ADE19: Het noorderlicht keert terug naar Muziekgebouw aan Het IJ
Een rustig avondje Caterina Barbieri en Tim Hecker
‘Synthetisch geluid stroomt altijd,’ zei Catherina Barbieri twee jaar terug in een interview. ‘Het zijn velden van constante elektriciteit,’ Woensdagavond staat de Italiaanse synthesizer-componiste samen met de Canadees Tim Hecker in het Muziekgebouw voor een ADE-aflevering van The Rest Is Noise. Die avonden voor experimentele elektronische muziek hebben inmiddels een vaste fanbase en dus zit de grote zaal woensdagavond lekker vol. Ook Barbieri heeft inmiddels een eigen fanbase; ze spoelde het aflopen jaar toch meermaals aan op Nederlandse podia.
Sinds een tijdje toert Barbieri met de jonge videomaker Ruben Spini. Zijn groothoekbeelden van buigende horizonten bieden een perfect tegenwicht voor de grillige synth-golven die de kleine Italiaanse uit haar kastjes peutert.
Het duurt even voordat je doorhebt dat er iets geks aan de hand is met Spini’s filmpjes. Een vliegtuig buigt plotseling af boven een vlaktet, een windmolen die draait terwijl de rivier ernaast er rimpelloos bij ligt, het noorderlicht met een eigen wil. Die vervreemding past perfect bij de grillige zaagtanden die Barbieri ondertussen neerlegt. Door stapeling en verbuiging geeft ze al die tonen diepte. Daarbij kijkt Barbieri niet op een arpeggio meer of minder.
Het fascinerende aan haar beatloze composities is dat ze al die synthlijnen een eigen pad laat volgen. Als regendruppels op een nat raam die elk een eigen spoortje naar beneden vinden. Wat dat betreft is het enige vocale nummer ‘Arrows of Time’ eigenlijk een dissonant. Maar wel een prachtige.
Na de pauze keert het noorderlicht-thema terug. Tim Hecker heeft het zelf meegenomen in de vorm van tientallen op het podium geplaatste lichtbakken die diagonale lijnen door de rook naar het plafond trekken. Zelf blijft de Canadese componist haast onzichtbaar, al kun je in de gekleurde mist constateren dat hij tegenwoordig een paardenstaartje heeft.
Ooit zag ik Hecker in een houten loods in IJsland. Na afloop lag de grond vol stof. Die was uit de kieren geblazen door het meedogenloze volume dat de Canadees destijds hanteerde. Tegenwoordig zijn hij en zijn muziek barmhartiger. De factor tijd speelt vast een rol.
Of misschien waren het wel zijn reizen naar Japan, waar hij met een traditioneel gagaku-orkest speelde hetgeen de albums Konoyo (2018) en Anoyo (2019) opleverde. De gelaagde, langgerekte akkoorden zijn zowel troostrijk als griezelig. Een beetje zoals de geesten dat in het Japanse meesterwerk Spirited Away dat ook waren. Een mooi maar ook wat zwaarmoedig begin van vijf nachten feesten.
The Rest Is Noise, woensdagavond van 20.30 tot 23.00 uur in Muziekgebouw aan het IJ.
Gezien: Caterina Barbieri, Tim Hecker & dj Lulu
Het hoogtepunt: Als Barbieri halverwege haar microfoon grijpt voor de digitale aria ‘Arrow of Time’.
Meer ADE19 in ons dossier.