Xiaolin: de zonsopgang na een lange, zware regenbui Xiaolin: de zonsopgang na een lange, zware regenbui

Ons collectieve hoogtepunt op Draaimolen afgelopen maand: Olivia Dawn Mok alias Xiaolin, een violist, componist, producer en dj uit Hongkong die een buitenissig mooie liveset gaf op het kleinste podiumpje van het Tilburgse dancefestival. De voltallige 3voor12-redactie was blown away, festivaldirecteur Milo van Buijtene stond er in tranen, ook dj/artiest Elias Mazian keek met open mond toe hoe Xiaolin over mistige synthesizers intieme wijsjes neuriede, haar vocalen opstapelde en vervolgens een viool in haar nek klemde voor een stel virtuoze riedels. De baslijnen die ze daar vervolgens onder schoof klonken echt HEAVY, een beetje freaky zelfs. Verbijsterend cool optreden, en dat terwijl we nog nooit van Xiaolin hadden gehoord.

‘Ik was zelf óók verrast!’, vertelt Xiaolin een paar weken later via Zoom vanuit Londen, waar ze na een intensieve maandenlange tour geniet van een paar dagen vrij. ‘Ik maak mijn muziek op de koptelefoon, pas bij de soundcheck voelde ik hoe heavy het klonk. Alsof er een miljoen subs stonden! De hele set lang bleef ik op 75 BPM hangen, van begin tot eind. Ik wilde op het tempo van een natuurlijk hartslag in rust blijven, zonder op te jagen, zonder angst, alleen een gevoel van veiligheid en acceptatie. Tegen het einde werd de hartslag intenser, dat wel. Het is best lastig om een ambient set te laten knallen, zeker als er nauwelijks drums in zitten. Daar heb ik lang onderzoek naar gedaan.’

Naast dub reggae een belangrijke inspiratiebron voor Xiaolin’s liveset: de anime uit de jaren negentig, Japanse animatiefilms en -series die vaak ook vrij eigenzinnige muziek herbergen. Denk dan niet aan de hits van Studio Ghibli, maar ook wat fijnmaziger werk. ‘Ik ben een anime-nerd’, zegt ze lachend. ‘Akira, Perfect Blue van Satoshi Kon en vooral Memories van Katsuhiro Otomo vind ik geweldig. Drie mindbending korte films over tijd en dood. Ook Avatar: The Last Airbender inspireerde me, over de vier elementen, over yin en yang. Het is sterk verwant aan het taoïsme in de Chinese cultuur, dat ik ook bestudeer. Mijn muziek is vaak rond de elementen opgebouwd. Lucht, water, aarde, vuur, elk nummer is gelinkt aan één element.’

Ze droeg de set op aan het hondje dat vlak voor de tour overleed. ‘Jackie, heette ze, ze was vijftien en ik ben met haar opgegroeid in Hongkong. Het was een groot verlies, ik had nog nooit iemand van zo dichtbij verloren. Het maken van de muziek heeft me echt geholpen; na afloop voelde ik me weer oké. Tijdens het optreden zag ik mensen vooraan huilen, alsof zij ook door iets moeilijks gingen. En ik zag hoe die tranen aan het einde in tranen van geluk veranderden. Heel emotioneel.’

Emotioneel, maar toch ook niet té dik aangezet, dat is het type muziek dat Xiaolin ook als kind al trok. In eerste instantie in de klassieke hoek. Al op haar zesde begon ze met viool spelen, op haar tiende stond ze voor het eerst met een orkest op het podium. ‘Ik hield niet van hypertechnische muziek of de dik aangezette emoties van Mozart of Vivaldi. Liever luisterde ik naar de Franse impressionisten, Debussy, Ravel, Chopin, laat-romantici zoals Stravinsky. Bij Ravel - mijn favoriet - bestaat tristesse naast warmte. Het is impressionistisch, zoals de schilderijen van Monet of Van Gogh. Van dichtbij zie je vegen en stippen, van verderop een stemming. Dat wil ik ook in mijn muziek laten horen: gemengde, complexe gevoelens als weemoed, schuld, spijt, nerveuze opwinding, gevoelens die je niet in één woord vangt. Mijn lievelingswerk is Ravels ‘Gaspard de la nuit’, vol watertexturen, arpeggio’s als een waterval die naar boven en beneden gaan. Je hóórt de sirene – een soort enge zeemeermin – die iemand naar beneden sleept.’

Ze was al op jonge leeftijd een uitzonderlijk begenadigd violiste, werd zelfs toegelaten tot ’s werelds best aangeschreven conservatorium: Juilliard in New York. ‘Het was heel zwaar, een erg intense opleiding. Alleen al om te worden aangenomen moest ik door drie auditierondes heen. Maar het opende ook mijn blik. In het derde jaar ontdekte ik eerst jazz via vrienden, en daarna rolde ik de productiekant op. Hmmmm, misschien wil ik zelf ook dingen creëren, en niet de klassieke route op, meedoen aan concoursen, muziek spelen die andere mensen al honderden jaren geleden hebben geschreven.’

Dus deed ze een dubbele master aan de Berklee College of Music in Valencia: Contemporary Performance en Electronic Music Production. ‘Dat was perfect: het ging niet alleen om elektronica, maar ook om wereldmuziek, latin, Arabische muziek, flamenco, batucada, Indiase raga. Allerlei kennis die je nodig hebt om dansmuziek echt te begrijpen, want die komt uiteindelijk voort uit wereldmuziek en jazz.’

Haar docent Naco Marco (‘een invloedrijk figuur in de Spaanse acidhouse-scene’) nam haar mee op een eerste ‘digging trip’ en gaf een vlotte geschiedeniscursus dance van de eighties tot nu. ‘Van Grandmaster Flash naar Larry Heard, Ron Trent, Moodymann, Frankie Knuckles.’ Via die studie bezocht ze ook Amsterdam Dance Event al eens. Ze lacht. ‘Eigenlijk heel suf: ik leerde dj’en op school! In New York had ik wel raves en festivals gezien, EDC, grote trance en EDM-shows. Dat was indrukwekkend qua emotie, meer Wagner dan Debussy, haha, maar de stijl lag me minder. In Barcelona op Sónar zag ik Laurent Garnier zeven uur lang draaien. Mindblowing! Jamie xx met zijn live-set, James Blake, die alles live en analoog doet, Four Tet, Floating Points. Dat was het moment dat ik serieus live elektronica wilde gaan maken.’

Goed, dit weekend op Amsterdam Dance Event zal Xiaolin een liveset geven, maar ook een tweetal dj-sets. ‘Sinds 2020 verzamel ik vooral vinyl, en dat veranderde alles. Vanaf toen ben ik mijn dj-sets als reis gaan zien: emotioneel sensitief, met een narratief in plaats van alleen hype-platen. Xiaolin, mijn Chinese naam, betekent “zonsopgang na een lange, zware regenbui”. Precies de reis die ik wil neerzetten. Diep het dal in, allerlei donkere, complexe emoties doorwerken, en weer veilig bovenkomen.’

Xiaolin draait donderdag 23 oktober op Interfering Sounds in Noord Space, speelt zondag 26 oktober in Bar San Francisco en op CODA in Lofi.