van de weinige keren dat ze ná de Japanners op het podium staan. Even lijkt de band de lijn van de Japanse band door te gaan zetten, maar muziek van Bossk gaat meer richting de post-metal en doom en komt zo een stuk steviger uit de hoek. De spanning wordt zo nu en goed opgebouwd met uitgesponnen instrumentale passages, zoals in ‘Define’. Maar ook de vocals van Simon Wright (ex-Krokodil, en tijdelijke vervanger van oprichter en zanger Sam Marsh) - die meer dan eens doen denken aan de schreeuwvocalen van Loïc Rossetti (The Ocean), zijn niet mis. Vandaag is dit de perfecte band op de perfecte plaats, voor een soepele overgang van envy naar Amenra.

En dan Amenra. Voor een uitgebreide lofzang verwijzen we naar ons verslag van de twee geweldige shows die ze vorig jaar in Openluchttheater De Goffert gaven. De Vlamingen staan garant voor een intense live-beleving en passen naadloos binnen het concept van het festival: het was niet zozeer de vraag óf maar op welke editie van Soulcrusher we zouden mogen verwelkomen. En hoewel een aanzienlijk deel van het publiek ze al een aantal keer zal hebben gezien, verandert er een ding nooit: het kippenvel dat op je armen staat als de muur van geluid op je af komt.

Dit keer geen ‘Silver Needle. Golden Nail’ of ‘The Pain It Is Shapeless’, maar wel ‘Diaken’ en het weergaloze ‘Plus prės de toi’. ‘Razoreater’ komt wel weer voorbij, dat dit keer heel goed werkt als opener, en ook voor ‘A Solitary Reign’ is gelukkig nog altijd plek op de setlist. Net als vorig jaar speelt de band strak, maar zonder uitbundigheid: het gaat immers niet om de band of het publiek, maar om de muziek en wat het losmaakt. Zanger Colin H. van Eeckhout daarentegen laat zich helemaal gaan, terwijl hij zijn hart over het publiek uitstort. Is het overdreven om Amenra een van de beste Soulcrusher bands tot nu toe te noemen? Misschien wel. Maar we doen het lekker toch.

“Nog even de heupen losgooien”, horen we een bezoeker in de Paarse Zaal zeggen vlak voordat het Britse Heriot de bühne bestijgt. De band sluit het festival af met een energieke mix van alles dat metal is en krijgt de Paarse Zaal dan ook probleemloos in beweging. Dat is toch enigszins verrassend als je bedenkt dat de band pas in 2020 een doorstart maakte in deze formatie. Het verklaart echter ook gelijk de gretigheid waarmee gitarist/zangeres Debbie Gough en bassist/zanger Jake Packer op het podium staan. Metal Hammer noemde ze al “British most exciting band” en ook wij worden enthousiast van dit optreden.

Amenra