A La Carte met Bokoesam: ‘Ik neem het leven serieus maar mezelf niet’ A La Carte met Bokoesam: ‘Ik neem het leven serieus maar mezelf niet’

Bokoesam is een beetje zenuwachtig. Op een leuke manier zenuwachtig wel te verstaan. Net voordat hij het kantoor van zijn management in Den Haag binnenliep, is ‘het nieuws’ naar buiten gegaan. New Wave is terug. De groep rappers die tien jaar terug een aardverschuiving veroorzaakte in de Nederlandse hiphop, keert terug op het podium. New Wave was natuurlijk helemaal geen groep, niet zoals Wu Tang Clan of A Tribe Called Quest. Het waren solo-artiesten die voor één week samen in een huis geplaatst werden. Ronnie Flex, Jonna Fraser, Lil Kleine, SFB (wel een groep, geleid door Frenna), Lijpe. En ook hij was erbij, Bokoesam, Samuel Sekyere, een toen superjonge gast uit Amsterdam Oost. ‘We gaan het gewoon doen, met al die boys’, zegt Bokoesam. ‘Ik ben daar nu de hele tijd mee bezig.’ Toch neemt hij ook even rustig de tijd voor de 3voor12 menukaart vol vragen, van luchtige appetizers tot serieuze kost.

‘Nee, dat ben ik niet echt. Ik neem altijd als ontbijt een proteïneshake, als ik moet sporten, maar ook als ik dat niet doe. Ik begin de dag sowieso met twee cappuccino’s. Eentje om wakker te worden en een voor onderweg. Als ik mijn zoontje heb moet ik vroeg opstaan. Hij is inmiddels elf, dus hij moet naar school. Maar over het algemeen sta ik niet heel laat op, alleen als ik tot laat in de studio zit. Maar dat komt niet vaak meer voor, ik moet je eerlijk zeggen dat ik tegenwoordig liefst overdag in de studio zit.’

Was dat vroeger anders?
‘Ja, dan ben je jonger en heb je wat meer energie. Dan begin je gewoon in de middag en ga je door tot in de ochtend. Het verschilt wel een beetje wat je dan maakt. Als ik in de avond in de studio zit drink ik misschien een wijntje, dan komt er wel wat anders uit. Maar echt veel verschil is het niet hoor. En ik leef best gezond.’

‘Ik vind het creëren het leukst, het afmaken vind ik moeilijk. Het is heerlijk om ergens aan te beginnen zonder dat je precies weet wat het gaat worden. Ik begin lang niet altijd met een plan in mijn hoofd. Met een album wel iets meer dan met losse singles. Ik wil op een album wel meer vertellen, daar denk ik wel over na. Maar in de basis begint het nog steeds met losse tracks. Mijn laatste album gaat over wat ik meemaak als mens en de struggles die ik doormaak. Maar als ik gewoon de studio in ga heb ik de neiging om gewoon de partyvibe op te zoeken. Het hangt er ook wel een beetje vanaf met welke producer je werkt.’

Ik heb wel het idee dat er bij jou - en ook bij veel andere rappers - een enorm gat zit tussen de persoonlijke achterkant en de speelse vibe die je in de club hoort. Het zijn twee gescheiden werelden.
‘Ja, waar ik algemeen bekend om sta is vrolijke muziek, dansbaar. Ook als persoon kennen mensen mij als de grappige guy, zo kom ik ook het liefst naar voren. Maar eens in de zoveel tijd heb ik de behoefte om dat te relativeren. Om te laten zien: joh, er is ook een andere kant.’

Liggen er ook dingen op de plank die je jaren later afmaakt?
‘Toevallig laatst een nummer van Spanker waar ik in 2018 mee begonnen was. Ik moest eraan denken: joh, dit is echt een heel vet nummer om in een nieuw jasje te steken. 2018, toen was ik heel jong, ik denk dat het niet het moment was om dat nummer te maken. Ik begon erover en Spanker reageerde: oh shit, ja! We zijn het as we speak aan het afmaken.’

Ben je een andere rapper dan in 2018?
‘Ja, mijn stem is gewoon anders, misschien andere woordkeuze. Ik heb gewoon heel veel uren gemaakt. Ik heb ook best veel lopen experimenteren, dus ik weet beter wat ik nog meer op een track zou kunnen doen. Ik kan nu dingen waarvan ik toen dacht dat ik ze niet zou kunnen, of misschien destijds ook echt nog niet kon. Ik weet nu ook welke muzikanten ik er bij wil vragen. Toen was het gewoon een leuk nummertje, ik voelde het nog niet helemaal.’

‘Ik heb het gevoel dat ik nog lang niet alles uit mijn carrière gehaald heb. Ik moet het grote publiek nog bereiken.’

Ronnie Flex heeft aangekondigd te stoppen, Sevn Alias is al met pensioen. Kun je je daar iets bij voorstellen?
‘Ik kan het me wel voorstellen, ik weet dat het hele leventje best moeilijk kan zijn. Alles wat erbij komt kijken, het gevoel dat je geleefd wordt. Ik voel die druk ook wel een beetje, maar het is mijn kracht en mijn valkuil dat ik gewoon doe waar ik zelf zin in heb. Als ik nu een reggae-EP wil maken, doe ik dat.’

Je bent nu met bubbling bezig, hoe is dat zo gekomen?
‘Dat is ook impulsief gegaan. Ik werd vorig jaar gevraagd of ik wilde optreden bij Into The Woods, met Styn, de producer. We zeiden onafhankelijk van elkaar ja, belden elkaar op en zeiden: yo, wat de fuck gaan we doen? Styn maakt onder andere bubbling, de meer elektronische kant. Kom, laten we pokoes maken. We hebben drie dagen in de studio gezeten. We begonnen met allemaal remixes van tracks van mij, daarna deed ik allemaal refreintjes, en zo hebben we een hele set gemaakt. We hebben nu wat tracks liggen die we gaan afmaken.’

Je hebt nooit een stip op de horizon gezet: daar moet ik heen?
‘Nee, al zegt mijn team nu wel een beetje dat ik dat moet doen. Maar ik haal gewoon veel plezier uit steeds iets nieuws hebben.’

Je bent dus niet bezig er een eind aan te breien?
‘Nee, nee, echt niet man.’

‘Is dat zo?’

Zeker, al vanaf ’43’ op New Wave. En je hebt laatst een nummer met De Jeugd gemaakt over stoppen met drinken.
‘Ik was vroeger vaak in de club, en dan gaan de flessen wel open, ja. Maar nu ga ik eigenlijk nooit uit, de laatste twee jaar. Ik dacht op een gegeven moment; ik vind uitgaan niet meer leuk. Wat doe ik hier nog? In de periode net na New Wave was ik altijd in de stad te vinden. Ik kende veel mensen, kwam overal gratis binnen. Je kent de dj, dus die schenkt drankjes voor je in. Aandacht van vrouwelijk schoon, ook top. Dat was waar ik al die tijd naartoe gewerkt had. Toen ik nog niet bekend was zat ik in een dancehallgroep met oudere jongens. Ik was 15, zij 18, 19, 20. Maar omdat ik met hen was kon ik naar alle clubs in Amsterdam en Zaandam, en dan gewoon chillen, dansen en zuipen. Ik vond dat helemaal geweldig. Ik keek op YouTube naar Jamaicaanse feesten, en zo was het helemaal.’

Wat betekent alcohol voor je?
‘Ik kan in bepaalde situaties geen plezier hebben zonder alcohol. Ik kan niet op een festival zonder drankjes op denken: wat is het leuk hier. Ik weet niet hoe ik op zulke plekken moet zijn zonder alcohol, ik heb dat gewoon nooit gedaan. Ik ben gewoon socially awkward als ik geen drankje op heb. Op die momenten ben ik nog steeds een drukke guy, maar wil ik liever met mijn eigen mensen zijn.’

Waarom stopte je met drinken?
‘Ik dacht op een gegeven moment: ik heb het allemaal wel gezien, het gaat er niet per se leuker op worden als ik elk weekend uit blijf gaan. Ik wilde sporten en afvallen, ik had pijntjes die niet echt normaal zijn. Of ik soms dertig werd? Nee, ik was 31 toen ik dit deed. Ik besloot: ik ga in elk geval tijdelijk stoppen en mijn album finishen. In de tussentijd had ik wel al die track ‘Drink Niet Meer’ met De Jeugd gemaakt, voor het moment dat ik weer zou beginnen, een soort walk of shame. Het was het idee van De Jeugd, en ze maken me een beetje belachelijk. De avond dat ik het laatste verse van mijn album erop gelegd heb, ben ik met $hirak gaan zuipen tot half negen.’

$hirak is wel een constante in jouw carrière. Kende je hem al voor New Wave?
‘Volgens mij had ik hem wel eens ontmoet, maar we hadden nog niet samen gewerkt. New Wave was de eerste keer, voor iedereen met $hirak denk ik. Volgens mij had alleen Ronnie tracks op de mat.’

Gekke tijd moet dat geweest zijn. Hoe oud was je toen?
‘Ik ben nu 32, ik denk dat ik 22 was. Dan weet je niks. Voor mijn gevoel ging het ook allemaal heel snel. Het was zo weer voorbij.’

‘Ik ben wel volwassen in de zin dat ik voor mijn mensen wil zorgen, maar ik ben het zeker niet altijd.’

Ik zit even te rekenen: je zei net dat je zoon 11 is, dan was je echt jong toen je vader werd.
‘Twintig was ik, een maand later 21. Het was een gekke tijd voor mij, alles moest nog veranderen met de muziek, en opeens was ik vader. Ik moest voor een kind zorgen. Ik heb het vader worden echt moeten leren, heb ook niet echt een voorbeeld gehad. Ik hou van mijn vader, maar hij was er gewoon niet altijd. Hij deed niet de dingen die andere vaders wel deden. Voor mij was dat het hoogste doel. Laatst had ik me per ongeluk verslapen voor het voetbal van mijn zoontje, omdat ik heel laat thuis was. Dat kan misschien een keer gebeuren, maar ik vond dat echt kut. Hij vond het zelf niet erg, maar ik vind dan dat ik faal als vader.’

Welk tienergedrag krijg je er niet uit?
‘Als een mattie van mij stottert, ga ik helemaal kapot, haha. Volwassen persoon, hoezo vind je stotteren zo grappig? Dat is heel kinderachtig, maar het gaat er niet uit. Ik wil gewoon plezier maken in het leven. Ik neem het leven serieus, maar mezelf niet.’

In de muziekwereld hebben we allemaal een beetje het Peter Pan-syndroom, toch?
‘Ik weet nog toen ik jong was, dat oudere rappers op me gingen haten. Lexxus, volgens mij zelfs Jiggy. Maar weet je wat het was, aan het begin ging ik ook expres niet op de beat rappen, ik ging mijn nagels lakken. Dat vonden mensen niet leuk. Mensen zeiden vaak: je lakt je nagels, ben je gay ofzo? Ik had daar gewoon zin in. Nu doe ik dat niet zo vaak meer. Maar op een gegeven moment dacht ik wel: hé, nu krijg ik wel heel weinig haat. Ik ging de strijd altijd wel aan, op Twitter. Vaak is het zo dat als mensen een nieuwe generatie niet begrijpen, dat ze gaan haten.’

Dat gebeurde ook bij de Popprijs. Mensen liepen weg. Ik denk dat voor de oudere generatie rappers het probleem was dat ze het niet alleen niet begrepen, maar dat het ook nog eens succesvoller werd.
‘Ja, ik denk dat sommige guys angst hadden: deze jongens komen de hele shit overnemen. Wat gaan wij nu doen? Ik ben zelf niet toe aan de volgende fase als rapper. Ik kom nog niet met een zwart-wit decor en een serieus verhaal. We gaan nog wel even drinken en feesten op Lowlands.’

‘Ik heb een show van 45 minuten, met dj. En omdat ik merk dat mensen mij als persoon ook wel leuk vinden ga ik wat dingetjes tussendoor doen. Geen stand-up comedy, maar wel leuke dingen. Ik speel ook wel eens met een dancehallband, dat vind ik ook leuk, maar we sluiten nu de Heineken, deze show moet gewoon hard zijn als het op party aankomt.’

Welke track gaat het hardst in jouw show?
‘Ligt er een beetje aan, als het Caribische vibes zijn vaak ‘50 Cent’, op Lowlands denk ik ‘No Go Zone’, van New Wave.’

Wat weet je nog van New Wave op Lowlands, tien jaar terug?
‘Ik zeg je eerlijk, niet zoveel man. Eigenlijk kan ik me er helemaal niets van herinneren. Ik had het er laatst nog met $hirak over. We hadden de avond ervoor twee shows, laat thuis, helemaal lam. Op een gegeven moment was het: yo, we moeten nu loesoe man, we moeten naar Lowlands. Wel heel zonde eigenlijk. Ik weet wel nog dat $hirak ergens op de camping in slaap gevallen is. Er waren allemaal foto’s van mensen met hem. Kijk, de producer van New Wave is hier op onze camping! Zo bont heb ik het niet gemaakt.'

‘Dat is easy, de geboorte van mijn kleintje. Dat heeft me echt veranderd. Voor New Wave kon ik nog niet echt rond komen. Het was een periode met bijna geen shows, geld sprokkelen. Ik werkte niet, woonde nog thuis. Toen hij geboren werd dacht ik: nu moet het wel echt gaan gebeuren. Ik woonde in het begin bij de moeder van mijn kleine, maar dat ging al snel niet meer. Toen heb ik de eerste twee jaar bij mijn moeder gewoond. Toen kwam thank God New Wave. Het kan wel.’

Lijkt me echt weird dat die twee dingen min of meer tegelijk gebeuren, en het lijkt me ook enorm lastig te combineren.
‘Dat is het ook. Ik heb enorm veel hulp gehad aan mijn moeder. Ze besefte wat er ging gebeuren, dat ik lange nachten ging draaien, heel het leven ook. Vroeger wilde ze er niks van weten, maar op een gegeven moment zag ze wel: hij is met iets goeds bezig. We hadden best vaak struggles met elkaar, maar eigenlijk niet meer sinds de geboorte van mijn kind. Nu is mijn zoon elf, hij is zich superbewust van alles en ik vind het nu heel leuk dat ik een jonge vader ben. Hij is gewoon mijn beste mattie.’