Skatecafe: anarchistische speeltuin en serieuze club ineen Skatecafe: anarchistische speeltuin en serieuze club ineen

Waanzin! Dat was het overheersende gevoel tijdens de Klooiklup, een kleine twee jaar geleden in het Amsterdamse Skatecafé. Wappermannen verwelkomden de gasten, die bij de entree aan het blauwe, gele of rode team werden toegewezen. Op de binnenplaats speelde men trefbal. Spontaan ontstond verderop een wedstrijdje touwtrekken. Op de skatebaan een enorm opblaasparcours, waar feestneuzen doorheen kropen en in stonden te springen. Een kinderfeestje-koortsdroom voor twintigers zoals je nog nooit hebt gezien. 

Zo is er wel meer rare shit gebeurd in Skatecafé. Ken je klimkoning Karel nog? Die deed eens zijn show in een hoogwerker. En eigenaar Jan roetsjte met een zipline vanuit het kantoor richting het podium. Op een willekeurige avond kun je ook per ongeluk binnenlopen tijdens een frikadelleneetwedstrijd. Of een kickboks-toernooi met Boogieland. Of een serieuze Mens-erger-je-niet-manifestatie. Of een powerpoint-presentatie-gebeuren, waar random bezoekers de opdracht krijgen om voor de rest van het publiek een presentatie te houden.

Maar vergis je niet, Skatecafé is met de jaren ook langzamerhand uitgegroeid tot een alsmaar serieuzere venue: Redcar (oftewel: Christine and the Queens) doet er binnenkort een exclusieve show en clubnacht. Fatdog speelde er afgelopen weekend nog. Goldband deed er een van hun try-outs in aanloop naar de Lowlands-headline-gig. Fontaines D.C. gooit er een afterparty na de laatste show van hun EU-tour. En ‘Skate’ is een belangrijke kraamkamer voor nieuw talent, die een belangrijke rol speelt in de carrière van allerlei dj’s. 

‘Wat die plek zo sick maakt: alles kan en mag daar’, zegt Gotu Jim. Hij trad er vaker op met de Burning Fik-feestjes van zijn labelbazen Abel en Faberyayo, en met zijn bloghouse-dj-trio Not A Fan organiseert hij er ook regelmatig nachten. ‘Geen idee daar is te gek. Het is gewoon altijd zo weird wat daar gebeurt. En de crew, de mensen die het runnen, het is echt een familie. Dat merk je aan alles. Het is een plek die Amsterdam echt nodig heeft: ze boeken er ook hele toffe kleine acts.’

‘Die do it yourself-attitude en de chaos, daar zit hun kracht’, vindt ook Lucky Done Gone. ‘Het clubleven moet niet al te perfect zijn, zij begrijpen dat.’ Samen met Moody Mehran en Tjade vormt hij TLM Airlines, een boeventrio dat draaide op Down The Rabbit Hole en DGTL en een poppodiatour deed langs o.a. Paradiso en TivoliVredenburg. Hun allereerste gezamenlijke set ooit deden ze in Skatecafé (‘dat was een grandioos succes!’), en met ADE keren ze terug. ‘De club wordt qua licht en geluid elk jaar beter, en er komt ook telkens weer een nieuwe ruimte bij. En als je ziet hoe die zaal in vuur en vlam kan staan, met overal mensen op de ramp, dat is echt sick.’

Denk nou niet dat de lui van Skatecafé elke dinsdagmiddag met een groot whiteboard een brainstormpie of scrumsessietje inplannen om heel nauwkeurig nieuwe ideeën op te halen, vertellen Jordy van der Panne en Sophie Kemperman lachend, twee van de eigenaren. Nee joh! ‘Als wij hier nog een uur zitten, kan het gebeuren’, zegt Jordy. ‘Vaak ook tijdens de nazit, als je een paar biertjes op hebt. We hebben een heel creatief team, creatieve vrienden die altijd vol ideeën zitten. En als je hier iets dropt, dan slaat er altijd meteen iemand op aan: “Oh, zullen we dan dit?… Of zullen we dan dat?’

De volledige naam van deze toko luidt overigens “Skatecafé Karin & Yvonne”, naar de moeders van Jordy en oud-eigenaar Colin Vlaar. Het idee was simpel, vertelt Jordy: aan het ene uiteinde van deze gekke loods in Amsterdam Noord een indoor skatebaan, aan de andere kant een plek waar je lekker kunt eten. Af en toe een feessie, af en toe wat bands. ‘Dat ging eigenlijk tijdens de opening al fout’, vertelt Jordy grinnikend. ‘We hadden wat vrienden uitgenodigd om een beetje te skaten, hadden een set boxen geleend, zetten een tafel neer met wat dj-spullen erop. Nou, voor we het wisten stond er 500 man! Oh shit… dus dit kan óók een hele goede club zijn? Dat hadden we helemaal niet zo bedacht. We hadden al meer ervaring in de Amsterdamse horeca, en dat was telkens hetzelfde liedje: slim een plan schrijven en een “concept” uitrollen, en dan werd het binnen twee, drie maanden heel saai. Dus we dachten: “Als we deze plek nou gewoon een kans geven om te ontstáán, zonder een heel concept.” We lachten ons ook echt gewoon een bult met z'n allen. Het was gewoon een hele vrije plek. We hadden geen kluisjes, geen bewaker, je gooide je jas gewoon in de hoek.’

Langzamerhand breidde het Skatecafé-imperium zich uit tot een plek waar op een goede avond evenveel mensen doorheen zoeven als er in de grote zaal van Paradiso passen. Het begon allemaal met die grote zaal. In de coronatijd gingen ze ook de grote, gezellige hal erachter gebruiken: Dick & Dick (naar de vaders van Jordy en Colin). En toen de zoveelste lockdown werd aangekondigd en wéér alle feesten gecanceld konden worden, bouwden ze uit frustratie 1900, een pikzwart ravebunkertje. Eigenlijk bedoeld als eenmalige feesthut, omdat het feestje officieel om 19.00 uur klaar moest zijn. Maar hij staat er nog steeds. 

En oh ja, dan is er ook nog een voetbalveldje op het grote binnenplein. Jordy: ‘Ja, nou… ik was dus echt een voetballer. Door Skatecafé kreeg ik het eigenlijk te druk om te trainen. Dus hebben we deze gebouwd. Hij wordt ook vaak ’s nachts gebruikt, mensen met die wilde beuk-energie kunnen hier lekker hun energie kwijt, dat is voor je club ook heel erg fijn. Het is de beste ontmoetingsplek denkbaar. Na het voetbal drink je weer een biertje met elkaar. Het is een speeltuin voor volwassenen.’ 

Zeg dat wel: helemaal achterin het terrein hebben ze laatst ook nog effe een supermooie bodega geopend, een Spaans kroegje waar je tot ’s avonds laat lekker kunt snacken. Het trappetje op, en dan vind je een kleine oefenruimte voor o.a. Dorpsstraat 3 (waar de vorige eigenaar in het geniep nog wietplanten verbouwde). En dan zijn er nog wilde dromen over andere hoekjes, die ook best eens tot het een of ander omgetoverd zouden kunnen worden. Loop hier in de nacht rond, en het is een soort indoor-festivalterrein met de mentaliteit van Lowlands, een plek waar allerlei kunstvormen en gekkigheid kunnen samenkomen. Heel anders dan de serieuze Amsterdamse clubcultuur van de afgelopen jaren, waar het ingetogen, duister, niet al te gezellig moest zijn. 

‘Als we geld over hebben, dan bouwen we weer iets nieuws’, zegt programmeur Sophie Kemperman, ook zo’n figuur met een Pippi Langkous-mentaliteit. Kijk, naast de centrale hal zit de werkplaats verstopt. ‘Ik zeg vaak: we hebben het misschien nog nooit gedaan, het bestaat nog niet, maar we bouwen het gewoon. Soms pak je hier ’s nachts een plankje, en timmer je wat in elkaar.’ 

Dat betekent ook wel weer dat er aan de lopende band dingen kapotgaan, erkennen Sophie en Jordy lachend. ‘De. Hele. Tijd! Het is een soort bodemloze put.’ Afgelopen weekend nog: voor het feest van de Spoelboys was er een bellenblaasmachine gefixt. Hartstikke leuk, maar diep in de nacht werd opeens duidelijk dat de CDJ’s nu wel echt kleddernat waren. ‘Gelukkig zijn er dan ook mensen van ons technische team die besluiten meteen tijdens de nazit alles even uit elkaar te schroeven en schoon te maken.’  

Sophie is in haar eentje de nachtprogrammeur van al die zalen. ‘Je kan een dj wel vragen: “Wil je komen draaien?” Maar ik vind het veel leuker om samen de hele avond in te vullen, dj’s de kans te geven iets van hun persoonlijkheid in het programma te stoppen, zo zelf verrast te worden met een nieuw geluid, en te zorgen dat het verhaal van die drie zalen klopt. Dat kost best veel tijd. Afgelopen weekend hadden we bijvoorbeeld een feest met Tida Kamara, een dj met een hele sicke energie die ooit bij Kanaal40 is begonnen met ROOTED. We gingen samen sparren hoe dat feest er in Skatecafe uit kon zien. Zij kwam bijvoorbeeld met Hoe Mies, een Berlijnse clubnacht waar vrouwelijke en queer artiesten centraal staan. Tida regelde een geweldige striptease-danseres, wij zetten een hoogwerker in de ramp waarop zij vijf keer op de avond een show deed. Want dansers brengen toch ook weer een hele nieuwe sfeer naar de zaal.’

Zo lukt het niche dj’s en bands als Parker Fans, die normaliter ticketed shows in veel kleinere zalen spelen, in Skatecafé opeens om hier voor een grote bomvolle zaal te spelen. ‘Dat is de sweet spot van deze plek’, denkt Sophie. ‘We hebben een trouw publiek dat gewoon voor het avontuur komt. En er komen mensen over de vloer voor een of een paar specifieke acts. Opgeteld heb je dan vaak een volle zaal.’

Amsterdam werd in de afgelopen jaren steeds meer werd overgenomen door Zuidas-types, expats en Mensen Met Geld. En die ontwikkeling zagen ze in Skatecafé ook terug. Er kwamen opeens steeds meer kakkers over de vloer. Brrrrr, Jordy en Sophie rillen even wanneer het K-woord valt. Jordy: ‘Ja, dat was wel even schrikken. Iedereen is hier welkom, maar de balans sloeg door: op de 10 bezoekers waren er soms 8 kakkers.’ Sophie: ‘Daar hebben we een paar keer serieus met zijn allen over gezeten.’ Jordy: ‘Die avonden waren misschien lucratief, maar ik denk dat het de slechtste keuze was om daarmee verder te gaan. We willen dit nog twintig jaar doen, dan moet je jezelf gaan manoeuvreren in een hoek die je zelf écht leuk vindt.’ Sophie: ‘Dus zijn we met het programma gaan sturen op net wat moeilijkere muziek.’ Jordy: ‘Dan is het maar af en toe wat minder druk bij een punkbandje op vrijdagavond.’ Sophie: Wij doen dit omdat we de nacht oprecht heel vet vinden, omdat er dan veel leukere regels gelden dan overdag. Het gaat over verbinding, over samenzijn, over dingen ontdekken van jezelf. Er is in de nacht zoveel meer mogelijk. Als bezoeker kun je verrast worden door een liveact midden in de nacht. Als artiest kun je hier op het podium nieuwe dingen uitproberen, zelf programmeren of samen nadenken over hoe we met decor en licht de ervaring nog leuker kunnen maken.’

Komende week doet Skatecafé mee met Amsterdam Dance Event, met een bomvol programma. Goede reden om het geluid een upgrade te geven, vertellen Jordy en Sophie, dus vandaag staan ze nieuwe akoestische panelen in elkaar te schroeven. Volgende week volgt er nog een grote megarave samen met de buren van Garage Noord, waarvoor er wat muurtjes worden afgebroken en één groot terrein wordt gecreëerd, ter ere van 750 jaar Amsterdam. En in november vieren ze hun 8-jarig jubileum. Nu nog hopen dat er niets kapot gaat. Of ach ja, wat maakt het ook uit, ze fixen het wel weer.