Nene H: 'Ik was een straatkind dat zich voordeed als ballerina' Nene H: 'Ik was een straatkind dat zich voordeed als ballerina'

Bezoekers waren tot tranen geroerd. Draaimolen was zo onder de indruk, dat het Tilburgse dancefestival haar terugvroeg om dit jaar een stage te cureren. En ja, ook Nene zelf kijkt er bijzonder liefdevol op terug, haar show bij Draaimolen 2022. Ze speelde bij The Chapel, een klein podiumpje voor speciale live-shows en kunstzinnige projecten. Daar speelde ze haar analoge synthesizer-composities, maar niet alleen. Nee, naast haar stond het Ensemble Basiani, het oudste nationale koor van Georgië, dat hun meerstemmige zang plechtig vervlocht met haar brute techno.

Een bijzondere samenwerking: Ensemble Basiani put uit traditionele Georgische folk, liederen die honderden, soms meer dan duizend jaar van generatie op generatie zijn overgeleverd (…en zelfs op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staan!) en worden gekenmerkt door een complexe meerstemmigheid. Over zo'n samenwerking droomde Beste Aydin (36) alias Nene H al jaren, vertelt ze, vrolijk kwetterend vanuit haar appartement in Berlijn. Sinds ze Ensemble Basiani ontdekte, via een virale video op Facebook. 'Oh my god, ik heb keihard, echt KEIHARD gehuild. Op dat moment stond ik op een kruispunt in mijn leven, ik wilde via de muziek dichterbij mijn roots komen. Mijn moeder komt uit het Turkse deel van de Zwarte Zeeregio, tegen Georgië aan. Ik ben opgegroeid met traditionele folk uit Turkije, Azerbeidzjan en Iran, meerstemmige zang vol complexe toonladders en zeer gedetailleerde melodieën, precies zoals Georgische folk. Hun zang raakte me zó diep.’

Het duurde jaren voor folk-techno-project Chela materialiseerde... en uiteindelijk speelde ze het slechts tweemaal. De eerste keer bij CTM, een experimenteel festival in Berghain. En de tweede keer, dat was bij Draaimolen. ‘Naderhand heb ik er zó veel aan gedacht,’ verzucht ze. ‘Ik heb jaren van mijn leven eraan gegeven.'

Nene H zette zich op de kaart met modulaire synthesizerjams in de hoek van het experimentele Berlin Atonal festival. De dj-sets waarmee ze overal draait, van Dekmantel tot Intercell tot Draaimolen, staan daar haaks op: zeker niet al te puristisch, met pop en baile-funk geparkeerd tussen groovy techno en ghetto-tech.

O, en ze heeft een nogal andere weg bewandeld dan haar dj-collega’s: jarenlang was ze op weg om een klassieke concertpianist te worden, droomde ze ervan om de stukken van Mozart, Debussy en Ravel te spelen voor volle zalen. Dat wist ze al als jong meisje dat opgroeide in Izmir, Turkije.

Eigenlijk heel… random, grinnikt Aydin. ‘Ik ben opgegroeid in een prachtig, super-Islamitisch gezin. De lagere middenklasse, weinig kansen, geen gezin dat een piano zou betalen, of eraan zou denken. Bij ons thuis hoorde je geen westerse muziek, maar traditionele folk. Mijn ouders hadden niks met klassiek. Mijn moeder maakte schoon bij een vriendin van mijn grootouders, een Brusselse die zich had bekeerd tot de Islam en een piano had. Bij haar thuis speelde ik hele liedjes die ik had gehoord op de radio, zonder ooit piano te hebben gespeeld: ik bleek een perfect gehoor te hebben. Op haar sterfbed schonk ze mij haar piano, tegen mijn ouders zei ze: “Verspil het talent van Beste niet!”'

Zo kwam ze als 14-jarig wunderkind op het Conservatorium van Izmir terecht. Studeerde twee jaar aan het Conservatorium van Istanbul. Werd vervolgens als 19-jarige geselecteerd als supertalent door Fazil Say, een wereldberoemde Turkse pianovirtuoos die bekend staat om zijn subtiele vertolking van Haydn, Bach en Mozart. Hij koos drie pupillen uit heel Turkije uit om intensief te begeleiden aan het Conservatorium van Ankara, om klaar te stomen voor een leven als concertpianist.

Maar: ‘Ik wilde het té graag, weet je wel? Mijn hele leven was ik de beste geweest, en opeens… was ik dat niet. Ik ben 1.55, mijn handen zijn piepklein, net breder dan een octaaf, terwijl de twee jongens in mijn klas makkelijk een octaaf en vijf noten openden! Oké, fuck. Ik besefte: “Ik kan tien uur per dag oefenen, maar ik zal Tchaikovski nóóit met zulk gemak spelen als zij.” Ik werd megadepressief, mijn zelfwaarde was weg. En na een jaar stopte Fazil Say, het lukte niet meer om het lesgeven en het touren te combineren.’

Daarna besloot ze nog eenmaal haar geluk te beproeven in Europa, en emigreerde naar Duitsland, voor een studio piano en compositie in Stuttgart. Daar ging het heel goed, maar… ‘Het was een grote cultuurshock,’ verzucht ze. ‘Álles was anders, kleine vormen van discriminatie die niet eens te benoemen zijn. Ook door professors. Ik werd steeds politieker: wat betekent het dat ik Turks ben? Dat ik een migrant ben? Een minderheid?’ Toen ze na zes jaar werd toegelaten tot de master concertpiano, besefte ze: ‘Wat doe ik hier?! De klassieke wereld is extreem elitair, de bovenste laag van de Europese maatschappij, ik hóór hier niet. Ik ben een straatkind dat zich voordoet als ballerina, ik moet iets doen dat bij MIJ past.'

Zo rond die tijd ging ze op bezoek bij Berlijnse vrienden, ze namen haar mee naar techno-tempel Berghain, en de rest is geschiedenis. Ze vond een baantje als pianolerares, verhuisde naar Berlijn voor de muziek, en daar ging een wereld voor haar open. ‘Stel je voor, een 26-jarige nerd die amper heeft geleefd, naar Berlijn verhuist en besluit: oké, vanaf nu ben ik vrij. Ik heb twee jaar GEFEEST. Bij Homopatik, ://aboutblank, Berghain natuurlijk, bij Grießmühle kon je altijd terecht als je te fucked was. Ik ging in mijn eentje naar de club, sprak niemand, danste twintig uur door. Ik dacht na over het leven, alles wat ik had meegemaakt om hier te komen, de fucked up shit die al in Ankara was gebeurd. ALLES tot dan toe had in het teken van piano gestaan, dit was mijn therapie.’

In de klassieke wereld had ze geleerd muziek te analyseren, op de dansvloer leerde ze die eindelijk te vóélen. Dat duurde wel effe, trouwens. Lachend: ‘Draaide iemand house in Panorama Bar, dan was alles wat ik hoorde: dit is een c majeur, dit een d majeur, dit een overmatige kwart. Ik hoorde alles. Iedereen stond te feesten, en ik was in de fucking HEL. Het lukte niet om uit mijn hoofd te komen.' Ze grinnikt. ‘Daarom was ik zo aangetrokken tot techno: het plaagde me niet met modaliteit.’

Zo’n cultuurshock die ze ervoer tussen de technowereld en de klassieke muziek, zo ervoer ze nog zo’n clash: enerzijds is ze een jonge Turkse vrouw met een vrij traditionele opvoeding, anderzijds is ze een queer vrouw die zichzelf vond in de progressieve scene in Berlijn. En dat botst soms wel een beetje, klinkt het uit haar verhalen. Haar moeder weet niet precies wat ze doet. Te veel om uit te leggen, knikt ze. ‘Maar ze is heel trots dat ik mijn geld met muziek verdien.’

Zelf ervoer ze hoe lastig het is, als artiest met haar achtergrond, om een plekje te vinden in het nachtleven. Dus springt ze op de barricaden voor gelijkgestemden. Met haar label Umay, waarvan ze artiesten naar voren schuift op Draaimolen, pusht ze LGBTQI+-artiesten uit Afrika, Zuid- en West-Azië. Ze wil artiesten een platform geven die wellicht minder kansen hebben dan hun concullega’s in Berlijn, Londen en Amsterdam. Hoe belangrijk dat is, ervoer ze afgelopen jaar weer in Istanbul, waar ze haar eigen queerfeesten geeft. ‘Ik kon niet ophouden met glimlachen,’ vertelt ze weemoedig. ‘In Europa is het vanzelfsprekend dat je in een safe space kunt dansen, daar is het specialer: mensen wachten op dat ene feest, de energie is compleet anders.’

En heus, in het progressieve Istanbul is een wezenlijke queerscene, vertelt ze. ‘Er zijn superveel getalenteerde artiesten, maar ze breken moeilijk door, worden weinig geboekt. Clubs worstelen om vol te raken, dus er worden alleen grote, buitenlandse A-namen geboekt. Er zijn weinig feesten vóór de queer community, door de community. Vroeger wist ik niet eens dat er zo'n scene was in mijn thuisland. Nu wil ik onderdeel zijn van die community.'