Ooit was hij een outsider die niet altijd kon rekenen op begrip. Nu heeft Joost Nederland eindelijk in een houdgreep met zijn onconventionele gabberpop. De Popprijs, de ultieme erkenning van de gevestigde muzikale orde, is binnen.

‘Gestoord! Hoe de fuck heb ik de Popprijs! What the fuck ouwe?’ We zijn halverwege de show, maar Joost Klein is nog steeds flabbergasted, en wat is dat ontzettend schattig om te zien. Zijn dankspeech even eerder is al net zo aandoenlijk. ‘Allereerst heel erg bedankt dat ik eindelijk op een Wikipedia-pagina mag staan naast De Jeugd van Tegenwoordig en Spinvis’, zegt hij serieus. ‘Ik wil dit moment gebruiken om te vertellen dat je niet alleen bent. Jarenlang spookten er dingen door mijn hoofd. Ik heb muziek gevonden om dingen wat meer bespreekbaar te maken.’

En wat is het geweldig om te zien hoe Nederland Joost Klein nu eindelijk en masse in de armen heeft gesloten. Dat heeft lang geduurd. Jaar na jaar bouwde hij aan een steeds grotere, fanatieke fanbase (zullen we hen de crazy frogs noemen?), maar bij het grote publiek was hij lange tijd onbegrepen. Terwijl StuBru al lang om was, omarmde 3FM Joost pas afgelopen twee jaar (dat maakten ze wel meteen goed met veel airplay en een keiharde lobby om Joost naar het Songfestival te krijgen). Zijn in 2022 verschenen Fryslân was een geweldig album, maar werd niet overal erkend als Nederpopklassieker die het is.

Maar goed, Joost wilde het spel ook helemaal niet meespelen, erkent hij vandaag op het podium. Hij is DIY, heeft geen label, geen plugger die zijn singletje naar de radio brengt. Hij weigert zijn muziek al te fanatiek te promoten via de gebaande paden, deed rond de release van dat album slechts één enkel interview. Joost weigert concessies te doen in muziek die soms zo schaamteloos raar alle kanten op schiet dat elke A&R-manager hem voor gek zou verklaren.

Maar hey, Nederland is om. Dit jaar verkocht hij tweemaal AFAS Live uit, tijdens zijn Lowlands-show leek zelfs de Alpha te klein, hij manifesteerde zijn Eurovisie-droom, scoorde ook nog een krankzinnige nummer 1-hit in Duitsland met ‘Friesenjung’, en nu houdt hij in zijn handen een prijs zo groot dat hij er waarschijnlijk zelf nog niet eens over durfde te dromen: de fucking Popprijs.

‘Jarenlang werd ik omschreven als slechts een meme, een gevatte grap, maar ik ben veel meer dan dat’, zegt hij, en je hoeft je oren maar te spitsen om zijn verdrietige levensverhaal mee te krijgen, te horen hoe hij op jonge leeftijd zijn ouders verloor en opeens wees was. In Eurohouse-stuiterbal ‘Wachtmuziek’ kaart hij de onmenselijk lange wachttijden in de GGZ aan, new wave-track ‘PTSD’ gaat over zijn posttraumatische stressstoornis.

Tegelijkertijd zitten die tracks vol absurdistische humor én muzikale vernieuwing. ‘Wachtmuziek’ krijgt een sped up-versie van Vieze Asbak, ‘Antwoord’ een totaal geflipt outro van gladde paling. Dit is muziek die aansluit op internetcultuur, maar bijvoorbeeld ook op de hardtechno-golf die nu door het land waart. Die drie nieuwe tracks die hij speelt sluiten er ook al naadloos op aan. Eentje lijkt de veelzeggende titel ‘Gabberland’ te dragen, in eentje rukt beste vriend Stuntkabouter aan als lekker cheesy popzangeres en dan is er nog het liedje dat vast ‘Schweinehund’ heet: ‘Du, du du du bist ein Schweinehund’ op een metrum dat lijkt op dat van ‘Who Let The Dogs Out’.

Gekkenhuis dus, en de uiteindelijke boodschap: ‘Droom Groot’. ‘Zijn naam is Klein maar zijn droom is groot. Hij kreeg de wind van voren, het was code rood. Morgen is niet beloofd, wellicht ga je dood.’ Dus beter kun je er maar het beste van maken!

Lees al onze verslagen van ESNS 2024 hier. Live-sessies van onder andere Hiqpy, Morpheus en Idaly kun je terugkijken via YouTube. 

Meer Eurosonic Noorderslag? Kijk de televisie-uitzending met interviews en livemuziek, zaterdagavond 20 januari om 22:00 uur op NPO 3 en daarna op NPO Start.