LGW25: Iedereen omarmen op de zondag LGW25: Iedereen omarmen op de zondag

Een heerlijk knusse zondag, dus. Lekker warm binnen in TivoliVredenburg, waar vrijwel het complete programma van vandaag zich afspeelt. Al kunnen de die-hards een paar straten verderop al beginnen om 12:30. In de analoge printstudio Kapitaal speelt de Braziliaanse Tiago Caetano een sympathieke set vol breekbare bossa nova. Vroeg, zeker op de laatste dag van een vierdaags festival. Maar gelukkig is Le Guess Who? bij uitstek een festival voor waaghalzen en avonturiers. Kapitaal staat daarom stampvol. Zo vol dat het barpersoneel en Caetano zelf ervan lijken te schrikken. Al die frisse koppies! Zijn dit dezelfde mensen die vannacht in WAS dansten, tijdens die avontuurlijke nacht die werd gecureerd door gyrofield? Dat kan bijna niet, zou je denken. Misschien alleen die meneer op de grote bank voorin, die constant wegdommelt. Voor de rest van de aanwezigen is het langzaamaan wakker worden met de akoestische gitaar en zachte stem van Caetano. Zo zacht dat elk kuchje, niesje, piepje en kraakje te horen is. Maar dat maakt dit lieve optreden extra charmant. 

Halverwege de middag verplaatst het strijdtoneel zich compleet naar Tivoli, waar een grote traktatie in de vorm van een vraagteken klaarstaat. Het verrassingselement is natuurlijk het hart van Le Guess Who?, zo’n vraagteken houdt iedereen net effe extra in hun greep. Veel geroezemoes rondom de Ronda: LGW-artiest-van-het-eerste-uur Patrick Watson is in de buurt, hè? Heb je Arooj Aftab ook zien rondlopen vrijdag? Hm, dit plekje lijkt precies te passen in het tourschema van Mabe Fratti. Of is het toch Destroyer? Nee joh, die komt dan toch nooit op tijd voor z’n show in Tolhuistuin vanavond?

Nou, laten we voor de mensen met een ticket hopen van wel. Hij speelt nog even mee met het verrassingselement: eerst komen zes stijlvolle ouwe mannen het podium op, voordat een donkergrijze bos haar twee minuten later verraadt dat we hier inderdaad te maken hebben met Dan Bejar, het meesterbrein achter Destroyer. Deze Canadese band gaat ondertussen al mee sinds 1995, en speelt als vanouds licht psychedelische en rijk gearrangeerde pop, met Dan’s hallucinante kenmerkende praatzang als kers op de taart. Op het podium lijkt hij in alles op die halfdronken oom die op een feestje z’n levensverhaal aan je begint vertellen, terwijl je daar totáál niet op zit te wachten. Strompelend en mompelend. Een beetje zeurderig. Maar dan kom je er langzaamaan achter: verrek, eigenlijk zegt-ie hartstikke interessante dingen. En hij is bij nader inzien ook best charmant. Het is geen hoogtepunt als Gilla Band twee dagen eerder, maar samen met zijn fantastische zeskoppige band zorgt hij uiteindelijk wederom voor een fijne invulling van het vraagteken. 

In het debuutalbum van de Tunesisch-Nederlandse componist en audiovisueel kunstenaar Skander Jaïbi staat ook een vraagteken: Who has the right to closure? De medeoprichter van Uncloud Festival presenteert dit album in de Hertz op grootse wijze, met dansers, een strijkensemble en een veertigkoppig (!) koor (dat na twintig minuten ineens op het balkon blijkt te zitten). Een vraagteken in de titel van het album, maar Jaïbi laat alle vragen bewust onbeantwoord. Jaïbi’s solistische elektronische soundscapes, afgewisseld met klassieke invloeden, vertellen een plotloos verhaal. Heel zacht, alles gericht op emotie. Verdriet, verlies, pijn. Met het koor voelt het zelfs soms religieus. Erg indrukwekkend, terecht krijgt Jaïbi hier na afloop een lange staande ovatie. Het is een groot contrast met de terugkerende Roadburn-klanten BIG|BRAVE twee verdiepingen lager, wiens experimentele drone en noise dwars door je oordoppen beukt. Trillende vloer, trillende broekspijpen, gitaaraanslagen suizen als orkanen langs de oren.

Geen zin in vraagtekens? Geen probleem. Bij Le Guess Who? is het namelijk ook traditie om oude bekenden opnieuw uit te nodigen. Regelmatig zelfs om ze een deel van het programma te laten cureren. Dit jaar de beurt aan o.a. Valentina Magaletti, die haar weekend als curator afsluit met haar band Moin (met spoken word bijdragen van Sophia Al-Maria). Wat een geweldige livesensatie. De gitaren van Tom Halstead en Joe Andrews werken haast hypnotiserend (niet geheel verrassend: deze twee vormen ook het nerdy technoduo Raime). Die eindeloos uitgerekte post-hardcore grooves zijn fantastisch, en het valt op hoezeer de band leunt op elektronica, hoe ze bijvoorbeeld angstaanjagende vocal samples de zaal in sturen. De virtuoze drums van Magaletti completeren het plaatje. Haar snare drum klinkt vanavond als een pistoolschot. Ieder schot in de roos, uiteraard. Het hoogtepunt van de dag.

Nog zo’n vertrouwde muzikant: de Chileens-Amerikaanse producer Nicolás Jaar, die vorig jaar nog de rol als curator op zich nam met zijn band Darkside. Deze editie staat hij in een bomvolle Grote Zaal samen met Pakistaans-Amerikaanse schrijver, dichter en zanger Ali Sethi. Waar Nicolás vorig jaar met Darkside nog zo opvliegerig was, geeft de elektronicatovenaar hier alle ruimte aan Sethi. De laatstgenoemde krijgt de spotlight op zich gericht, omhuld door rook. Met zijn prachtige stem zingt hij Soefi-poëzie en teksten in Urdu. De abstracte elektronische soundscapes zijn klein en subtiel, zelden zie je Jaar zo zorgvuldig te werk gaan. Pas richting het einde neemt het tempo toe. Opvallende bass en luidere drums, gecombineerd met traditionele Indische ritmes, om de poëzie van Sethi extra kracht bij te zetten. Heel indrukwekkend. Altijd een goede tactiek om je vast te klampen aan oude bekenden. 

Maar Le Guess Who? zou Le Guess Who? niet zijn als er geen mogelijkheid was om je vol overgave in het diepe te storten. Om je te laten verrassen door onbekende artiesten uit allerlei windstreken. Nu kampt Smerz, meegewaaid met de koude wind uit Noorwegen, al met hoge verwachtingen. Pitchfork scoorde die nieuwe nonchalante en kunstige synthpopplaat, Big City Life, een 8.6. Bij die titel denk je misschien: Oslo? En dat klopt ook deels, maar Catharina Stoltenberg en Henriette Motzfeldt zijn tegelijkertijd onlosmakelijk verbonden met de creatieve scene van Kopenhagen, waar ze een groot deel van hun tijd doorbrengen, en waar coole popartiesten uit de grond lijken te schieten als paddenstoelen. Hier op het podium staan de cool kids van deze scene vol met cool kids. Catharina in een stijlvolle jurk, Henriette in een pufferjas met bontkraag. Allebei op hoge hakken. Glinsterende discoballen in de lucht, en een glittergordijn achter het podium. Aan uitstraling geen gebrek, en op de beste momenten zijn de minimalistische downtempo popliedjes met die achteloze praatzang fantastisch gearrangeerd, maar meermaals blijkt de charme van de plaat live toch wat lastiger over te brengen en voelt het een klein beetje… kaal. 

Minder hoge verwachtingen zijn er voor Ata Kak. Sterker nog, tien jaar geleden wist vrijwel niemand wie hij was. De Ghanees nam in 1994 een album op in zijn thuisstudio in Toronto, getiteld Obaa Sima. Helemaal in z’n uppie. Niemand die er naar luisterde. De twintig jaar erna heeft hij geen muziekstudio meer gezien. Totdat Obaa Sima een culthit werd dankzij een herontdekking door de blogsite en het label Awesome Tapes From Africa. Die aanstekelijke acrobatische rapstijl met rare hoge stemmetjes (in het Twi), gemixt met een gezonde dosis funk en highlife, sloeg in underground-kringen behoorlijk aan. 

Nu is hij omringd door een knap stel Londense muzikanten (waarmee hij zelfs een nieuwe EP opnam!), die deze cultplaat vertalen naar een live podium. Die lachende man met het petje achterstevoren en de zonnebril zo prominent voor zijn ogen op de cover van Obaa Sima heeft ondertussen een volle grijze baard. Het petje is hij verloren, de zonnebril niet. En het belangrijkste: zijn lach ook niet. Deze vrolijke veteraan beweegt dansend over het complete podium en deelt high fives uit alsof het snoepjes zijn. Zijn opgewekte elektronische producties uit 1994 houden met gemak stand. Dat-ie continu vergeet om in de microfoon te praten maakt hier effe niet uit. Hij bouwt het grootste feestje van de dag, terwijl buiten de Pandora de grootste rij van de dag staat. Iedereen wil een stukje van Ata Kak meekrijgen, en voor wie binnen staat is het makkelijk te begrijpen waarom. Een volgende Le Guess Who?-cultheld is geboren.