Birdfest 2012

Veelzijdig festival met gedenkwaardig hoge pieken en snel te vergeten dalletjes

Tekst: Eva Toorop & Jasper de Jong Foto's: Dave Stoker ,

Het is dit jaar alweer de derde editie van Birdfest, georganiseerd in cultuurpodium Bird, te Rotterdam. Eerdere edities waren al succesvol en de line-up verraad dat een succesvolle editie weer in de maak is. De komende drie dagen zal Bird het middelpunt zijn van de soul, jazz, R&B en experimental. Het festival is gestart met een persoonlijk diepteinterview met DJ Maseo van De La Soul in het HipHopHuis. Het live gedeelte start in cultuurpodium Bird en DJ Thelonius heeft de eer om het festival als geopend te verklaren.

Na de gedraaide plaatjes staat Rotterdammer Nanko Huisman te trappelen om zijn experimentele geluiden de zaal in te droppen. Deze veelzijdige gitarist, bewapend met drummer en een beetje electronica, laat door de georganiseerde chaos horen dat hij zijn instrument tot in de puntjes beheerst. De soundscapes die dit duo ten gehore brengt, gaan van krankzinnig terug naar relaxt om weer te eindigen met snelle breakbeats en supersnel vingerwerk op de gitaar. Tussen de nummers door worden er een paar cdtjes het publiek in geworpen. Het blijft bij een vijftal nummers wat ze ten gehore brengen en er wordt al snel plaats gemaakt voor de hoofdact van deze avond: Chris Dave & the Drumhedz.

Chris Dave & the Drumhedz
Chris Dave is een gerenommeerd drummer, die met veel verschillende grote hip-hop en R&B artiesten heeft opgetreden. Recent nog heeft hij getoerd met d’Angelo en heeft de laatste plaat van Adele ingespeeld. Vanavond heeft hij zijn gelegenheidsband ‘the Drumhedz’ meegebracht. Chris en kornuiten komen geruisloos het podium op. Vooraan hangt de geur van versgerookte wiet. Na de eerste woorden van Chris, wordt duidelijk wie deze wiet gerookt heeft. Chris heeft kleine oogjes en komt niet helemaal uit zijn woorden: ‘you have to close your soul, and open your eyes’ oops… andersom natuurlijk.... het publiek lacht. Na een korte soundcheck, waarbij het publiek muisstil luistert naar de dialoog tussen geluidsman en Chris, is het tijd om de instrumenten te laten spreken.
De vierkoppige band (gitarist, bassist, sax/dwarsfluit en drummer) zet zijn eerste noten in en het publiek luistert met volle aandacht. De toon wordt gelijk gezet met een laidback jazzy nummer waar je op weg kan dromen, maar je vanuit het niets wakkergeschud wordt in complete chaos.  De kwaliteit van deze band druipt er vanaf. Aan alles merk je dat ze volledige beheersing hebben van hun instrumenten. De techniek hebben ze dusdanig onder controle, dat ze daar niet meer op hoeven te letten. Het enige dat telt is gevoel. Spelen op gevoel. Er zit structuur in de bizarre breakbeats, de onnavolgbare gitaarsolo’s en de krijsende uithalen van de sax. Maar het mooie is hoe makkelijk ze dit loslaten, elkaar aankijken en wat gniffelen naar elkaar. Ze voelen elkaar feilloos aan. Soms krijg je het gevoel naar een veredelde jamsessie te kijken, maar dan zetten ze je weer op je plaats door hun strakke samenspel. Vaak begint een nummer vrij leeg met alleen drums of gitaar, maar stapje voor stapje of abrupt wordt de muziek volledig ingekleurd.

Af en toe wordt er ook een knipoog naar andere muziek gegeven. Saxofonist Kebbi Williams zet een jazzy versie van het nummer ‘the rapture’ van Blondie in, welke sample ook gebruikt is in ‘Step into a world’ van rapper KRS-One. De gitarist speelt even later heel subtiel ‘Rock with You’ van Michael Jackson in een eigen nummer.
Chris Dave gaat ondertussen onverstoorbaar door met de ene na de andere onnavolgbare roffel of beat. Het lijkt hem geen enkele moeite te kosten. Met recht kunnen we hier spreken van een fenomeen op de drums. Ook de gitarist speelt de sterren van de hemel. Zijn vingerwerk is razendsnel en ook hem lijkt het geen enkele moeite te kosten.
Als toetje worden we getrakteerd op een heerlijke versie van ‘Hey Joe’ van Jimi Hendrix. Ze overrompelen en overweldigen met dit liedje en het publiek klapt aan het einde haar handen kapot.

Na dit spektakelstuk, worden we uitgenodigd om naar het cafégedeelte te gaan. Daar gaat DJ Maseo nog een set spelen tot in de kleine uurtjes. Natuurlijk ontbreken de nummers van De La Soul niet in zijn repertoire. De voetjes kunnen van de vloer en dat laat dit publiek zich geen twee keer vertellen. Het feestje ging nog door tot in de kleine uurtjes.

Vrijdag 26 oktober
Vanavond staan er twee live bands op het programma, maar er wordt weer afgetrapt met een deejay. Deze keer is dat de Amsterdamse deejay Playing with Knives, die de zwoele soulplaatjes aan elkaar mag draaien.

City Safari Blue
Barre tijden in de Rotterdamse cultuursector. Veel instellingen zullen het de komende jaren niet breed hebben. Jazzpodium Bird is gered, maar dat is niet aan het bezoekersaantal op de vrijdag van het jaarlijkse festival Birdfest te merken. Het is misschien een aanname, maar het feit dat je een introducee mag meenemen wanneer je je kaartje online koopt, wekt het idee op dat de kaartverkoop niet erg hard is gegaan. Bij aanvang van de eerste band van de vrijdagavond is de zaal dan ook gevuld met een handjevol mensen. Rotterdams collectief City Safari Blue probeert er echter het beste van te maken. Ondanks dat er niet veel publiek is en de monitoren niet meewerken, probeert het sextet het beste ervan te maken. Met name leadzanger Camilio Silva weet aardig voor wat warmte in de Rotterdamse jazzclub te zorgen. De zomerse muziek van Club Safari Blue laat het zonnetje weer heel even schijnen in Bird. Heel even maar, want de set is erg kort. Door de lengte van het optreden is er geen plaats voor uitschieters. Het gebrek aan verassingen kan ook komen door de albumrelease die komend weekend gepland staat. Als het dan spannender wordt dan vanavond, kan het nog een swingend weekend worden.

Om de avond live af te sluiten is Peven Everett overgekomen uit Chicago. Deze eigenzinnige singer-songwriter is met zijn warme soulstem en opzwepende melodieën het perfecte recept om de nacht in te luiden. Peven Everett is een erg aimabele man, die het publiek op voorhand al bedankt voor hun komst. Hij start met een grote glimlach en laat deze niet meer van zijn gezicht verdwijen. Deze multi-instrumentalist zetelt zich, centraal op het podium, achter zijn orgel. Hij heeft verder een met drummer, bassist en percussionist meegenomen.  Zijn muziek kun je het best omschrijven als ‘latin soul’. De muziek swingt en dwingt het publiek tot heupbewegingen. Daaroverheen drappeert hij zijn soulvolle stemgeluid. De nummers zijn lang uitgesponnen en dit zorgt er voor dat het je pakt en meeneemt, of deze muziek juist compleet je aandacht doet verliezen. Bij het laatste gaat het meer klinken als achtergrondmuziek. Dit is ook duidelijk zichtbaar aan het publiek. De ene helft staat swingend weg te dromen op zijn muziek, de andere helft staat druk keuvelend te genieten. De wat bekendere nummers ‘Stuck’ en ‘Put your Back into It’ worden ook gespeeld en met luid gejuich ontvangen.

Wat opvalt is dat de muziek op een constant niveau blijft hangen. Er zit niet veel afwisseling in de muziek, wat maakt dat je aandacht wat verslapt en het bij tijd en wijle wat saai wordt. Bij echt ferme uithalen van Peven’s stem, klinkt het soms een tikkeltje vals. Het enige moment dat de zaal écht opleeft, is op het moment dat hij een vrouw vraagt het podium op te komen. Ze staat eerst wat onwennig naast Peven te dansen. Uiteindelijk stapt hij van het podium af en brengt haar een serenade. Tot grote verrassing van het publiek en van Peven zelf, blijkt zij ook erg goed te kunnen zingen. Op die manier ontstaat er een mooie interactie tussen de twee. Peven pakt haar vast en dansen samen de nacht in. Het optreden is daarna gelijk afgelopen. De deuren tussen cafe en zaal gaan open en er wordt nog de hele nacht doorgedanst op de plaatjes van DJ Fat Lady Sound System.
 

Zaterdag 27 oktober

Cristian Amigo & Gustavo Aguilar
De opener voor deze laatste avond van Birdfest is het duo Cristian Amigo & Gustavo Aguilar. Helaas is trompetist Michael Varenkamp verhinderd, waardoor ze dus maar met z’n tweeën moeten optreden. Cristian bespeelt de gitaar en Gustavo speelt de drums. Ze treden op in het cafégedeelte en openen met een dromerige intro, waarbij er ook gebruik wordt gemaakt van de Iphone van Cristian. Door de gitaarmelodieën en percussie heen, vliegen er zachte vogelgeluiden door de zaal. Al snel slaat de dromerige sfeer om. Op het moment dat Gustavo achter zijn drumstel gaat zitten en met zijn stokjes in de weer gaat, komt hun ware aard naar boven. Het optreden klinkt opeens als een groot experiment, waarbij voornamelijk de muzikanten zelf aan het genieten zijn. Het is een brei van geluiden, waarbij in de verste verte geen structuur is te vinden. Ze lijken de kakafonie aan geluiden van het publiek na te bootsen. Na een kleine drie kwartier stappen ze van het podium af en schuifelen we met z’n allen naar de grote zaal toe, om daar te gaan genieten van Jimi Tenor & Kabu Kabu.

Jimi Tenor & Kabukabu
Meest opvallende aan de show is de combinatie van Tenor en Kabukabu. Kabukabu, een afrobeat groep uit Berlijn en de Finse Jimi Tenor, een van origine experimentele hippierocker. Op papier een vreemde combinatie, maar in praktijk vullen ze elkaar perfect aan. Op de ritmes van Kabukabu laat de Fin zijn virtuositeit zien en horen. Vol bewondering kijkt het publiek toe wanneer Tenor zijn muzikaliteit tot een hoogtepunt komt: zang, dwarsfluit en toetsen, Jimi Tenor kan het allemaal tegelijk. Dat Jimi Tenor een man geboren is in het hippietijdperk is goed te merken: teksten zoals ‘We are all one’ klinken veelal in de zaal. Dit is opmerkelijk, want de muziek leunt meer op soul en Afrikaanse funk van Kabukabu. Dat de set ook een hele sfeer kent, laat het collectief halverwege horen. De energie wordt iets lager, maar de muzikanten houden elkaar goed in balans. Dat Jimi er niet helemaal bij is, blijkt wanneer hij het publiek toespreekt: ‘Were going to continue our trip out of space. What, guys? What are we playing? Oh! Never mind the trip…’ Vanaf dit moment besluit de Fin wat minder te kletsen. Dat is maar goed, want muzikaal heeft hij zijn handen al vol.

Chazzy Green
We verplaatsen ons na Jimi Tenor & Kabukabu naar het café gedeelte van Bird om naar Chazzy Green te kijken, ook wel bekend als ‘The Funky Sax man’. Een gerespecteerde saxofonist in de RnB en soul scene. Hij speelde onder meer op platen van en met Johnny Guitar Watson en Macy Gray. Green is echter meer dan alleen een saxofonist. Zo geeft hij in zijn set ruimte aan zichzelf om zijn dwarsfluit- en klarinetkunsten te laten horen. Nu klinken deze instrumenten niet zo funky, maar Chazzy Green kan zelfs van de tochtige caféruimte van Bird iets soulfulls maken. Een dynamieke set, met veel Nederlandse zangeressen die Green deze week heeft ontmoet. Zangeres Imelda speelde, net als Chazzy Green, deze week op Radio6 bij Mijke’s middag. De saxofonist is blijkbaar onder de indruk geweest en daarom spelen ze vanavond samen. Het welbekende ‘Summertime’ wordt ontzettend smooth gespeeld, met Imelda op de vocals. Een samenwerking die zeker vaker mag plaatsvinden.

Afsluiter Hypnotic Brass Ensemble belooft een knaller te worden. Al eerder hebben ze Rotown letterlijk omver geblazen. Deze unieke band uit Chicago bestaat uit acht broers, die allen een blaasinstrument beheersen. Bewapend met vier trompetten, twee trombones, een baritone, een dikke vette sousafoon en een drumkit reizen ze de hele wereld rond en pakken ze zalen in met hun energieke show.
Tijdens de soundcheck wordt al duidelijk dat dit een feestje gaat worden. Het publiek staat op elkaar gepakt tegen het podium aan in afwachting van wat komen gaat. Zonder dat ze echt begonnen zijn, roert het publiek zich al. De bandleden komen erg sympathiek over. Al voordat de soundcheck plaatsvindt, worden er handen geschud met het publiek en bedanken ze hen voor hun komst.

Als de broers dan eindelijk voor hun optreden opkomen, gaat het publiek al gelijk los. Ze worden luidkeels toegeschreeuwd. Aan de gezichten van de bandleden is af te lezen dat ze onder de indruk zijn. Nog net even de laatste halen nemend van hun joint, houden ze hun instrumenten in de aanslag. De energie vanaf het podium wordt de zaal ingestuwd. Al gelijk wordt duidelijk dat de broers entertainers pur sang zijn. De instrumenten bewegen van links naar rechts en de mannen swingen hard mee op hun eigen muziek. Tussendoor is er ruimte om het publiek op te hitsen met grappige opmerkingen en het welbekende ‘put your hand up in the air’ en ‘when I say... you say ...’. Het publiek gaat er fanatiek in mee en de interactie verloopt soepel. De opzwepende muziek is hier ook een goed ingrediënt voor. Zoals een echte brassband swingt het als een malle. Met hun eigen sound is het geen standaard brassbandje. Daarnaast wordt er om de beurt de microfoon ter hand genomen om een stukje te rappen of het publiek op te zwepen. In een mum van tijd verandert de zaal in één dampende massa. Baritone bespeler Rocco, klimt zelfs nog even de geluidsspeaker op om vanaf daar een rapsolo weg te geven. Bij hoogtepunten als ‘Kryptonite’, ‘Balliki Bone’ en ‘Party Started’ reiken de mannen tot een climax die zijn weerga niet kent. De gehele zaal is uitzinnig. Na ruim een uur gespeeld te hebben, laten ze het publiek euforisch achter. Een betere afsluiter met dit absolute hoogtepunt had Birdfest zich niet kunnen wensen. Een legendarische show is een feit.

Terugkijkend op de derde editie van Birdfest moet je constateren dat het festival niet altijd hoogtijdagen vierde. Op de ene dag was de opkomst niet heel hoog, op de andere dag liet de kwaliteit van de muziek te wensen over, op een paar uitzonderingen na. Toch blijft Birdfest , met de muziekstijlen die te horen zijn, een uniek festival binnen de Rotterdamse muziekcultuur. Daarnaast is dit festival voor beginnende bands een prima opstap naar haar grote broer in het Zuiden van Rotterdam, North Sea Jazz. Kortom...op naar de vierde editie!